BORBA PROTIV VIRUSA

Dok Kina podstiče građane da se vrate na posao uprkos epidemiji koronavirusa, započela je hrabar masovni eksperiment korišćenja podataka radi regulisanja života građana, piše “Njujork tajms”.

Novi kineski sistem koristi softver kojim naredjuje stavljanja u karantin, i izgleda da lične podatke šalje policiji, što je zabrinjavajući presedan automatizovane kontrole društva.

Od Kineza se zahtjeva da na svojim pametnim telefonima koriste softver koji im naređuje da li bi trebalo da budu u karantinu i smiju li u podzemnu željeznicu, tržne centre i druge javne prostore.

“Njujork tajms” je analizom softverskog koda te aplikacije otkrio da sistem u stvarnom vremenu radi i više od odlučivanja o tome da li neko predstavlja rizik po druge jer je možda zaražen. Izgleda da sistem podatke korisnika mobilnog telefona šalje policiji, čime se sprovodi obrazac novog oblika automatizovane kontrole društva koja bi se mogla nastaviti dugo pošto prođe epidemija.

“Alipej helt koud” – kako su kineski zvanični informativni mediji nazvali novi sistem, prvi put je predstavljen u istočnom gradu Hangdžouu – kao projekat lokalne vlasti uz pomoć “Ant fajnenšelsa”, kompanije u vlasništvu svjetskog giganta za elektronsku trgovinu, kineskog “Alibabe”.

Građani u Kini putem aplikacije na telefonu dobijaju šifre u boji: zelena, žuta ili crvena, koje ukazuju na njihovo zdravstveno stanje. Tako zelena znači da onaj ko je ima može da se neograničeno kreće, neko sa žutim kodom mora da ostane kod kuće sedam dana, a ko dobije crvenu šifru, mora u dvonedjeljni karantin.

Taj sistem se već koristi u 200 gradova i razvija se širom Kine, navodi “Ant”.

Ni ta kompanija, ni kineski zvaničnici nijesu objasnili kako sistem razvrstava ljude. To je izazvalo strah i zbunjenost onih kojima je aplikacija na telefonu naredila da se izoluju, a nemaju pojma zašto.

Automatsko dostavljanje ličnih podataka vlastima dodatno erodira tanku liniju koja razdvaja kineske tehničke titane od vlasti Komunističke partije.

Po kineskoj državnoj novinskoj agenciji Sinhua i zvaničnom policijskom izvještaju o društvenim medijima, organi za sprovođenje zakona bili su ključni partner u razvoju novog sistema.

Iako kineske internet kompanije često s vlastima dijele podatke o svojim korisnicima, taj postupak je rijetko kada tako direktan.

“Takvo direktno praćenje istorijski je presedan”, rekla je Maja Vang, kineska istraživačica “Hjuman rajts voča”. Zna se da je Kina velike skupove – Olimpijske igre u Pekingu 2008. i Svjetsku izložbu 2010. u Šangaju, koristila za uvođenje novog “alata za praćenje” koji nadmašuje prvobitnu bezbjednosnu namjenu, rekla je Vang.

Pravni savjetnik “Ant fajnenšela”, Leiming Čen, tvrdi da je “saradnja privatnog i javnog sektora u kontroli epidemije uobičajena globalna praksa”.

Izgleda da su prvi dani epidemije otkrili granice skupog kineskog kompjuterizovanog sistema nadzora. Kada su se programi za “crne liste” zločinaca i disidenata bacili na zadatak nadgledanja čitavog stanovništva Kine, sistemi za prepoznavanje lica radi praćenja su se pokazali kao beskorisni jer ljudi masovno nose maske.

Kao odgovor na to, Kina je pojačala napore da bi osigurala, uglavnom uz pomoć staromodne kontrole raspoređivanjem redara svih vrsta, da prati kuda idu građani.

Širom Kine redari na željezničkim stanicama i ispred stambenih zgrada zapisuju imena i matične brojeve ljudi, kontakt-informacije i detalje o nedavnim putovanjima. U nekim gradovima stanovnici moraju da registruju svoje brojeve telefona na aplikaciji da bi mogli da koriste javni prevoz.

U Hangdžouu je postalo gotovo nemoguće proći bez pokazivanja “Alipej koda” redarima-kontrolorima.

Analiza “Njujork tajmsa” je otkrila da se svaki put kada se skenira šifra neke osobe na nekoj zdravstvenoj kontrolnoj tački, trenutna lokacija te osobe šalje na servere tog sistema. To bi vlastima moglo omogućiti da prate kretanja ljudi u realnom vremenu.

“Ant fajnenšal” je odbio da odgovori na pitanja o tome kako sistem funkcioniše, rekavši da su državne službe postavile pravila i da one kontrolišu podatke.

“Tensent”, kineski internet gigant koji ima aplikaciju za razmjenu poruka “WeChat”, i, kao i “Alibaba”, ima više od milijardu korisnika mjesečno, takođe je sarađivao s vlastima na izgradnji sličnog sopstvenog zdravstvenog sistema, piše “Njujork tajms”.

0 comments

You must be logged in to post a comment.

  • Anđušić: U Budvi imamo nastavak opasne prakse
    on 15/01/2025 at 07:44

    Događajima u Skupštini opštine Budva nije iznenađen poslanik DPS-a Mihailo Anđušić.

  • Camaj: U saopštenjima nema priče o zajedničkoj platformi manjina
    on 15/01/2025 at 05:56

    Komentarišući pisanja pojedinih medija da manjine razgovaraju o zajedničkoj platformi, Nikola Camaj iz Albanskog foruma za Radio Crne Gore navodi da u njihovim saopštenjima nema priče o tome. Analitičar Stefan Đukić ističe da je priča o platformi manjina vjerovatno želja opozicije da se vlast uzdrma, što je legitiman način političke borbe.

  • Vlada smijenila Gorana Danilovića s funkcije direktora AKOKVO
    on 14/01/2025 at 18:29

    Vlada Crne Gore je na današnjoj telefonskoj sjednici smijenila direktora Agencije za kontrolu i obezbjeđenje kvaliteta visokog obrazovanja (AKOKVO) i predsjednika Ujedinjene Crne Gore Gorana Danilovića.

  • "Za razliku od nekih, Ibrahimović čuva ugled Crne Gore"
    on 14/01/2025 at 17:42

    Potpredsjednik Bošnjačke stranke i poslanik Jasmin Ćorović kazao je da to što je Ervin Ibrahimović ugostio ministra diplomatije Hrvatske Gordana Grlić Radmana na brodu Jadran, govori upravo o brizi za državne interese, jer se radi o popravljanju narušenih odnosa između dvije države, Hrvatske i Crne Gore, koje, kako je rekao, sigurno nije narušio Ervin Ibrahimović.

  • CGO: ASK da reaguje, Džaferadžović ima dvije funkcije u Fondu rada
    on 14/01/2025 at 15:04

    Centar za građansko obrazovanje (CGO) je podnio inicijativu Agenciji za sprečavanje korupcije (ASK) da utvrdi postojanje sukoba interesa u slučaju Alise Džaferadžović, koja istovremeno obavlja dvije funkcije u Fondu rada – predsjednice Upravnog odbora i savjetnice.

  • Mikijelj nikada ne bi sebi dozvolio da uvrijedi ili povrijedi jednu ženu
    on 14/01/2025 at 14:51

    Nova srpska demokratija Budve se oštro ograđuje povodom teksta „Policija podnijela prijavu protiv Mikijelja, Božović i Tmušić" i pokušaja, kako ističu, portala „Vijesti“ da poveže Mladena Mikijelja sa ponašanjem koje je karakteristično za one protiv kojih su se tokom svog javnog i političkog angažmana neprekidno borili.

  • DFC: Danilović iznio dezinformacije o protestu u Podgorici
    on 14/01/2025 at 14:48

    Predsjednik Ujedinjene Crne Gore Goran Danilović iznio je dezinformaciju o tome kako su učesnici protesta 5. januara u Podgorici pjevali uvredljive pjesme protiv srpskog naroda, saopšteno danas iz Digitalnog forenzičkog centra.

  • Vlada će sazvati sjednicu SO Budva
    on 14/01/2025 at 14:35

    Vlada će sazvati sjednicu lokalne skupštine u Budvi, ali termin još nije određen, mada se kao najizgledniji razmatra kraj januara, saznaje Portal RTCG.

  • Bojović: Vlada da razmotri zabranu ulaska Grlić Radmanu u Crnu Goru
    on 14/01/2025 at 14:25

    Crnogorska Vlada trebalo bi najozbiljnije da razmotri mogućnost da ministru vanjskih i evropskih poslova Hrvatske Gordanu Grlić Radmanu zabrani ulazak u Crnu Goru, kazao je poslanik Demokratske narodne partije (DNP) Vladislav Bojović.

  • "Moguća koalicija Jovanovića sa DPS-om izazvala bi ogorčenje"
    on 14/01/2025 at 14:04

    Potpredsjednik Opštine Budva Nikola Jovanović donio je odluku o privremenom finansiranju, koja će, nakon objavljivanja u Službenom listu, stupiti na snagu i time riješiti problem funkcionisanja grada do rješenja političke krize. Zbog dešavanja na sjednici Skupštine 10. januara, budvanska policija podnijela je prekršajne prijave protiv nosioca liste “Za budućnost Budve” Mladena Mikijelja, gradske menadžerke Marijane Božović i člana opštinskog obezbjeđenja Gorana Tmušića. Analitičar Srđan Vukadinović smatra da dešavanja u metropoli turizma svjedoče da su naše institucije neefikasne, dok Vojin Grubač vjeruje da javnost neće prihvatiti eventualnu koaliciju liste Nikole Jovanovića sa DPS-om.

  • Povećanje srazmjernih penzija zavisi od odgovornosti poslanika
    on 15/01/2025 at 05:43

    Udruženja penzionera apeluju na donosioce odluka da usvoje budžet kako bi se povećale srazmjerne penzije većine korisnika koje su ispod 450 eura, koliko iznosi minimalna penzija u našoj zemlji. Ministar socijalnog staranja, brige o porodici i demografije Damir Gutić za Radio Crne Gore ističe, da će zakon početi pravno da djeluje kad se usvoji u Parlamentu, a da li će to biti u januaru ili martu, zavisi od poslanika koji treba da riješe nesuglasice i usvoje zakon.

  • U 2026. planirana gradnja 480 km autoputeva, opozicija skeptična
    on 14/01/2025 at 18:58

    Većina idejnih projekata za izgradnju 480 kilometara autoputeva i brzih cesti kroz Crnu Goru biće završena tokom ove godine, kako bi se u 2026. krenulo sa konkretnom gradnjom, kazali su za Televiziju Crne Gore iz Ministarstva saobraćaja. Opozicija, međutim, ne krije skepticizam. Ne vjeruju u ranija obećanja i najave premijera, da će Vlada do 2030. završiti 18 dionica auto-puteva i brzih cesti kroz Crnu Goru.

  • Skuplje sve vrste goriva
    on 14/01/2025 at 06:10

    Sve vrste goriva skuplje su tri centa, saopštili su iz Ministarstva rudarstva, nafte i gasa.

  • Zbog naplate PDV-a na onlajn trgovinu više posla za Upravu carina
    on 13/01/2025 at 19:30

    Od početka januara primjenjuju se nova pravila za sve koji kupuju onlajn iz inostranstva. Izmjenama Zakona o PDV-u građani plaćaju puni porez na sve pošiljke i kupovinu umjesto dosadašnjeg neoporezivog iznosa do 75 eura. Ekonomski analitičar Mirza Mulešković smatra da će takva Vladina odluka na kupce djelovati kontraproduktivno, dok iz Ministarstva finansija ne misle tako i kažu da u decembru bilježe povećan promet.

  • ToMontenegro pregovara o nabavci još jednog aviona
    on 13/01/2025 at 18:37

    Nacionalni avio-prevoznik ToMontenegro planira proširenje flote. U toku su pregovori za nabavku jednog aviona, kazao je za RTCG izvršni direktor kompanije Vuk Stojanović. Nacionalni avio-prevoznik, prema njegovim riječima, posluje mnogo bolje u odnosu na plan, a pitali smo ga i kako predstavnici kompanije ubuduće planiraju da poboljšaju poslovanje.

  • Za razvoj Aerodroma Tivat 11 miliona eura
    on 13/01/2025 at 18:25

    Vlada je usvojila informaciju o početku eksproprijacije nepokretnosti u okviru faze II razvoja Aerodroma Tivat na lokalitetima katastarskih opština (KO) Đuraševići i Mrčevac.

  • Vanredna sjednica SO Herceg Novi o Institutu Igalo 16. januara
    on 13/01/2025 at 16:46

    Na kolegijumu predsjednika Skupštine opštine Herceg Novi za četvrtak 16. januar u 10 časova dogovoreno je održavanje vanredne sjednice lokanog parlamenta na kojoj će jedina tačka dnevnog reda biti Institut „Dr Simo Milošević“.

  • Podsjetili na obavezu popisa zaliha i plaćanja razlike akcize na mirna vina
    on 13/01/2025 at 10:13

    Uprava carina podsjetila je na obavezu popisa zaliha, obračuna i plaćanja razlike akcize na mirna vina u skladu sa zakonom.

  • Andrijevica, uprkos manjem budžetu, svim zaposlenima redovno izmiruje zarade
    on 13/01/2025 at 06:04

    Malena i siromašna Opština Andrijevica, uprkos manjem budžetu, svim svojim zaposlenima redovno izmiruje zarade. Predsjednik opštine Željko Ćulafić (SNP) kazao je Portalu RTCG da je to rezultat odgovornog rada i realno planiranih budžeta.

  • Cilj 100.000 tona naftnih rezervi za tri mjeseca
    on 13/01/2025 at 05:38

    Ekonomski analitičar Oleg Filipović poručio je za Radio Crne Gore (RCG) da se rezerve formiraju iz naknade koja se uvodi na maloprodajnu cijenu, te da će je platiti krajnji potrošač. Napominje da zbog globalne krize moramo imati rezerve. Ekonomska analitičarka Mila Kasalica kaže da je Zakon o sigurnosti snabdijevanja naftnim derivatima samo početak u obezbjeđivanju strateških rezervi, te da nije u pitanju markiranje.