ETNO LAB

Uspješno je završen novi projekat Društva za kulturni razvoj Bauo – Etno lab 3, multidisciplinarno terensko istraživanje običaja, muzičke i plesne tradicije Paštrovića, Budve i Grblja.

U pitanju je projekat čija je realizacija počela u ovog mjeseca.

Projekat, treću godinu zaredom, organizuje Društvo za kulturni razvoj Bauo iz Petrovca, a sufinansira Opština Budva putem Konkursa za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama.

Podršku projektu pružili su JU Muzeji i galerije Budve, JU Centar za kulturu Kolašin i Centar za izučavanje i revitalizaciju traicionalnih igara i pjesama – CIRTIP (Kolašin).

U toku ovogodišnjeg projekta sprovedena su terenska istraživanja i prikupljena je vrijedna građa o nematerijalnoj baštini ovog kraja, s fokusom na muziku, ples i običaje i to putem razgovora sa više Paštrovića, Budvana i Grbljana.

Takođe, rađeni su popisi i obrada audio i video snimaka prikupljenih tokom prethodna dva “Etno laba” (2017. i 2018), a realizovana je u Petrovcu i radionica o paštrovskim plesovima na kojoj je demonstrirano nekoliko plesova rekonstruisanih prema snimljenim kazivanjima, koju je vodio Davor Sedlarević.

“Za posljednje tri godine, koliko se, uz podršku Opštine Budva, održava međunarodni multidisciplinarni projekat Etno lab, Društvo za kulturni razvoj Bauo angažovalo je oko 15 referentnih stručnjaka, naučnika, istraživača i stvaralaca iz Crne Gore, Srbije i Bosne i Hercegovine, koji s profrdionalnog aspekta potiču iz više različitih oblasti kultune baštine i svaralaštva (etnomuzikologija, etnokoreologije, etnologija, antropologija, arheologija, muzikologija, menadžment kulturne baštine), a koji su putem direktnog susreta i razgovora s oko 50 kazivača starije i srednje životne dobi – mještana Paštrovića, Budve, a od ove godine i Grblja”, saopštila je Mila Medin, izvršna direktorica Društva za kulturni razvoj “Bauo”.

Na ovaj način, kao i zahvaljujući prethodnim višegodišnjim terenskim enomuzikološkim istraživanjima dr Zlate Marjanović, prikupljena je izuzetno obimna građa audio, video, foto, narativnog i drugog materijala, kao i više starih zapisa i fotografija, koji se obrađuju, analiziraju, predstavljaju na konferencijama u zemlji i inostranstvu, publikujju u stručnoj, naučnoj i popularnoj štampi, prezentuju na internetu i na druge načine čini dostupnim najširoj zainteresovanoj javnosti.

“Ono što je još značajnije – zahvaljujuči terenskim snimcima, stare prakse, znanja i vještine kojima obiluju navedeni primorski krajevi – time se bolje spoznaje, čuva i „prenosi“ novim generacijama, kako bi nastavila da „traje“ i postoji, kao što je i vjekovima do sada. To je upravo jedna od misija Društva za kulturni razvoj ‘Bauo’, što je u skladu i s nazivom Društva – buao (škrinja, sanduk, kofer – koji čuva i kojim se nešto dalje prenosi)”, navodi Medin.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 269. godine tokom progona hrišćana, u vrijeme cara Klaudija II, spaljen je na lomači rimski svještenik i ljekar Valentin, kasnije hrišćanski mučenik Sveti Valentin. Svetac je u 15. vijeku povezan s praznikom zaljubljenih, prvo u Engleskoj i Francuskoj, a potom i u drugim zemljama. Smatra se da je zamijenio kult boginje Junone,  u starom Rimu zaštitnice porodice i braka. Dan zaljubljenih je, inače, najkomercijalizovaniji praznik na svijetu, koji cvjećarama i prodavnicama čokolade i slatkiša donosi ogroman profit. Procjenjuje se da na ovaj dan, širom svijeta, bude zaprošeno deset miliona djevojaka.

869 – Umro je u Rimu slovenski prosvjetitelj poznat  po monaškom imenu Ćirilo, Grk iz Soluna rođen kao Konstantin. S bratom Metodijem osnivač je slovenske pismenosti i književnosti, a smatra se da je Ćirilo tvorac oble glagoljice. Braća su na slovenski jezik prevela veliki broj biblijskih tekstova i crkvenih rukopisa.

1468 – Umro je njemački štampar Johan Gutenberg, pronalazač tipografije, izuma koji je označio civilizacijski preokret. Usavršio je štamparsku mašinu i osnovao štampariju u rodnom Majncu. Štampao je 1455. Bibliju u više od sto primjeraka, od kojih je četrdesetak sačuvano.

1701 – Dobio je konačnu formu Zapisnik o razgraničenju teritorija u Hercegovini i Boki Kotorskoj, koji je definisala mletačko-turska komisija  prema kojoj je Boka Kotorska pripala Veneciji, iako je crnogorski Vladikat bio mletački saveznik u Morejskom ratu.

1779 – Engleski morepolovac i istraživač Džejms Kuk ubijen je na Havajima u iznenadnom okršaju s ostrvljanima. Njegova putovanja i otkrića značajno su doprinijela širenju britanskog kolonijalnog carstva.

1807 – Postignut je dogovor između francuskog generala Žaka Loristona i vladike Petra I  da se pri crnogorskom Vladikatu postavi francuski konzul, čija bi dužnost bila da se poslovi od obostranog interesa obavljaju na najbolji način.

1857 – Knjaz Danilo je posjetio Pariz u namjeri da kod komisije velikih sila još jednom, nakon neuspjeha na Pariskom kongresu i ruske nezainteresovanosti za priznanje Crne Gore, otvori «crnogorsko pitanje». Tom prilikom je posjetio i Napoleona III, od koga je očekivao pomoć. Na razne projekte i verzije regulisanja tursko-crnogorskih odnosa, Danilo je izjavio: «Moja zemlja nije torina raje koja traži čobanina, no u njoj živi slobodan narod, koji se ne moli nikome».

1922 – Rođen je crnogorski književnik Radoje Radojević, autor više studija o crnogorskoj literaturi i jeziku. Šezdesetih godina prošlog vijeka, poveo je polemiku s  istaknutim negatorima crnogorskog naroda i njegove kulture. Na naučnom skupu: «Crnogorska kultura i putevi njenog razvoja», u januaru 1968, prvi se suprotstavio tretiranju crnogorske kulture kao «dvonacionalne». O tom događaju istoričar Dragoje Živković napisao je, da je tada Radoje Radojević upozorio javne i naučne radnike na takav nekritički odnos, iznoseći argumentovan stav da «crnogorski narod ima svoj kulturno-istorijski i duboko ukorijenjeni narodni identitet». Za  književno-kritičku biblioteku «Luča», Radojević je priredio antologije crnogorskog usmenog stvaralaštva: legende, bajke, basne i priče. Iako je ograničavano publikovanje njegovih radova, Radojevićev angažman bio je veoma podsticajan. Radoje Radojević je nestao u Ulcinju  6. jula 1978.

1950 – Na Cetinju je otvorena Umjetnička galerija u čijim su prostorijama izlagana vrijedna ostvarenja domaćih i inostranih slikara. Taj, za crnogorsku kulturu veoma  značajan dogadjaj, dao je snažan podsticaj razvoju likovne umjetnosti, kao prepoznatljivom posjedu crnogorske kulture, i kvalitetnijoj razmjeni s kulturama drugih zemalja i naroda.

1956 – U Moskvi je počeo 20. kongres Komunističke partije Sovjetskog Saveza, na kojem je šef partije Nikita Hruščov osudio politiku Staljina i otvorio put procesu destaljinizacije Sovjetskog Saveza.

1972 – Sovjetski svemirski brod bez ljudske posade «Luna 20» lansiran je ka Mjesecu, odakle je 11 dana kasnije donio uzorke Mjesečevog tla.

2006 – U organizaciji Međunarodnog fonda jedinstva pravoslavnih naroda iz Moskve, crnogorske Vlade i Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, na Cetinju je počela trodnevna konferencija “Država i crkva u svijetu koji se mijenja”. Na konferenciju, koja je okupila predstavnike pravoslavnih crkava iz oko 60 zemalja, nije pozvan mitropolit Crnogorske pravoslavne crkve Mihailo.

2007 – Na 57. međunarodnom filmskom festivalu u Berlinu,  holandskom reditelju Hanrou Smitsmanu dodijeljen je“Zlatni medvjed” za kratkometražni film “Raak”

2008 – Gostujući na državnoj televiziji, srpski premijer Vojislav Koštunica poručio je Srbiji da se pripremi za neminovnu secesiju Kosova, što je do tada bilo najotvorenije priznanje da je nemoguće spriječiti Albance da proglase nezavisnost.

2009 – Ministri finansija i guverneri centralnih banaka Grupe 7 najrazvijenijih zemalja i Rusije dogovorili su se na Samitu u Rimu da se zajednički angažuju u podsticanju privrednog rasta i zapošljavanja i u jačanju bankarskog sistema u svijetu kako bi se prevazišla najgora finansijska kriza u posljednjih pedeset godina.

2009 – Na 59. filmskom festivalu u Berlinu „Zlatnog medvjeda“ osvojila je peruanska rediteljka Klaudija Ljosa za film „Mlijeko žalosti“.

2012 – U Zagrebu je, u 76. godini,  umro doajen hrvatskog glumišta Zlatko Crnković. Ostvario je više od 150 pozorišnih uloga. Dvanaest sezona igrao je uzastopno na Dubrovačkim ljetnjim igrama u „Hamletu“, „Dubravki“, „Oluji“, a sa studentima je u sopstvenoj režiji 1968. izveo Krležine „Balade Petrice Kerempuha“. S uspjehom je igrao i u brojnim filmovima – Zlatnu arenu u Puli dobio je za ulogu u filmu „Tu“.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1884 – Na Cetinju je premijerno izvedena predstava «Maksim Crnojević», po tekstu Laze Kostića.

1922 – Italijanski inžinjer Guljelmo Markoni počeo je prvo redovno emitovanje radio programa iz Engleske.

1975 – U okviru Budvanskog sportskog društva «Mogren», osnovan je istoimeni košarkaški klub.

2009 – Crnogorsko vino „Vranac“, podgoričke kompanije AD „Plantaže“, proglašeno je za najomiljeniji regionalni brend na Petom međunarodnom sajmu brendova u Beogradu, na kome je svoje proizvode predstavilo više od 50 kompanija.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1633. inkvizicija rimokatoličke crkve u Rimu lišila je slobode astronoma Galilea Galileja zbog njegovog zalaganja za Kopernikov heliocentrični sistem. Ostatak života naučnik je proveo pod stalnim nadzorom inkvizicije, a zabrana s njegovih djela skinuta je 1757.

1787 – Umro je dubrovački matematičar, fizičar, astronom, filozof i diplomata Ruđer Bošković, osnivač i direktor Brerske astronomske opservatorije kod Milana i direktor Optičkog instituta francuske mornarice, jedan od najvećih naučnika svoga doba.

1847 – Petar II Petrović Njegoš stigao je iz Beča u Veneciju da bi u mletačkom Državnom arhivu, uz pomoć Dalmatinca Nikole Tomazea, uspio da dobije i napravi prepis znatnog broja arhivskih dokumenata koji su se odnosili na crnogorsku istoriju, s akcentom na epohu Šćepana Malog.

1878 – Rođen je u Danilovgradu Simo Šobajić, književnik, publicista i novinar. Kao politički protivnik knjaza Nikole, učestvovao je u takozvanoj «bombaškoj aferi», zbog čega je emigirirao u Srbiju, potom u Ameriku, i zalagao se  za prisajedinjenje Crne Gore Srbiji. Bio je član redakcije i, kratko, urednik lista «Narodna misao»,  a sarađivao je i u «Politici» i «Pijemontu».

1883 – Umro je njemački kompozitor Rihard Vagner stvaralac kasnog romantizma, koji je srušio tradicionalnu strukturu opere da bi ostvario svoju zamisao o sveobuhvatnom umjetničkom djelu – «muzičkoj drami». Poznata Vagnerova djela: «Holanđanin lutalica», «Tristan i Izolda», «Loengrin», «Nirnberški majstori pjevači», «Nibelunški prsten».

1945 – Sovjetska Crvena armija je u Drugom svjetskom ratu zauzela Budimpeštu, poslije 50 dana opsade tokom koje je poginulo 50.000 njemačkih vojnika.

1974 – U Beogradu je umro Petar Lubarda, jedan od najpoznatijih crnogorskih slikara. Studirao je u Beogradu i Parizu. Motivisan oblicima i bojama crnogorskog tla i neba, Lubarda je za pola vijeka stvorio impozantan opus. Svijet djetinjstva, crnogorski pejzaž, istorijske događaje i ličnosti , etiku svoga naroda,  pretočio je u snažne i originalne vizije. Poznata djela: “Bitka na Vučjem Dolu”,”Ustanak u Crnoj Gori”, “Boj na Kosovu”, “Sutjeska”… Petar Lubarda učestvovao je na mnogim izložbama u zemlji i u inostranstvu; dobitnik je  nagrade na Međunarodnom bijenalu u Tokiju i nagrade u Sao Paolu, te brojnih drugih domaćih i inostranih priznanja za slikarstvo.

1999 – U Beogradu je sahranjen Peko Dapčević, jedan od komandanata Narodno-oslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svjetskom ratu i komandant Glavnog štaba Crne Gore. Poslije rata bio je načelnik Generalštaba Jugoslovenske narodne armije, državni funkcioner i diplomata.

2000 – Papa Jovan Pavle II zatražio je oproštaj za sve grjehove Rimokatoličke crkve u prošlosti, uključujući i odnos prema Jevrejima i jereticima.

2008 – Članovi planinarsko-smučarskog kluba Komovi osvojili su najviši vrh Južne Amerike – Akonkagvu, visoku 6.962 metra. Akonkagva, san mnogih alpinista, nalazi se u masivu Anda u Argentini, u blizini granice s Čileom.

2009 – U Beogradu je, u 47. godini, umro poznati crnogorski pisac Željko Stanjević, član Crnogorskog društva nezavisnih književnika. Stanjević je pisao poeziju, kratke priče i romane. Objavio je knjige „Pauk s jednim okom“, „Sanjivi nagon“, „Evropa, knjiga prva“, „Prećerivanja“. Po Stanjevićevim djelima izvođene su i pozorišne predstave, od kojih su najpoznatije „Sanjivi nagon“ i „Nije čovjek ko ne umre“, u produkciji pozorišta Zetski dom na Cetinju.  

2011 – Novo vojno rukovodstvo Egipta nakon zbacivanja predsjednika te zemlje Hosnija Mubaraka, raspustilo je parlament, suspendovalo ustav i saopštilo da će vladati šest mjeseci, ili do održavanja prvih izbora.

2013 – Simboličnim plesom uz pjesmu „Prekinimo okove“, tridesetak poslanica i poslanika crnogorskog parlamenta pridružilo se milijardi ljudi iz 190 zemalja u pružanju podrške ženama koje trpe nasilje. Oni su se plesom „Protestuj, pleši, ustani“ priključili globalnoj kampanji „Jedna milijarda ustaje“. Ples u Skupštini Crne Gore bio je uvertira u ples na Trgu Republike u Podgorici 14. februara, gdje je od 14 do 16 sati bio organizovan program u znak protesta protiv nasilja nad ženama.

2013 – U 80. godini u Beogradu je umro dugogodišnji novinar, urednik i voditelj RTS-a Miloje-Mića Orlović. Bio je prvi voditelj televizijskog „Dnevnika“, i urednik i voditelj velikog broja drugih emisija. Smatran je doajenom TV novinarstva u SFRJ.

2014 – Belgijski parlament usvojio je zakon o eutanaziji teško oboljele djece bez starosnog ograničenja, čime je ta zemlja prva u svijetu koja je potpuno ukinula starosno ograničenje za takvu praksu. Eutanaziju, propisano je, mogu tražiti teško bolesna djeca koja trpe velike bolove i za čiju bolest ne postoji terapija.

2014 – U 91. godini umro je komičar, tvorac TV-skeča i pionir  televizijske komedije Sid Sizar. Sarađivao je s vrhunskim izvođačima kao što su Mel Bruks, Nil Sajmon i Vudi Alen. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1990 – Sovjetski Savez, Sjedinjene Američke Države, Velika Britanija, Francuska i dvije njemačke države objavile su plan o ujedinjenju Njemačke.

2007 – U Pekingu je poslije četvoromjesečnih pregovora postignut sporazum o Sjevernoj Koreji, kojim se nakon ponuđene pomoći od oko 300 miliona dolara, ta osiromašena komunistička država obavezala na preduzimanje mjera za obustavu svog nuklearnog programa.

2012 – Pripadnici avio-helikopterske jedinice Ministarstva unutrašnjih poslova i piloti Vojske Crne Gore evakuisali su, uprkos vjetru i lošoj vidljivosti, oko 50 putnika i 26 specijalaca, koji su zbog nevremena i sniježnih lavina tri dana bili zarobljeni u vozu na stanici Trebješica između Kolašina i Podgorice.

LONDON

Slika Dejvida Hoknija “Spleš” (The Splash) jedna od njegovih najkarakterističnij slika bazena, prodata je za 23,1 miliona funti (27,4 miliona era) u Sotbiju u Londonu, što je treća najviša cijena dobijena za platno ovog britanskog umjetnika na aukcijama.

Slika iz 1966. predstavlja trenutak odmah pošto je skakač uletio u vodu bazena, i hvata suštinu načina života u Kaliforniji gdie Hokni živi.

“To nije samo upečatljivo platno iz Hoknijevog opusa već je takođe ikona Pop arta koja definiše jednu epohu i takođe predstavlja vizuelni identitet Los Anđelesa”, rekla je sinoć Ema Bejker šefica odjeljenja za savremenu umjetnot te aukcijske kuće.

Anonimni kupac treba da plati osam puta više od onoga što je platio prodavac za tu sliku 2006. godine (2,9 miliona funti).

Rekord za Hoknijevu sliku na aukcij drži slika “Portret umjetnika” koja je prodata za 90 miliona dolara 2018. u Njujorku. To je tada bila rekordna dobijena cijena za nekog živog umjetnika.

19. MARTA

Trio Miško Plavi premijerno će nastupiti na velikoj sceni podgoričkog KIC-a “Budo Tomović”, u četvrtak, 19. marta, sa početkom u 20 sati.

Muzički izraz trija u sastavu Miško Plavi na harmonici, Vasil Hadžimanov, klavir/klavijature i Srđan Dunkić na bubnjevima, čine kombinacija klasične, džez i mediteranske muzike, koristeći istovremeno i elemente soul, fank, rege i world music uticaja, sa naglašenim uplivom balkanskog folklora u pojedinim numerama, navode iz KIC-a.

Miško Plavi je multiinstrumentalista koji se pojavio na novotalasnoj rok sceni početkom osamdesetih godina kao gitarista, basista i klavijaturista sarađujući sa bendovima: Via Talas, D’Boys, Piloti, Ekatarina Velika, idr.

Iz KIC-a navode da je posljednjih godina njegova preokupacija je harmonika, a sa ovim instrumentom je izgradio i značajnu svjetsku karijeru.

Od 2000. godine izvodi program „Music Around the World“ sa kojim je održao više od 100 koncerata u Japanu gde je objavio i album „Istok ljubi zapad“. Autor je muzike za nekoliko srpskih, francuskih i američkih filmova.

Vasil Hadžimanov je muzičar svjetskih razmjera, a diplomirao je na renomiranom muzičkom koledžu Berkli, na odsjeku za klаvir. U svojoj bogatoj karijeri, Hadžimanov je sarađivao sa najvećim muzičkim imenima, kao što su Dejvid Glimor i Kris Čik. Ovaj vrhunski umjetnik trenutno se s pravom smatra najvećim džez pijanistom Balkana, rame uz rame s Bojanom Zulfikarpašićem. Među brojnim priznanjim, ističemo prvo mjesto na listi najboljih klavijaturista na godišnjoj top listi najboljih džez muzičara poznatog kritičara Arnalda De Souteira.

Srđan Dunkić – Johnny jedan je od najtraženijih studijskih muzičara u zemlji. Karijeru je počeo već kao dvanaestogodišnjak. Nastupao je i snimao sa mnogim poznatim muzičarima i grupama. Njegov stil sviranja karakteriše visok tehnički nivo i virtuoznost.

Ulaznice se mogu kupiti po cijeni od pet eura svakog radnog dana na biletarnici KIC-a od 9 do 20 sati, a za rezervaciju možete pozvati broj 020 664 237, navode iz KIC-a.

CETINJE

Izložba učeničkih radova, u okviru projekta “Lubarda kao inspiracija“, koja prati Lubardinu misao „Ja sam ja i slikam svijet po svojoj volji“, otvorena je danas u Biljardi na Cetinju.

Na izložbi je predstavljeno 57 radova učenika iz Cetinja, Herceg Novog, Nikšića, Danilovgrada i Rume, različitog tematskog sadržaja i likovno-jezičkog izraza, izrađeni u raznorodnim materijalima i tehnikama.

Izložbu je otvorila istoričarka umjetnosti Ljiljana Zeković koja je kazala da je Lubarda, neosporno, predstavljao avangardu likovne umjetnosti druge polovine XX vijeka, kao preteča umjetničke i kulturne struje koja je polazila od shvatanja da duh ne podnosi ograničenja, već teži da prevlada distancu između stvaraoca i prirode, čovjekovog unutrašnjeg i spoljašnjeg svijeta.

Ona je istakla da je ovo tradicionalna međunarodna manifestacija koja ima misiju da okupi što više mladih ljudi oko zajedničke ideje, očuvanja i poštovanja djela i ličnosti crnogorskog slikarskog barda.

Nagrade najuspješnijim autorima uručila je predsjednica žirija, direktorica Narodnog muzeja Crne Gore, istoričarka umjetnosti i likovna kritičarka, dr Anastazija Miranović, koja je iskazala zadovoljstvo velikim prisustvom učenika i očekivanje da će im i narednih godina djelo Petra Lubarde biti inspiracija za ovako uspješne radove. Nagrađeni učenici dobili su poklone – autentične suvenire sa motivima djela Petra Lubarde koji se proizvode u Narodnom muzeju.

Odlukom stručnog žirija, prvu nagradu dobila je Anja Vujačić, učenica Gimnazije „Stojan Cerović“ iz Nikšića, drugu nagradu Nemanja Đurić iz Gimnazije „Ivan Goran Kovačić“ iz Herceg Novog i treću Katarina Kastratović, učenica Srednje likovne škole „Petar Lubarda“ sa Cetinja, dok je učenica te škole, Klaudija Jovana Tofan, dobila specijalnu nagradu žirija. Izložbu učeničkih radova organizovali su Narodni muzej Crne Gore i Fondacija Petar Lubarda povodom 46 godina od smrti velikana crnogorske likovne umjetnosti.

U 82. GODINI

Njemački reditelj Jozef Vilsmajer čiji je upečatljiv prikaz Staljingradske bitke pokazao strahote rata novoj generaciji umro je u 82. godini, potvrdio je danas njegov agent.

Vilsmajer je umro juče, mirno u svom domu u Bavarskoj, rekao je agent.

Vilsmajerov film iz 1993. godine “Stalijngrad” prikazao je tešku sudbinu grupe vojnika Vermahta koji su poslati na istočni front 1942. u borbi protiv Sovjetske vojske. U višemjesečnoj opsadi grada umrlo je više miliona vojnika i civila i ona je označila prekretnicu za nacističku Njemačku u Drugom svjetskom ratu.

Rođen 1939. u Minhemnu Vilsmajer je studirao muziku i radio kao tehničar prije nego što je ušao u svijet filma početkom 1960-ih gdje je kasnije postao poznat kao snimatelj za njemačku televiziju. Njegov rediteljski početak je bio 1988. sa filmom “Herbstmilch” (Jesenje Mleko) priči o bavarskoj seljanci koja je postala hit u bioskopima u Njemačkoj.

Mnogi njegovi filmovu bavili su se turbulentnim periodima njemačke istorije, često iz perspektive običnih ljudi, sa izuzetkom filma Marlena (2000) o životu glumice i pjevačice Marlene Ditrih.

Vilsmajer ostavlja za sobom tri ćerke. Njegova druga supruga češka glumica i rediteljka Dana Vavrova umrla je 2009.

IZLOŽBA ARHITEKTURE

Tim pod rukovodstvom dr Vasilije Abramović, nekadašnje studentkinje Arhitektonskog fakulteta Univerziteta Crne Gore, predstavljaće Crnu Goru na 17. Bijenalu arhitekture u Veneciji, 2020.

Iz Univerziteta Crne Gore (UCG) saopšteno je da je žiri donio jednoglasnu odluku da Crnu Goru na XVII Međunarodnoj izložbi arhitekture u Veneciji 2020. godine, predstavlja rad „SYNTONY“ i autorski tim u sastavu: dr Vasilija Abramović, dr Ruairi Glin i Parker Hejl.

Temu ovogodišnjeg Bijenala arhitekture u Veneciji naslovljenu “Kako ćemo živjeti zajedno?”(How will we live together?) postavio je prof. dr Hašim Sarkis, dekan škole arhitekture na prestižnom Masačusets Institutu za tehnologiju (School of Architecture and Planning, Massachusetts Institute of Technology-MIT).

“Početni, teorijski, odgovor crnogorskog predstavljanja “Ka transaktivnoj prostornoj percepciji”(Towards a transactive spatial perception”), postavila je doc. dr Svetlana K. Perović, prodekanka na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta Crne Gore i kuratorka crnogorske postavke. Komesar crnogorske postavke je Dragan Vuković, direktor direktorata glavnog državnog arhitekte u Ministarstvu oddrživog razvoja i turizma. U sastavu žrija koji je donio osluku su bili: doc. dr Svetlana K. Perović- kuratorka, Dragan Vuković- komesar, Dragana Čenić, dr Darko Petrušić, Petrica Duletić, mr Borislav Vukićević, prof. dr Miljana Zeković, doc. dr Dražen Arbutina, prof. dr Milena Stavrić, doc. dr Branka Cuca i mr Mirjana Prpa, donijeli su jednoglasno odluku”, navodi se u saopštenju UCG.

Dr Vasilija Abramović je završila osnovne studije arhitekture na Arhitektonskom fakultetu u Podgorici, kao najbolji student u generaciji. Svoje školovanje nastavila je upisavši magistarske studije arhitekture u Pragu, a nedavno je i doktorirala na istom fakultetu, na temu Interaktivna arhitektura. Od 2017. godine živi i radi u Londonu na Bartlett-u i bavi se istraživanjem i stvaranjem, kako je ona naziva, “nove revolucionarne arhitekture”.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1804. umro je njemački filozof Imanuel Kant, začetnik njemačke klasične filozofije, jedan od najuticajnijih filozofa čije je djelo izazvalo revolucionarne promjene u modernoj filozofiji. Kantova najpoznatija djela: «Kritika čistog uma», «Kritika praktičnog uma», «Kritika rasudne snage», «Opšta istorija prirode  i teorije neba».

1812 – Kaznena ekspedicija francuske vojske pod vođstvom generala Gotjea ugušila je pobunu u Paštrovićima, nastalu zbog odbijanja lokalnog stanovništva da plaća porez. Pobunjenike je potajno pomagao crnogorski vladikat, a kao glavnog podstrekača pobune Francuzi su imenovali vladikuPetra I.

1853 – Turska vojska je, pritisnuta ultimatumom austrijske vojske i saznanjem da bi u daljim operacijama u Crnoj Gori imala protiv sebe i Rusiju, počela da napušta Crnu Goru, čime je okončana prva Omer-pašina vojna.

1919 – Formirano je Ministarstvo za agrarnu reformu Crne Gore. Reformom su ukinuti čivčijski odnosi, a zahvatila je i imanja manastira na Cetinju, Ostrogu i u Morači.

1969 – Godinu dana poslije potpisanih ugovora o finansiranju, inženjeringu i tehničkoj pomoći s francuskom firmom Pešine,  počela je izgradnja Kombinata aluminijuma Titograd. Ideja o osnivanju i razvoju industrije aluminijuma u Crnoj Gori utemeljena je, prevashodno, na odgovarajućim rezervama kvalitetnog boksita i na elektro-energetskom potencijalu. Nakon dvije godine gradnje, 1971. pušteni su u rad kapaciteti za primarnu proizvodnju, koji su 1973. postigli planiranu produkciju od 50 hiljada tona, a 1972. počela je rad i fabrika za proizvodnju glinice. Potom su puštene u pogon  hladna valjaonica i fabrika za preradu aluminijuma, a 1979. krenula je druga faza, čime je povećana proizvodnja primarnog aluminijuma na 102 hiljade tona, i glinice na 280 hiljada tona godišnje. Uslijedilo je, potom, otvaranje fabrike livačkih legura, otkivaka od al-legura, fabrike aluminijumskih provodnika i drugih kapaciteta,  značajnih za rad Kombinata. Podgorički Kombinat aluminijuma imao je najveće učešće u bruto nacionalnom proizvodu Crne Gore i najveću  vrijednost izvoza robe.

1974 – U Moskvi je uhapšen ruski pisac Aleksandar Solženjicin, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1970. Narednog dana oduzeto mu je sovjetsko državljanstvo i protjeran je iz zemlje. U emigraciji je proveo dvije decenije.

2004 – Južnokorejski istraživači uspjeli su da prvi put u svijetu kloniraju ljudski embrion i dobiju genetski identične embrionalne ćelije, otvorivši tako put za liječenje mnogih bolesti.

2004 – Komitet ministara Savjeta Evrope usvojio je Deklaraciju o slobodi političke debate u medijima. U tekstu Deklaracije, zasnovanom na članu 10 Evropske konvencije o ljudskim pravima i jurisdikciji suda u Strazburu, potvrđuje se pravo medija da objavljuju negativne informacije i kritičke stavove o političarima i institucijama kao i  državnim službenicima. U tekstu je dalje precizirano da humoristički i satirični žanr dozvoljavaju čak i veći stepen pretjerivanja i provokacije, pod uslovom da se činjenicama ne obmanjuje javnost.

2008 – U Podgorici su u okviru Programa demilitarizacije Crne Gore potpisana dva projektna dokumenta – ovlašćenje za transfer više od 407. 000 eura, koji su realizovani kroz proces uništavanja teškog naoružanja i donacija od 250.000 britanskih funti za demilitarizaciju konvecionalnog naoružanja.

2011 – Iz parohije Crnogorske pravoslavne crkve u Lovćencu, u Vojvodini, saopšteno je da je rukopoloženjem sveštenika Vojislava Miljanića, pored Lovćenca, formirana i parohija u Novom Sadu.

2013 – Kilometar ispode zemlje i oko sto kilometara od kineske granice, Sjeverna Koreja izvela je nuklearnu probu uprkos zabranama Ujedinjenih nacija. Iz Pjongjanga je saopšteno da je to čin samoodbrane od, kako je kazano, „američkog neprijateljstva“. Snaga nuklearne probe od više od sedam kilotona, izazvala je seizmičku aktivnost od 4,9 stepeni Rihterove skale. Prethodne nuklearne testove Sjeverna Koreja  izvela je  2006. i 2009.

2014 – Turska je pozvala EU za pomoć i hitno formiranje novog paketa političkih i ekonomskih reformi u Bosni nakon izbijanja najvećih socijalnih nemira u toj zemlji poslije rata 90-ih.

2014 – Prvi put u istoriji skijanja, dvije takmičarke – Slovenka Tina Maze i Švajcarkinja Dominik Žisin podijelile su na Zimskim olimpijskim igrama u Sočiju pobjedničko postolje i obje osvojile zlatne medalje. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1912 – Posljednji kineski car Pu Ji iz dinastije  Manču abdicirao je; Kina je postala republika, a prvi presjednik je bio Sunt Jat Sen.

1925 – U Podgorici je izašao prvi broj političkog lista «Crnogorski radikal». Vlasnik i odgovorni urednik lista bio je Ljubo Krunić. U listu je glorifikovana radikalna partija, a izuzetno žustro napadani partijski protivnici. Kao i većina listova iz tog doba i crnogorski «Radikal» je, prevashodno, bio list u funkciji izborne propagande.

1944 – Ponovo je štampan «Glas Boke», nedjeljni list za Boku Kotorsku, koji je izlazio između Prvog i Drugog svjetskog rata. Preteča tog lista bio je list «Boka», pokrenut 1908. godine.

2009 – U vasioni su se sudarili američki i ruski satelit, što je prvi slučaj u istoriji kosmičkih istraživanja.

2013 – Hor duhovne muzike Univerziteta Hauard iz Vašingtona koji pjeva gospel muziku prvi put je gostovao u Crnoj Gori i održao koncerte u Podgorici, Cetinju i Nikšiću. Hor koji pjeva duhovne pjesme Afroamerikanaca osnovan je 1968. i nastupao je u Bijeloj kući i Kongresu, a gostovao u Kanadi, Barbadosu, Slovačkoj, Danskoj, Švedskoj i Italiji.

PREMIJERNO

Beogradska vokalna džez solistkinja Jelena Jovović će u organizaciji KIC-a “Budo Tomović” i Jazz Arta, premijerno nastupiti na velikoj sceni KIC-a u četvrtak, 13. februara u 20 sati.

“Susret i intervjue s umjetnicom organizovaćemo u srijedu, 12. februara, u Multimedijalnoj sali KIC “Budo Tomović” u 12 sati. Umjetnica će se predstaviti kao autorka muzike i tekstova, vokalna interpretatorka i aranžerka – i pokazati umjetničku svestranost koju je unijela u svoj prvi solistički album ‘Heartbeat’ (PGP RTS). Sa njom će nastupati ekipa izuzetnih muzičara: Vasil Hadžimanov, klavir/klavijature, ujedno muzički producent albuma, Milan Nikolić, kontrabas, Vladimir Kostadinović, bubnjevi, Strahinja Banović, truba, Maja Klisinski, perkusije i prateći glas i Srđan Marković, prateći glas”, napominju u KIC-u.

Kako dodaju, album je dobio odlične ocjene muzičkih kritičara širom svijeta među kojima je i pohvala za “najkreativniji vokalni džez album”.

S ovim albumom Jelena Jovović se plasira kao jedan od najistaknutijih džez vokala iz Evrope, koji ima poznati, ali prepoznatljiv zvuk. Muzika na “Heartbeatu” smještena je između post-bopa i fuzije s jakom povezanošću materijala u akustičnom ambijentu i sveukupnim svingom i gruvom. Tradicionalni američki džez zvuci vješto uronjeni balkanskim melodijskim motivima čine ovaj album jedinstvenim, srdačnim, ukusnim i nevjerovatno zanosnim.