Izbor i priprema: C. Durdic
Na danasnji dan 1805. Petar I, vladika i gospodar Crne Gore, uputio je pismo Dositeju Obradovicu u kojem je izrazio zahvalnost zbog novih knjiga koje mu je Dositej poslao.Vladika je pohvalio i podrzao Dositejev prosvjetiteljski rad i izvijestio ga kako se trudi da i u Crnoj Gori bude uvedena tzv. mala skola, te da ce Dositeja, o ponudi da radi kod njega na Cetinju, obavijestiti u narednom pismu.
1847 – Umro je njemacki kompozitor i dirigent Feliks Mendelson, osnivac konzervatorijuma u Lajpcigu, istaknuti predstavnik muzickog romantizma. Kao pijanista debitovao je u devetoj godini, u 15. je napisao prvu simfoniju, a u 16. majstorsko djelo, scensku muziku za “San ljetnje noci”. Zasluzan je za budenje interesovanja za Bahovu muziku, koja je bila skoro zaboravljena na prelazu iz 18. u 19. vijek, kao i za djelo Franca Suberta. Privlacila ga je mnogo vise muzika prethodnika, nego svojih savremenika, o cemu je i Nice pisao:”Muzika Feliksa Mendelsona je muzika dobrog ukusa za sve ono sto nam je proslost ostavila: ona stalno gleda unazad.” Komponovao je pet simfonija, scensku muziku, oratorije, kantate i solo pjesme.
1912 – Crnogorska vojska zauzela je Dakovicu. U oslobodilackom marsu Istocnog odreda kroz Sandzak i Metohiju, trupe brigadira Radomira Vesovica usle su u grad. Postavljen je oblasni upravitelj, predsjednik suda i sef policije. Dan kasnije, da bi se sklonile od nevremena, uz dozvolu Vesovica, usle su i srpske trupe s pukovnikom Paunovicem. Paunovic je svojevoljno postavio predsjednika opstine, a komandant ibarske vojske, general Mihailo Zivkovic trazio je da se Crnogorci povuku iz Dakovice. Da bi zastitili svoja prava, Janko Vukotic i Radomir Vesovic stavili su crnogorske trupe u stanje pripravnosti. Zategnutost oko Dakovice rijesena je razmjenom telegrama izmedu Cetinja i Beograda, a spor je okoncan tek 1913. prilikom razgranicenja Crne Gore i Srbije.
1918 – Cetinje su, bez oruzanih incidenata, poceli da napustaju i posljednji vojnici austrijske vojske. Nakon odlaska austrijske, ostala je srpska vojska u Crnoj Gori. Cilj njenog zadrzavanja bila je priprema “terena” za odrzavanje nelegalne Podgoricke skupstine.
1956 – Sovjetske trupe ugusile su pobunu u Madarskoj, a za novog premijera postavljen je Janos Kadar. Dotadasnji premijer Imre Nad sa jos nekoliko saradnika sklonio se u jugoslovensku ambasadu u Budimpesti. I pored garancija novih vlasti da nece progoniti politicke zatvorenike, Nad je poslije napustanja ambasade 22. novembra uhapsen i nakon montiranog procesa pogubljen u junu 1958.
1995 – U Tel Avivu je ubijen izraelski premijer Jicak Rabin, koji je po dolasku na vlast 1992. poceo proces pomirenja s Arapima. Atentat je izvrsio izraelski ekstremista Jigal Amir, nakon mirovnog skupa na kojem je ucestvovao premijer.
2008 – Nakon dvogodisnje kampanje, u Sjedinjenim Americkim Drzavama odrzani su predsjednicki izbori na kojima je za 44. predsjednika izabran demokratski senator iz Ilinoisa Barak Husein Obama. Cetrdesetsedmogodisnji Obama prvi je crnac na predsjednickoj funkciji u Sjedinjenim Americkim Drzavama, a njegov protivkandidat na izborima, koji se ocjenjuju kao najznacajniji u modernijoj americkoj istoriji, bio je republikanac Dzon Mekejn.
2008 – U 67. godini umro je jedan od najpoznatijih americkih pisaca bestselera, autor romana “Park iz doba Jure” i “Sfera” Majkl Krajton. Vrlo rano se zainteresovao za kriminalisticke i horor price, koje je poceo da pise u svojim dvadesetim godinama i koje su mu dvaput donijele nagradu ,,Edgar Alan Po”. Tokom sedamdesetih rezirao je nekoliko kultnih filmova: ,,Zapadni svijet” (1973), ,,Koma” (1976) i ,,Velika pljacka voza” (1978). Njegov roman ,,Izlazece sunce” (1991) izazvao je burne reakcije zbog ,,antijapanskog” tona. Kasnija filmska verzija donekle je ublazila originalnu pricu.
2009 – Predstavnici partija i nevladina organizacija “Green Home” osnovali su u Podgorici zelenu parlamentarnu grupu u koju su svoje predstavnike delegirale sve crnogorske parlamentarne stranke.
2009 – U Madridu je, u 104. godini, umro spanski pisac, sociolog i esejista Fransisko Ajala. Prvu knjigu “Tragikomedija covjeka bez duha” objavio je 1925, a jedno od njegovih najpoznatijih djela je zbirka prica o spanskom ratu “Ovnujska glava “.
2009 – Premijeri Slovenije i Hrvatske Borut Pahor i Jadranka Kosor potpisali su pod pokroviteljstvom Evropske unije u Stokholmu sporazum kojim su medunarodnom arbitraznom sudu prepustili rjesavanje granicnog spora izmedu te dvije zemlje.
2011 – Drzavni sekretar za politicka pitanja u Ministarstvu vanjskih poslova Crne Gore Nebojsa Kaluderovic urucio je ambasadoru Srbije u Crnoj Gori Zoranu Lutovcu ostar protest povodom mijesanja Vlade te zemlje u spor Srpske pravoslavne crkve s Crnom Gorom pred Evropskim sudom za ljudska prava u Strazburu, koji je Srpska crkva pokrenula 2004. radi povracaja imovine za koju tvrdi da joj pripada. Srbija se, u formi prijatelja suda, tuzbi pridruzila u septembru, i u svom podnesku iznijela nekoliko klasicnih politickih kvalifikacija, ocijenjeno je u protestu. Crnogorska pravoslavna crkva naziva se ,,takozvanom”, sto znaci neuvazavanje prava na vjerski identitet gradana Crne Gore koji pripadaju Crnogorskoj crkvi, kao i vrijedanje slobode vjeroispovijesti. Srpske vlasti osvrcu se, takode, i na Temeljni ugovor Crne Gore i Vatikana, potpisan u septembru, dakle sedam godina nakon sto je Srpska crkva tuzila Crnu Goru. Govori se zatim i o istorijskim spomenicima srpskog naroda u Crnoj Gori, cime se indirektno negira crnogorski nacionalni identitet. U Vladi Crne Gore, koja je na sjednici 3. novembra razmatrala informaciju zastupnika drzave u sporu pred sudom u Strazburu Zorana Pazina, ocijenjeno je da pojedini elementi podneska srpske Vlade tom sudu, predstavljaju, kako je ocijenjeno, ,,direktno mijesanje u unutrasnje stvari suverene drzave Crne Gore”. Tim povodom generalni sekretar Matice crnogorske Marko Spadijer zatrazio je od predsjednika Crne Gore Filipa Vujanovica da reaguje.
Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:
1878 – U Baru je osnovana opstenarodna osnovna skola koju su pohadali ucenici svih vjeroispovijesti.
1890 – Knjaz Nikola obratio se narodu i naredio da je svaki vojnik iz, kako je navedeno, “onijeh mjesta de moze rodit loza, duzan da iste godine usadi 200 korijena loze, svaki brigadijer 20 korijena maslina, komandijer 10, a oficijer pet korijena”.
1890 – U Londonu je otvorena prva linija podzemne elektricne zeljeznice u svijetu.
1918 – Na Cetinju je objavljen prvi broj dnevnog biltena “Novo doba”, koji je donosio vijesti raznih pres-biroa i dnevne vijesti. Izdavac lista bila je knjizara “Rajnvan”.
1922 – U dolini kraljeva kod Luksora u Egiptu, engleski arheolog Hauard Karter otkrio je grob faraona Tutankamona.
1946 – Osnovan je UNESKO (Organizacija UN za obrazovanje, nauku i kulturu).
2004 – Sjedinjene Americke Drzave priznale su Republiku Makedoniju pod njenim ustavnim imenom umjesto dotadasnjeg privremenog imena Bivsa jugoslovenska republika Makedonija.
2009 – U Podgorici je otvoren prvi bridz klub.