Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 49. godine prije nove ere Gaj Julije Cezar izgovorio je čuvenu rečenicu » Alea iacta est« (Kocka je bačena) i prešao rijeku Rubikon (po jednoj varijanti današnja rječica Fjumićino u gornjoj Italiji, po drugoj Pisatelo kod Ravene, granica između Italije i Galije) što je označilo novo razdoblje u istoriji Rimskog carstva. Počeo je građanski rat s pristlicama Pompeja koji je završen uvođenjem Cezarove diktature. Pripadnici republikanske opozicije ubili su Cezara 44. godine prije nove ere.

1778 – Umro je švedski prirodnjak Karl fon Line. Uveo je binarnu nomenklaturu po kojoj svaka biljka i životinja imaju naziv roda i vrste. Karl fon Line osnivač je Prirodnjačkog muzeja u Upsali i prvi predsjednik Švedske akademije nauka

1878 – Nakon postepenog osvajanja primorskih gradova, crnogorska vojska oslobodila je Bar koji je 307 godina bio pod turskom vlašću.

1890 – Umro je srpski pisac i ljekar Laza Lazarević, koji se s devet pripovijedaka, koliko je ukupno napisao, svrstao među najznačajnije prozne stvaraoce srpske književnosti. Smatra se tvorcem srpske psihološke pripovijetke i jednim od najboljih stilista. Poznata djela: «Prvi put s ocem na jutrenje«, »Sve će to narod pozlatiti«, »Švabica«, »Verter«.

1909 – Rođen je srpski fizičar i hemičar Pavle Savić, koji je svjetski renome stekao kada je s Irenom Žolio Kiri 1937. i 1938. u Parizu otkrio izotope poznatih elemenata bombardovanjem atoma urana sporim neutronima. Od 1947. rukovodio je izgradnjom Nuklearnog instituta u Vinči i do 1960. bio njegov direktor. Od 1971. do 1981. bio je predsjednik Srpske akademije nauka i umetnosti.

1916 – Nakon trodnevnih borbi s crnogorskom vojskom, austrougarske jedinice probile su Lovćenski front, čime su bila otvorena vrata za njihov ulazak u crnogorsku prijestonicu  Cetinje.

1917 – Umro je Frederik Kodi, poznat kao Bafalo Bil, poštanski jahač »Poni ekspresa«, vodič i tragač u američkoj vojsci, plaćeni borac protiv Indijanaca, profesionalni lovac na bivole i bizone, legendarna ličnost američke istorije. Godine 1883. organizovao je reviju kaubojskih vještina – »Revija divljeg zapada«, u kojoj je nastupao kao glavna zvijezda.

1920 – U Ženevi je osnovano vijeće Lige naroda koje su činili Francuska, Italija, Japan, Velika Britanija. Članice vijeća kasnije su postale Njemačka i Sovjetski Savez. Zbog političkog neuspjeha Liga naroda je prestala da postoji 1939, mada je formalno ukinuta 1946. kada je u Londonu održana prva sjednica Generalne skupštine Ujedinjenih nacija.

1947 – Na Cetinju je osnovana Škola likovnih umjetnosti, prva te vrste u Crnoj Gori. U prvi rezred upisano je 20 učenika koji su bili obavezni da polažu prijemni ispit. Prvi direktor Škole bio je Petar Lubarda, a među predavačima su bili Milo Milunović, Đorđe Ora(h)ovac i drugi. Učenici prve generacije bili su, danas poznati crnogorski umjetnici: Branko Filipović-Filo, Đorđije-Bato Pravilović, Gojko Berkuljan i mnogi drugi. Škola je na Cetinju radila samo jednu godinu i u jesen 1948. preseljena je u Herceg Novi.

1971 – Umrla je francuska modna kreatorka Gabrijela »Koko« Šanel, jedna od najpoznatijih u 20. vijeku, koja je gotovo šest decenija suvereno vladala visokom pariskom modom.

1975 – U Sarajevu je umro dr Niko Simov Martinović, crnogorski književnik, novinar, publicista i istaknuti naučnik. Počeo je da objavljuje svoje radove još u studentskim danima, a 1931. uredio je s Dojčinom Bakićem almanah srednjoškolske crnogorske omladine »Novi dani«. Tokom 1947. i 1948. bio je glavni i odgovorni urednik nedjeljnog lista »Pobjeda«, koja je izlazila na Cetinju. Martinović je bio i dugogodišnji direktor Centralne narodne bibilioteke na Cetinju. Uspješno se bavio književnošću i nizom naučnih disciplina: folkloristikom i etnografijom, pravno-državnom, kulturno-prosvjetnom i političkom istorijom, marksističkom filozofijom, sociologijom i leksikografijom – što je sabrano u njegovih 616 bibliografskih jedinica. Niko (S.) Martinović bio je član Sovjetske akademije nauka i umjetnosti, te CANU i SANU. Dobitnik je Trinaestojulske nagrade za knjigu »Razvitak štampe i štamparstva u Crnoj Gori 1493-1945.«, objavljene u Beogradu 1965. godine.

2007 – Evropska komisija predstavila je novi plan u borbi protiv klimatskih promjena, tražeći od svijeta da slijedi evropski primjer u smanjenju emisije gasova koji izazivaju efekat staklene bašte. Predloženo je da 27 zemalja Evropske unije smanji emisije gasova na najmanje 20 odsto do 2020. godine, uz mogućnost povećanja i na 30 odsto ukoliko se pridruže i druge ravijene zemlje.

2007 – Udruženje italijanskih vojnika » Anavafal« saopštilo je da je do kraja 2006. umrlo 50 vojnika koji su služili u Bosni i Hercegovini i na Kosovu, dok ih je oko 200 teško bolesno. Vjeruje se da su vojnici, većinom oboljeli od raka zato što su u Bosni i Hercegovini i na Kosovu duže bili izloženi dejstvu osiromašenog uranijuma. Iz udruženja »Anavafal«  takođe je navedeno da je i jedan broj djece vojnika koji su duže boravili na Balkanu rođen s tjelesnim nedostacima.

2007 – u Ženevi je, u 94. godini, umro slavni italijanski producent, muž Sofije Loren, Karlo Ponti.

2008 – Novi premijer Kosova Hašim Tači preuzeo je dužnost i najavio skoro proglašenje nezavisnosti Kosova.

2009 – Izraelski tenkovi zašli su duboko u teritoriju Gaze, a Izrael je zaprijetio da će intenzivirati vazdušne i kopnene napade, uprkos  međunarodnim pozivima da obustavi konflikte s militantnim Hamasom.

2010 – U drugom krugu predsjedničkih izbora u Hrvatskoj pobijedio je kandidat opozicionih socijaldemokrata, profesor prava i kompozitor Ivo Josipović. Josipović je odnio pobjedu nad protivkandidatom Milanom Bandićem, gradonačelnikom Zagreba i treći je predsjednik Hrvatske nakon njenog osamostaljenja 1991. 

2011 – Američki predsjednik Barak Obama poslao je bivšem crnogorskom premijeru Milu Đukanoviću pismo zahvalnosti za ulogu koju je odigrao u jačanju prijateljstva između Sjedinjenih Američkih Država i Crne Gore.

2011 – U Zagrebu je, u 76. godini, umro legendarni hrvatski muzičar Boško Petrović. Bio je utemeljivač svjetski poznatog Zagrebačkog kvarteta i vlasnik „B.P.Cluba“ u kojem su od 1988. gostovali najveći svjetski muzičari. Boško Petrović, kompozitor i vrhunski vibrafonist, prvi put u Crnoj Gori nastupio je u podgoričkom „Montanaro jazz“ klubu 2003.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1199 – Na poziv Vukana, namjesnika Zete, najstarijeg sina Stefana Nemanje, papa Inoćentije III s kojim je Vukan bio u srodstvu, uputio je u Zetu svoje legate koji su pomagali u organizovanju crkvenog života.

1863 – U Londonu je otvorena prva linija podzemne željeznice u svijetu.

1922 – Artur Grifit postao je prvi predsjednik Irske poslije sticanja nezavisnosti te zemlje od Velike Britanije.

2001 – Bivša predsjednica Republike Srpske Biljana Plavšić dobrovoljno se predala Međunarodnom sudu u Hagu pred kojim je optužena za genocid i druge zločine počinjene 1991-1992. tokom Bosanskog rata.

2008 – Mandatar Ivo Sanader postigao je konačan dogovor s koalicionim partnerima o formiranju nove hrvatske Vlade.

MINISTARSTVO KULTURE

Ministarstvo kulture raspisalo je konkurs za sufinansiranje programa i projekata kojima se obezbjeđuje zajedničko crnogorsko učešće na međunarodnim manifestacijama i festivalima u idućoj godini.

Pravo učešća na konkursu imaju pravna lica koja su u Crnoj Gori registrovana za obavljenje djelatnosti kulture.

Na konkursu ne mogu učestvovati fizička lica, nevladine organizacije, javne ustanove i drugi subjekti čiji se rad finansira iz budžeta Crne Gore, sredstvima planiranim za kulturu.

Projekti prijavljeni na konkurs vrednuju se prema umjetničkom kvalitetu i značaju za razvoj crnogorske kulture, referenci realizatora, doprinosu afirmaciji multinacionalnih i multikulturalnih vrijednosti, podsticanju internacionalnog dijaloga i stimulisanju razvoja partnerstva.

„Doprinosu očuvanju tradicije i crnogorske kulturne baštine, zaštiti i promociji raznolikosti kulturnih izraza, afirmaciji perspektivnih talenata, afirmaciji stvaralaštva lica sa invaliditetom, realnosti budžeta projekta i obezbijeđenost uslova za njegovu realizaciju“, navodi se u konkursu.

Projekti i programi će se sufinansirati najviše do 50 odsto iznosa ukupnih sredstava potrebnih za njihovu realizaciju.

Projekti i programi koji su dobili finansijsku podršku iz drugog izvora u Budžetu Crne Gore, u iznosu od 50 odsto ukupnih sredstava potrebnih za realizaciju, neće biti sufinansirani na ovom konkursu, prema pravilima o državnoj pomoći.

Prijave se podnose do 15. januara.

KONCERT PIJANISTE

Pijanista Amir Džaković nastupiće na Velikoj sceni Kulturno – informativnog centra “Budo Tomović” u četvrtak, 16. januara, u 20 sati.

Na koncertnom programu je izbor iz ciklusa „Godine hodočašća“ poznatog mađarskog kompozitora i pijaniste Franca Lista: „Mislilac“ (Il penseroso), „Vjenčanje“ (Sposalizio), „Zvona Ženeve“ – Nokturno (Les Cloches de Geneve – Nocturne), „Vodoskoci u Vili d’Este“ (Les Jeux d’Eau a la Villa d’Este), „Petrarkin Sonet 104“ (Sonetto 104 del Petrarca), „Dolina Obermana“ (Vallee d’Obermann) i „Posle čitanje Dantea“ (Apres une lecture du Dante – Fantasia quasi Sonata).

Amir Džaković je jedan od najreprezntativnijih i perspektivnijih albanskih pijanista svoje generacije. Estetika njegove interpretacije je rezultat kompleksnih kombinacija stila, energije, virtuoziteta, kao i raznih uticaja iz različitih oblasti umjetnosti, navode iz KIC-a.

Džaković je u Skadru, gdje je stekao osnovno i srednje muzičko obrazovanje. Tokom srednjoškolskog perioda značajano je uticala na njega renomirana profesorica Univerziteta u Tirani Anita Tartari, kod koje je pohađao časove klavira. Amir je završio osnovne studije klavira na Muzičkoj Akademiji na Cetinju, u klasi profesora Vladimira Bočkarjova. Nakon toga, završio je magistarske studije na Institutu Lemens u Luvenu, Belgija, u klasi poznatog američkog pijaniste Alana Vajsa (Alan Weiss). Doktorirao je na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu (Univerzitet umetnosti), u klasi profesora Aleksandra Serdara.

Tokom školovanja ostvario je zapažene rezultate na brojnim takmičenjima od kojih izdvajamo prve nagrade: “EPTA” – Tirana (2002. i 2003), Međunarodno takmičenje u Prištini (2003), Festival mladih Crne Gore (2004). Takođe je pohađao majstorske kurseve kod priznatih pijanista kao što su: Natalija Trul, Norma Fišer i Frederik Rzevski.

Gostovao je na festivalima u Albaniji i inostranstvu: “Chopin Festival”, Albanija, “Ultra Padum”, Italija, “Grad Teatar Budva”, Crna Gora, “Flute Sounds”, Kosovo, “Pianodrom Festival”, Albanija, “Mladi crnogorski pijanisti”, Crna Gora, Internacionalni muzički festival “Joy of Music”, Japan.

Nastupao je kao solista sa Simfonijskim orkestrom nacionalnog Radija Albanije (2015), Omladinskim simfonijskim orkestrom Albanije i Crne Gore (2016), i Orkestrom mladih srednje škole Yanai u Japanu (2019).

Trenutno je zaposlen kao redovni profesor na Univerzitetu u Skadru i gostujući profesor na Univerzitetu umjetnosti u Tirani.

Ulaz je besplatan.

BRITANSKI OSKAROVAC

Predsjednik žirija ovogodišnjeg 70. međunarodnog filmskog festivala u Berlinu (Berlinale) biće britanski glumac Džeremi Ajrons.

Jubilarni festival biće održan od 20. februara do 1. marta. Iz uprave Međunarodnog filmskog festivala potvrđeno je da će na čelu žirija biti 71-godišnji Oskarovac.

Glumio je u velikom broju filmova, a Oskar je dobio 1991. godine za najboljeg glavnog glumca u filmu “Reversal of Fortune”.

Program festivala biće objavljen 29. januara.

Berlinski međunarodni filmski festival (Berlinale) jedan je od najprestižnijih filmskih festivala u Evropi i svijetu.

Osnovan je 1951, a od 1978. godine redovno se održava svake godine u februaru. Smatra se najposjećenijim filmskim festivalom u svijetu, s 274.000 prodatih ulaznica godišnje. Na festivalu bude prikazano oko 400 filmova.

ČEKALI PREKO DECENIJU

Rekonstrukcija nekadašnjeg Doma JNA u Podgorici, koja traje od 2008, konačno se bliži kraju. U toj zgradi će biti smješteni Muzički i filmski centar i Crnogorska kinoteka. Direktori tih umjetničkih kuća zadovoljni su rezultatima u godini za nama i najavljuju još zanimljivih programa.

Muzički centar, Crnogorska kinoteka i Filmski centar nakon više od decenije čekanja, uskoro će početi da rade u zgradi bivšeg Doma JNA na Ribnici.

“Mada će ovo zvučati kao refren da su ti radovi u završnoj fazi, međutim, sad već možemo a kažemo da je pitanje izbora datuma kojim će zgrada biti zvanično otvorena”.

U toku je montaža i testiranje opreme, kao i dogovor oko podjele prostora između institucija koje će ga koristiti.

“Jedan prostor koji će biti kolevka možda umetnosti, ne samo muzičke nego i filmske i to je nešto čime možda ne može svaki glavni grad ili svaka zemlja da se pohvali, a mi imamo tu čast i ja se nadam da ćemo negde već početkom godine moći da uživamo, tj.po otvaranju te sale”.

Dok čekaju novi prostor, zaposleni Muzičkog centra rade u iznajmljenom stanu, a Kinoteke u kući u Ulici Miljana Vukova. Uslovi su daleko od dobrih, naročito za čuvanje filmova koje je ova institucija tokom 19 godina postojanja prikupila.

“Oni podrazumijevaju gotovo svakodnevno bdijenje u bukvalnom smislu da se nešto ne desi, s obzirom da je objekat u kojem smo tako dugo smješteni u prilično lošem stanju”.

Bez obzira na neadekvatne uslove, direktori dviju umjetničkih kuća zadovoljni su rezultatima u prošloj godini. Nova zgrada omogućiće brojne filmske i muzičke programe narednih mjeseci.

“Kinoteka će moći da ima kontinuiranu prikazivačku djelatnost, to je ono što nam je svih ovih godina posebno nedostajalo”.

“Ono što sad treba da vidimo možda je koje sale će biti u pitanju dok ne saznamo tačan datum otvaranja Muzičkog centra, ali svakako je interesantan program, ponuđeni su nam i nastupi na festivalima u Crnoj Gori, u pitanju je jedna turneja krajem sezone, tako da ima vrlo interesantnih stvari.

Direktori Crnogorske kinoteke i Muzičkog centra očekuju da će rekonstruisana zgrada na Ribnici postati regionalni kulturni centar koji će okupljati ljubitelji filmske i muzičke umjetnosti svih generacija.

GLASANJE U TOKU

Crnogorski gitarista Miloš Karadaglić nominovan je za Global Awards, u kategoriji Najbolji izvođač klasične muzike.

“Danas sam presrećan, jer mi je javljeno da sam nominovan u kategoriji Najbolji izvođač klasične muzike na ovogodišnjim Global Awards. Molim vas, glasajte tako što ćete pritisnuti na donji link (naravno, ako smatrate da zavređujem ovu nagradu). Hvala vam mnogo”, napisao je Karadaglić na Fejsbuk profilu.

U konukrenciji Karadaglića je Ludovik Einaudi, ali i ovogodišnja dobitnica Zlatnog globusa Hildur Gudnadotir za muziku iz filma “Džoker”.

Glasanje je u toku na sajtu vote.global.com. 

BURZAN ZA PORTAL

KIC pop hor snimiće autorsku pop pjesmu, a ekipa je već počela da radi na tome, saopštila je Portalu RTCG direktorica KIC-a Budo Tomović i članica KIC pop hora Snežana Burzan.

Ona je u intervjuu za naš portal saopštila da će ove godine nastaviti sa “osvajanjem” regiona, pa u KIC pop horu očekuju da će realizovati koncerte u Skoplju i Ljubljani.

Govoreći o kulturnoj ponudi Podgorice, Burzan tvrdi da KIC može stati “na crtu” i parirati bogatom i raznovrsnom ponudom kulturnim centrima, poput Beograda, Sarajeva, Zagreba, Skoplja.

“Podgorica odavno nije imala bogatiju ponudu. Kultura se, osim oficijelno, u gradskim i državnim institucijama kulture, sve češće dešava i van sala, na ulicama, trgovima, parkovima, kafićima. Da li je slaba ponuda ako u KIC-u samo za mjesec organizujemo 30 – 40 programa namijenjenih svim generacijama, a za koje je ulaz besplatan? Da li je riječ o slaboj ponuda kada imamo po tri programa dnevno”, rekla je Burzan.

Kako biste ocijenili kulturu u Podgorici u 2019. godini, i po čemu se ona razlikuje u odnosu na raniji period?

Primjetno je da u Podgorici iz godine u godinu raste broj učesnika u kulturnom životu, a čini se da su sve brojnije i manifestacije i festivali. Jedan moderan, glavni grad kao Podgorica, to zaista zaslužuje. U odnosu na raniji period, mnogo je više NVO-a, organizacija, entuzijastičnih pojedinaca i kreativaca koji su shvatili značaj umrežavanja sa institucijama kulture, kao što je KIC, i u tim partnerskim odnosima žele da doprinesu razvoju kulture i stvaraju zajedničke projkete. Drago mi da većina nas koji “živimo kulturu” uviđamo da jedni bez drugih ne možemo i da su umrežavanja važan dio svih velikih uspjeha na kulturnom polju. Naročito u ovakvim institucijama kulture sa ograničenim budžetskim sredstvima. Zato su sponzori i donatori više nego dobrodošli, a vidite da i kod nas skoro sve institucije kulture imaju neke mecene. Ja sam zahvalna svima koji imaju sluha za kuturu. Kako se uvijek oslanjam na brojeve, a sve mjerljivo kao što znate, navešću primjer naše institucije koja je samo u 2019. realizovala više od 400 programa, od toga 65 premijernih, u kojima je uživalo oko 55 hiljada posjetilaca. Izuzetno sam zadovoljna ostvarenim rezultatima.

Što će KIC Podgoričanima ponuditi tokom 2020. godine?

Program koji će otvoriti kulturnu scenu KIC-a “Budo Tomović” u 2020-toj, već sjutra je kineski ‘Happy spring festival’ koji ćemo pripremiti u saradnji sa ambasadom NR Kine. U najdužem mjesecu u godini pozivamo publiku i na Petu manifestaciju kamernih dramskih ostvarenja – MAKADO gdje ćemo tradicionalno predstaviti aktuelne i najbolje domaće i regionalne dramske kamerne forme, a ugostićemo Miu Begović iz Zagreba, Radu Đuričin iz Beograda i dr. Filmofili će uživati u ‘’rapsodiji filmskih mjuzikala’’, a ljubitelji muzike u koncertu pijaniste Amira Džakovića.  Tokom godine publika će moći da uživa u koncertima Mjesne muzike Đenovići, potom nastupima Mladih talenata: Petre Lekić, Sarija Šaćirija, Viktora Hutera, Darje Smolofove i dr, a ugostićemo poznatu džez umjetnicu Jelenu Jovović sa projektom Heartbeat. Ponovo ćemo na sceni KIC-a slušati ‘’svjetske, a naše’’ gitariste Darka Bulatovića i Srđana Nikčevića, a najavljujemo jedan sjajan muzički projekat umjetnika iz Ankare – “Sunce Anadolije’’. I ovogodišnji Mjesec džeza otvoriće odličan bend iz Ankare. Organizovaćemo i naš 5. regionalni književni festival *Literitorija, a KIC-ov Forum mladih pisaca, veoma popularan u regionu, priprema novi poetsko – scenski program – performativni prikaz najnovijeg stvaralaštva mladih književnih autora. Pored tradicionalnih filmskih revija poput Zlatnih komedija, Ljubav na filmu, Pozorište na filmu itd, filmski segment KIC-a u 2020. biće u znaku novog ciklusa ’’Filmski žanrovi’’. Priredićemo izložbe slika autora Todora Živaljevića Veličkog, Damjana Brkovića, Veljka Miljanića … Organizovaćemo i treće izdanje Festivala crnogorske narodne pjesme ’’Stare note – novi zvuci’’, zatim naš jedinstveni regionalni 9. Ljetnji kamp za kamernu muziku, tu su i nezaobilazni koncerti KIC pop hora, KIC-ovih folkloraša, a bićemo i domaćini Drugog izdanja festivala stand up komedije OPUČ, kao i brojnih programa koje ćemo realizovati u saradnji sa ambasadama čije je sjedište u Podgorici. Podsjetiću da smo otvorenošću institucije posljednjih godina, kako su nam potvrdili mnogi od njih, inspirisali brojne sugrađane da se prvi put predstave javnosti i kao umjetnici, kao pisci, slikari, pjevači, muzičari, fotografi što smatram našim uspjehom. Naravno, na kraju obećavam publici kao i svake godine, gostovanja velikih muzičkih imena u KIC-u… I još mnogo toga! Sljedeća godina je jubilarna za *srce kulture grada, obilježavaćemo 55. rođendan, a uz podršku Grada i Ministrastva kulture vjerujem da ćemo krajem septembra ponuditi Podgorici jednu nesvakidašnju umjetničku akademiju u kojoj bi svoj doprinos dali predstavnici svih sektora KIC-a: muzičari, horisti, folkloraši, pisci, filmadžije, glumci i nekadašnje i aktuelne KIC – zvijezde. Ne zaboravimo da je Podgorica bogata talentovanim umjetnicima svih profila, a da bez jake amaterske scene, kakvu Podgorica i KIC zbilja imaju i njeguju, nema ni profesionalne!

Koliko naša kulturna ponuda zaostaje, odnosno da li uopšte zaostaje u odnosu na glavne gradove regiona?

Tvrdim da mi u KIC-u možemo stati ‘’na crtu’’ i parirati bogatom i raznovrsnom ponudom, kulturnim centrima u Beogradu, Sarajevu, Zagrebu, Skoplju. Kao direktorica ove prestižne gradske institucije imala sam priliku da prethodnih godina posjetim kolege u regionu i razgovaram sa kulturnim poslenicima, uspostavim saradnju sa BKC-om iz Sarajeva i novosadskim Kulturnim centrom, i vjerujete, svi mi na Balkanu imamo skoro iste probleme i brige – ili nedovoljno razumijevanje za kulturu ili male budžete ili pak plate, ali imamo veliku volju da se uprkos svemu radi, da se povezujemo i razmjenjujemo programe. Kultura mora da živi.
Meni i mom timu laskaju pohvale i komentari koje svakodnevno dobijamo da je naš rad nevjerovatan, kao i floskula da nema kulture u Podgorici bez KIC-a. I Podgoričani su svjesni da je KIC simbol ovog grada, simbol urbanog življenja, spoj aktuelnog i modernog i očuvanja tradicije i crnogorskih kulturnih vrijednosti već skoro 55 godina. Ako vam kažem da tokom jednog mjeseca na scenama KIC-a možete uživati u koncertima regionalnih zvijezda poput Boža Vreća ili Vasila Hadžimanova, ili u predstavama sa glumačkim veličinama poput Zijaha Sokolovića ili Vesne Čipčić, ili u stvaralaštvu reditelja i pisca Gorana Markovića, a da najmlađe počastimo koncertom svjetski poznatog klavirskog dua Pianotainment ili malo starije anđeoskim džez vokalom Lorin Taliz, izložbom mladih crnogorskih slikara, onda ćete potvrditi da zbilja dostojanstveno pariramo centrima u regionu ili ih čak nadmašujemo.

Često mogu čuti komentari o slaboj ponudi, kad je riječ o kulturi, u Podgorici, Kako to komentarišete?

Podgorica odavno nije imala bogatiju ponudu, pa se ne bih složila sa takvim komentarima. Kultura se osim oficijelno, u gradskim i državnim institucijama kulture, sve češće dešava i van sala, na ulicama, trgovima, parkovima, kafićima. Dešava se, a to mi smeta priznajem, da se u isto vrijeme zakažu dobri i kvalitetni različiti događaji i u KIC-u, Muzejima i galerijama grada, i Narodnoj biblioteci “Radosav Ljumović” i CNP-u , na primjer, a ne možete biti u isto vrijeme na dva mjesta. Da li je slaba ponuda ako u KIC-u samo za mjesec organizujemo 30 – 40 programa namijenjenih svim generacijama, a za koje je ulaz besplatan? Da li je riječ o slaboj ponuda kada imamo po tri programa dnevno, kada možete uživati u Božičnom koncertu mladih crnogorskim talenata, u promociji prve knjige naše sugrađanke, i u predstavi NVO ATAK. Koliko je zapravo kultura u Glavnom gradu nezaobilazan dio gradskog identiteta, navešću na primjeru turista koji često svrate u KIC da se informišu šta bi to mogli pogledati, pa se prvo iznenade bogatom i kvalitetnom kulturnom ponudom, a onda se dodatno oduševe kada im kažemo da je ulaz besplatan. One koji kritikuju, pozivam da slobodno dođu u KIC, jer smo otvoreni za sve prijedloge i ideje, umrežavanje, što smo i puno puta pokazali.

Koliko se novca izdvaja za KIC iz gradske kase i je li to dovoljno za sve planove koje imate?

Posljednjih godina budžet KIC-a “Budo Tomović” lagano, ali sigurno raste. Na početku mog prvog mandata prije šest godina budžet koji je namijenjen za programe iznosio je oko 60 hiljada. Ipak, Glavni grad, naš osnivač je prepoznao rezultate, zalaganje, entuzijazam te je iz godine u godinu obezbijeđivao i veću finansijsku podršku. U tekućoj 2019. programski budžet KIC-a iznosio je nešto manje od 150 hiljada, a planirani programski budžet za 2020-tu je oko 190 hiljada.
Kako je vrijeme novogodišnjih spektakala u toku, onda možete sami uporediti cifre. Mi ćemo za godinu u programe ulagati koliko jedna regionalna zvijezda dobije honorar za noć ili dvije. Ukazaću i na ovaj podatak da institucija koja radi po godišnjem Planu i programu koji usvaja Gradski parlament, isti premašuje rezultatima po više puta, jer sam zbilja na čelu jednog veoma produktivnog tima. U odnosu na period od prije tri godine udvostručili smo i broj programa i broj publike. KIC je najbolji primjer kako novac ne mora i ne smije biti izgovor, i kako želja i trud nadmašuju mogućnosti.

Kad je riječ o prostornim kapacitetima, kako ste zadovoljni i hoće li biti novih ulaganja u 2020?

Podgorica je grad koji neprestano raste. Dom omladine je građen davnih 60-tih godina za potrebe Titograda koji je bio makar tri puta manji nego Podgorica danas.  Dakle, KIC-ove sale su odavno postale ’’tijesne’’. Zato s radošću, i profesionalno i lično, očekujem otvaranje novih prostora kulture kao što su Gradsko pozorište, Muzički centar, Crnogorska kinoteka jer će rasteretiti naše kapacitete, a i obogatiti ponudu Grada.  Srce kulture grada je ’’živo’’ 24 h dnevno, 7 dana u nedjelji i sasvim je logično da su konstantno potrebna nova ulaganja i adaptiranja kako bi građani pratili programe a umjetniciih izvodili, u ugodnom i bezbjednom ambijentu. Prethodnih godina iz kapitalnog budžeta Grada nabavili smo novu scensku mehaniku za veliku scenu, promijenili klima uređaj, komplet rekonstrisali elektroinstalacije na istoj, a ove godine smo obnovili plafonsku i zidnu rasvjetu u Velikoj sali KIC-a. Planirali smo, da uz podršku Grada zamijenimo dotrajala sjedišta i pod u Velikoj sali, ali i prethodno obavimo neophodnu hidroizolaciju krovne ploče terase KIC-a. To će biti vrlo važna investicija, naročito ako znamo da je posljednja velika rekonstrukcija KIC-a bila davnih 80-tih godina prošlog vijeka.

Veoma uspješnu godinu imao je i KIC POP hor. Kako je regionalna publika reagovala na vaše nastupe?

I u 2019. hor je nastavio da opravdava epitet podgoričkog i crnogorskog muzičkog čuda i regionalne senzacije. Uz više od 20 koncerata koje je hor održao ove godine širom Crne Gore, uz promociju novog muzičkog spota za pjesmu “Teče Tara”, imali smo i četiri fenomenalna nastupa u regionu. Povodom Dana oslobođenja Beograda, 19. oktobra priredili smo spektakularan koncert “Bez dileme – antifašizam” u Kombank dvorani (Dom sindikata) kada su nam gosti bili: Sergej Četković, Đorđe David, Bojan Marović, Branka Ščepanović i drugi, pred gotovo hiljadu i po posjetilaca. Publika je reagovala kao i uvijek na ove teme – emotivno, ushićeno, sa suzama u očima, skandiraćuji “bis, bis”, uz dugotrajne aplauze.
Dva puta smo ove godne pjevali u Sarajevu. Prvi put ljetos na poziv Bosanskog kulturnog centra u okviru ‘’Baščaršijskih noći’’ na Trgu oslobođenja, sa pop repertoarom, a nedavno na poziv udruženja Pljevljaka sa antifašističkim repertoarom u hotelu Holiday in. Oba koncerta su fantastično primljena od publike a već imamo pozive i za dogodine. Pomenuću i nastup u Prijepolju u Domu kulture krajem septembra i divne domaćine sa kojima i dalje sarađujemo.
Svaki nastup KIC pop hora je jedinstven, a razmjena ljubavi, iskrene i čiste emocije sa publikom je nešto što nas inspiriše, čemu se radujemo.

Koji su planovi hora za narednu godinu? 

Nastavljamo i u 2020. sa “osvajanjem” regiona. Očekujem da ćemo realizovati koncerte u Skoplju i Ljubljani. Želim da KIC pop hor snimi autorsku pop pjesmu, a otkriću vam da je rad na njoj započet. I naravno odgovorićemo na zahtjev brojnih sugrađana i organizovati audiciju ovog proljeća. Već sam pomenula da će KIC sljedeće godine obilježavati 55 godina rada, pa će i KIC pop hor, pod okriljem NVO Kutak, imati svoje mjesto u tim svečanostima.

Igor PEJOVIĆ

U CINEPLEXX-U 22. JANUARA

Film “Grudi” u režiji Marije Perović imaće bioskopsku premijeru u Crnoj Gori 22. januara u 20 sati u bioskopu Cineplexx Delta City u Podgorici, a na bioskopskom repertoaru će se naći od 23. januara širom Crne Gore.

Beogradska premijera filma “Grudi” biće 5. februara u 20 sati u Kombank Dvorani, a na bioskopskom repertoaru biće od 6. februara. 

Film je nastao po predlošku serije “Grudi” i predstavlja zajednički regionalni projekat, uz učešće produkcijskih kuća iz Crne Gore, Hrvatske i Srbije – Open Box Studio, Meander Film, Mitropa, Visionary Thinking, kao i uz podršku Filmskog centra Crne Gore i Hrvatskog audio-vizuelnog centra.

Scenario je napisala Vladislava Vojnović po ideji Marije Perović. Producentkinje filma su Marija Perović i Dubravka Drakić, direktor fotografije je Dušan Grubin, montažerka Nataša Pantić, scenografkinja Dragana Baćović, a kostimografkinja Tijana Todorović.

Uloge tumače Marija Škaričić, Vojin Ćetković, Nada Šargin, Dubravka Drakić, Mira Banjac, Peđa Bijelac, Jelena Đukić, Danilo Lončarević, Branimir Popović.

Likovi su pripadnici srednje klase, intelektualci, neostvareni i šarmantni antijunaci, roditelji i oni koji pokušavaju da se ostvare kao roditelji. Jedna od ključnih tema je borba protiv kancera dojke. Tema priče je generacijsko, gimnazijsko prijateljstvo, a dramski razlog bolest, tako da se skreće pažnja na vrline i mane savremenog društva: tempo života, trka za afirmisanjem, opstanak, prijateljstvo, podrška, generacijski sukob i želja za boljim životom.

Film “Grudi” imao je svjetsku premijeru na 33. Filmskom festivalu Herceg Novi – Montenegro Film Festival. Dobio je Specijalno priznanje žirija na Filmskom festivalu “Seanema” u Ulcinju. Prikazan je na Filmskom festivalu u njemačkom gradu Kotbusu i na festivalu Valjevski filmski susreti.

Serija u režiji Marije Perović dobila je prestižnu Specijanu nagradu žirija na Seoul International Drama Awards, najvećem svjetskom televizijskom festival.

BAFTA

Film “Džoker” dobio je najviše nominacija za filmske nagrade Britanske akademije (BAFTA), saopšteno je danas.

Film o počecima strip zlikovca osvojio je 11 nominacija BAFTA, uključujući najbolji film, najboljeg režisera i najboljeg glumca za Hoakina Finiksa.

“Irac” Martina Skorsezea i “Bilo jednom u Holivudu” Kventina Tarantina bili su blizu sa po 10 nominacija.

Ratni film Sema Mendesa “1917” nominovan je za najbolju sliku dva dana nakon što je za to osvojio Zlatan globus.

Pored Finiksa, nominovani za najboljeg glumca su Leonardo Dikaprio, Adam Drajver, Taron Egerton i Džonatan Prajs.

Za najbolje glumice nominovane su Skarlet Johanson, Serše Ronan, Šarliz Teron, Rene Zelveger i Džesi Bakli.

Iz BAFTA su izrazili zabrinutost zbog nedostatka različitosti u nominacijama, pa su nominovane samo bijele glumce i nema žena u kategoriji najboljeg reditelja.

“Potpuno iskreno i bez želje da uzmemo nešto ljudima koji su nominovani, potpuno smo razočarani”, rekla je izvršna direktorka Britanske akademije Amanda Beri.

Nominovane u većini kategorija bira 6.500 članova BAFTA širom svijeta.

Pobjednici će biti proglašeni na gala događaju 2. februara koji će voditi komičar Grem Norton.

U KIC-U

Hepi Spring Festival, na kojem će učestvovati umjetnici iz Kine, biće održan u petak, 10. januara u Velikoj sali KIC-a, sa početkom u 20 sati.

Festival se realizuje pod pokroviteljstvom Ambasade Narodne Republike Kine u Crnoj Gori, a u organizaciji Instituta Konfucije i KIC-a “Budo Tomović.”

Kako ističu u KIC-u, riječ je o događaju čiji cilj je promocija odnosa među nacijama, a učestvuju brojni kineski umjetnici, pjevači, plesači, akrobate itd.

Poštovaoci kineske kulture i običaja biće u prilici da duh daleke i intrigantne zemlje dožive i u Podgorici.

Ulaz je besplatan, a ulaznice se mogu preuzeti na biletarnici KIC-a.