U OBLASTI KULTURE

Prostor za saradnju Crne Gore i Meksika postoji i trebalo bi inicirati potpisivanje sporazuma o saradnji u oblasti kulture u cilju uspostavljanja regulatornog mehanizma za razmjenu programa u segmentima kulturno-umjetnickog stvaralastva, kazao je resorni ministar Aleksandar Bogdanovic.

On je, na sastanku sa ambasadorom Meksika u Crnoj Gori Markom Antonijem Garsijom Blankom, naglasio je da ce biti ucinjeni dodatni napori za povezivanje institucija dvije drzave u oblasti kinematografije, muzike, plesa i vizuelnih umjetnosti, kao potencijalnih oblasti od obostranog interesa.

Govoreci o potencijalnom partnerstvu Crne Gore i Meksika u oblasti kulture, Bogdanovic je kazao da prostor za saradnju postoji.

“U tom kontekstu trebalo bi inicirati potpisivanje Sporazuma o saradnji u oblasti kulture u cilju uspostavljanja regulatornog mehanizma za razmjenu programa u svim segmentima kulturno-umjetnickog stvaralastva, kulturne bastine i kreativnih industrija”, rekao je on.

Blanko je istakao da Meksiko vec duze podrzava projekte u zemljama regiona putem aktivnosti Meksicke agencije za razvoj medunarodne saradnje.

On je dodao da kultura predstavlja jedno od primarnih polja medudrzavne saradnje, sto, kako je naglasio, moze u buducnosti biti i spona izmedu Crne Gore i Meksika.

Blanko je podsjetio da Meksiko ima izuzetno razvijenu filmsku industriju, ali i da su radovi brojnih meksickih filmskih radnika posebno zapazeni na globalnom nivou, te da postoji veliki potencijal za direktnu saradnju u toj oblasti.

Bogdanovic je, kako su kazali iz Ministarstva kulture, predstavio Blanku kljucne aktivnosti i programe tog resora i djelatnost crnogorskih umjetnika.

Sagovornici su zakljucili da osnova za saradnju vec postoji i da je potrebno dodatno razmotriti u narednom periodu.

U CNP TOKOM DECEMBRA

Na programu su predstave “Hamlet” Vilijema Sekspira u reziji Ane Vukotic, “Ivanov” Antona Pavlovica Cehova u reziji Andrija Zoldaka, zatim “Otvoren kraj” Jovane Bojovic u reziji Petra Pejakovica, “Sceri moja” Maje Todorovic u reziji i adaptaciji Ane Vukotic, “Zenidba” Nikolaja Gogolja u reziji Egona Savina, “Ekvinocijo” Iva Vojnovica u reziji Ivice Kuncevica i “Urnebesna tragedija” Dusana Kovacevica u reziji Veljka Micunovica.

Kako su saopstili iz CNP-a, predstava “Smrt i djevojka” Arijela Dorfmana u reziji Gorana Bulajica usla je u selekciju 16. Medunarodnog festivala glumca, koji se odrzava od 28. novembra do 4. decembra u Niksickom pozoristu, a predstava ce biti izvedena u nedjelju 1. decembra u 20 sati.

Nakon gostovanja Kazalista Marina Drzica u Crnogorskom narodnom pozoristu u novembru, cime su dvije teatarske kuce uspostavile saradnju nakon vise decenija, nacionalni teatar ce 22. decembra gostovati u Dubrovniku sa predstavom “Ekvinocijo” koju je po tekstu Iva Vojnovica rezirao Ivica Kuncevic.

Novogodisnji koncert Crnogorskog narodnog pozorista bice odrzan 28. decembra u 20 sati na Velikoj sceni, a nastupice Milos Karadaglic uz pretnju Crnogorskog simfonijskog orkestra. Gosti su Avi Avital (mandolina) i Ana Aglatova (sopran).

Nacionalni teatar ce u decembru biti domacin dva filmska festivala – IV Podgorica film festivala (od 3. do 8. decembra) i X Festivala filma o ljudskim pravima Ubrzaj (od 10. do 14. decembra). Filmovi ce biti prikazivani na Velikoj i Sceni Studio. Ulaz je slobodan za sve filmske projekcije.

U NIKSICU

U Niksickom pozoristu sinoc je otvoreno 16. izdanje Medunarodnog festivala glumca, koji ce ove godine trajati do cetvrtog decembra.

Festival je otvorio ministar kulture Aleksandar Bogdanovic, koji je naglasio kako pozorisnim umjetnicima pripada posebno mjesto u bogatoj i dugotrajnoj istoriji kulture u Niksicu.

“Svojim konceptom, kojim je teziste stavljeno na segment koji pripada glumackom zanatu, ovaj festival postao je jedna od bitnijih regionalnih manifestacija na kojoj se mogu vidjeti dostignuca i istrazivanja u toj vrsti izvodacke umjetnosti. Isto tako, taj koncept omogucio je publici jedan intimniji i intenzivniji dozivljaj scene, jer glumac jeste svojevrsni carobnjak koji gledaoca uvodi u magicni svijet pozorisne umjetnosti”, kazao je on.

Ministar Bogdanovic naglasio je kako Ministarstvo kulture ostaje u potpunosti posvecen partner u organizaciji Medunarodnog festivala glumca.

Tokom sinocne svecanosti, dodijeljena je i ovogodisnja nagrada za izuzetan doprinos pozorisnoj umjetnosti “Veljko Mandic”. Priznanje je pripalo piscu i dramaturgu Bozu Koprivici, i to shodno odluci zirija u kojem su bili predsjednik Andro Martinovic i clanovi Sonja Nikcevic i Vojo Krivokapic.

Inace, u zvanicnoj konkurenciji ovogodisnjeg festivala bice sest pozorisnih komada, i to “Kauboji” (Sasa Anocic, Teatar “Exit” Zagreb), “Kozocid” (Vida Ognjenovic, Gradsko pozoriste Podgorica), “I svaki put kao da je prvi” (Jovana Tomic, Krusevacko pozoriste / “Art tema” Beograd), “Smrt i djevojka” (Goran Bulajic, Crnogorsko narodno pozoriste), “Ay, Carmela” (Robert Raponja, Sarajevski ratni teatar) i “Gospodska krv” (Slobodan Marunovic, Niksicko pozoriste).

Niksicko pozoriste obnovilo je Medunarodni festival glumca 2007. godine, cime je zapravo nastavljena tradicija teatarskih smotri u Niksicu iz devedesetih godina – prvo Festivala monodrame Crne Gore (1995. godina), a potom i Jugoslovenskog festivala “Pozoriste jednog glumca” (1996-1998).

Tokom 2000. godine, “Zahumlje” je organizovalo “Medunarodni festival glumca”, no potom je uslijedila sedmogodisnja pauza.

GOSTOVANJE

Produkcijsko ostvarenje 32. festivala “Barski ljetopis”, Gradskog pozorista iz Podgorice, predstava “Don Kihot” u reziji Andrasa Urbana, bise izvedena prvi put van granica Crne Gore, 3. decembra u okviru Prvog festivala RUTA (Regionalne unije teatara), koji ce se odrzati u Beogradskom dramskom pozoristu.

Idejni tvorac festivala je Jug Radivojevic, reditelj i upravnik pozorista, koje ce u prvih sest dana decembra biti domacin gradskim teatrima iz Sarajeva, Ljubljane, Skoplja, Podgorice i Briona.

Kako isticu u Barskom ljetopisu, autorsko djelo Urbana, jednog od najistaknutijih regionalnih reditelja predstavlja drugacije citanje Servantesovog klasika, preslikano u drustveno-politicke okolnosti nase danasnjice, upiruci prstom u mnoge probleme od kojih se polozaj zena u drustvu istice zahvaljujuci kompletno zenskoj glumackoj podjeli.

Urban je uloge povjerio crnogorskim glumicama Branki Femic Scekic, Kristini Obradovic, Branki Stanic, Jeleni Simic, Sanji Popovic, Vanji Jovicevic i Andeliji Rondovic.

Songove koji cine polovinu predstave potpisuje kompozitorka Irena Popovic Dragovic, ciju muziku na sceni pored glumica izvode pijanistkinja Ana Vukazic i Milena Kankaras na bubnjevima.

Scenografiju predstave potpisuje Smiljka Separovic Radonjic, a kostimi su djelo Line Lekovic.

DURANOVIC OCIJENIO

“Crnogorska istorija” predstavlja kapitalnu knjigu koja znalacki, naucno-metodoloski utemeljeno i zrelo, na izbalansiran, izbrusen i pripovijedno dopadljiv nacin obuhvata proslost Crne Gore od praistorije do 2006. godine, rekao je publicista i urednik feljtona u Pobjedi Slobodan Cukic na promociji studije istoricara dr Zivka Andrijasevica pod nazivom “Crnogorska istorija”.

Ovo izuzetno djelo je, prema njegovim rijecima, podrazumijevalo ogroman trud i posvecenost.

“Velika zahtjevnost ovog pregnuca okrece nas Andrijasevicevim autorskim i koautorskim poduhvatima u protekle dvije decenije, u kojima cemo naci i dio odgovora na autorovo naucno-sinteticko zrijevanje kao i genezu studije Crnogorska istorija u kojoj je ta zrelost dostigla vrhunac”, naveo je Cukic.

Nova Andrijaseviceva knjiga, “Crnogorska istorija”, ima vise od 500 stranica, koja se “pojavljuje kao suma dugogodisnjih istrazivanja i sintetickih uvida”.

Rijec je o djelu koje sadrzi vise od 500 ilustracija, sto cini poseban kvalitet. Andrijasevic u uvodnom dijelu pred citaoce u najboljem maniru ispostavlja naucno-metodoloski racun. Nakon sireg osvrta na sve dosadasnje istorije Crne Gore i pretpostavki za pisanje ovakvih studija, autor podsjeca da je u Istoriji iz 2015. godine izlozio sopstvenu koncepciju crnogorske proslosti, shodno kojoj Crnu Goru tretira kao prostor koji ima istorijske granice koje najcesce nijesu bile istovjetne sa njenim drzavnim granicama”, naveo je Cukic.

Kako je rekao, takvo stanoviste da je istorija Crne Gore proslost prostora na kome vjekovima traje jedno drustvo, njegova drzava i kultura – cinilo je osnovno polaziste autorske koncepcije i prilikom nastajanja knjige kojom se veceras bavimo.

“Rijec je o tome da su, tokom istorije, drzavne granice nestabilne i promjenljive, dok su granice svjetova kulture i drustvenog identiteta stabilnije i postojanije. Tako je uglavnom zbog toga sto se drzavne granice najcesce odreduju spoljnim silama, a granice drustva i kulture unutrasnjim snagama. Ali, bez obzira sto su ove granice cesto bile neusaglasene, Crna Gora je istorijski prepoznatljiva kao cjelina i prostor sa unutrasnjim vezama: politickim, drustvenim i kulturnim. Ona je zemlja koja ima svoj identitet, a njeno dugo trajanje i opstajanje potvrduje da taj identitet ima utemeljenje – koliko u proslosti, toliko i u sadasnjosti”, naveo je Cukic govoreci o novoj knjizi Zivka Andrijasevica.

Direktor i glavni i odgovorni urednik Pobjede Drasko Duranovic istakao je da promocija nije “tek svecarsko revijalno obiljezavanje lista, vec otkrivanje naslaga nase istorije, vrednovanje i osvjescivanje kako se oblikovao crnogorski drzavni i nacionalni identitet”.

“Knjiga jeste veliki izazov pun zamki koje namece selekcija dogadaja i istorijskih fenomena. Dorastao je Andrijasevic svog naucnog kapaciteta da se nosi sa velikim iskusenjima ovog velikog kapitalnog djela. Mogu da pretpostavim da ce sam naziv da bude na meti kompleksaskih kritika koji zele da nista ne saznamo o sopstvenom nasledu. Takvih je bilo i bice i na njih se ne treba osvrtati. Ovakvu knjigu nije nijedna od institucija promovisala, ni Crnogorska akademija nauka, ni druge ustanove, ali necemo se na to osvrtati”, kazao je Duranovic.

Ovakvih projekata, prema njegovim rijecima, bice i u narednoj godini.

“Sigurno je da se od identiteta ne moze zivjeti, ali se bez identiteta moze samo zivotariti”, zakljucio je Duranovic.

Istoricar Adnan Prekic rekao je da je “Crnogorska istorija” knjiga kredibilnog istoricara cijim se rijecima vjeruje i on je to zasluzio radom.

“Knjiga ima 36 poglavlja i u posljednjem poglavlju se radi o ulasku Crne Gore u NATO. Andrijasevic je karakteristican po tome da ne daje podatke koji nijesu zasnovani na istorijskim izvorima i pravi ogradu ako nema izvore za tvrdnju koju iznosi. Ovdje se radi o razumijevanju Crne Gore kao cjeline.. Jako malo se govori o Crnoj Gori u danasnjim granicama, a on u knjizi objasnjava sta su istorijske, a sta drzavne granice Crne Gore i on to razgranicava. Ne prepoznaje Crnu Goru kao proslost jedne drzave, vec kao prostor koji ima jedinstveni kulturni, drustveni i politicki identitet. Ova knjiga pokusava da pojasni na osnovu proslosti kako da razumijemo sadasnjost”, kazao je Prekic.

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1516. umro je italijanski slikar Dovani Belini, najznacajniji iz porodice venecijanskih slikara, sin Jakopa i brat Dentilea Belinija, jedan od tvoraca venecijanske skole. Radio je velike oltarske slike i manje religiozne kompozicije, a najbolja djela ostvario je u starosti. Bio je ucitelj Dordonea i Ticijana. Poznata djela: “Praznik bogova”, “Duzd Leonardo Loredan”, “Bogorodica sa drvecem”, “Bogorodica na livadi”, “Isus na Maslinovoj gori”.

1780 – Umrla je austrijska carica, ceska i madarska kraljica Marija Terezija. Tokom vladavine od 1740. sprovodila je reforme u duhu prosvijecenog apsolutizma, ali i centralizaciju i germanizaciju.

1875 – Na kongresu u Zenevi, Crna Gora je primljena u medunarodnu organizaciju Crvenog krsta kao 22. clanica. Iste godine, neposredno nakon dizanja Hercegovackog ustanka, na Cetinju je osnovan odbor za pomoc Hercegovcima. Za predsjednika odbora izabran je mitropolit Ilarion Roganovic. Odbor je 19. novembra prerastao u Drustvo crnogorskog Crvenog krsta. Pisani dokument o tome, da bi bio punovazan, poslat je u Zenevu na ratifikaciju. Za predsjednika Drustva izabran je Visarion Ljubisa, a za sekretara Spiro Kovacevic.

1918 – Nacelnik srpske vrhovne vojne komande Zivojin Misic naredio je komandantu II armije, vojvodi Stepi Stepanovicu da deneralu Radomiru Vesovicu omete ulazak u Crnu Goru. Isto naredenje dao je i pukovniku Simicu, predstavniku vrhovne komande u Zagrebu, da tako postupi i prema vojvodi Duru Petrovicu i brigadiru Milutinu Vucinicu, te da se crnogorske cete ni u kom slucaju ne salju u Crnu Goru, u kojoj se u to vrijeme odrzavala nelegalna Podgoricka skupstina.

1918 – Na posljednjoj sjednici Podgoricke skupstine, organizovane protivno crnogorskom Ustavu i zakonima, utvrden je program rada Izvrsnog odbora koji su cinili Stevo Vukotic, Marko Dakovic, Spasoje Piletic, Risto Jojic i Lazar Damjanovic. Izglasana je i dopuna Rezolucije od 26. novembra kojom je odluceno da se, citiramo: <>. O toj odluci obavijesteni su kralj Nikola, srpska vlada, sve saveznicke i neutralne zemlje. Predsjednistvo Podgoricke skupstine odmah je poslalo srpskoj vladi sljedecu depesu: “Predsjednistvo je tumac opste narodne zelje i cjelokupne Skupstine, kada moli vladu kraljevine Srbije da preduzme hitne mjere da se ova odluka u djelo provede”. Time je zavrsena nelegalna Podgoricka skupstina, cije odluke nije priznala ni jedna od velikih sila.

1924 – Umro je Dakomo Pucini, najznacajniji italijanski operski kompozitor poslije Verdija. Prve casove klavira pohadao je kod mjesnog svestenika. Za muzicki poziv zainteresovao se nakon sto je u Pizi cuo Verdijevu operu. Studirao je na Konzervatoriju u Milanu. Operom “Boemi” dao je prototip italijanske opere lirsko-sentimentalnog, gradanskog karaktera s kraja XIX vijeka. Poznate opere: “Toska”, “Madam Baterflaj”, “Turandot”, “Manon Lesko”. Komponovaoje i koncertne kompozicije.

1932 – U Kotoru je izasao prvi broj lista za privredna i prosvjetna pitanja <>. Urednik je bio Dusan J. Sekulovic, a vlasnik Anton B. Bartulovic. List u kome su tekstovi stampani latinicom i cirilicom izlazio je do 29. marta 1941.

1941 – Na brdu Kadinjaca kod Uzica u Drugom svjetskom ratu izginuo je Radnicki bataljon stiteci glavninu partizanskih snaga. Njemacke jedinice, uz podrsku avijacije, presle su Kadinjacu tek poslije pogibije 180 partizana s komandantom Dusanom Jerkovicem. Bio je to kraj Uzicke Republike, osnovane krajem septembra 1941, prve slobodne teritorije u okupiranoj Evropi.

1943 – Na drugom zasjedanju Antifasistickog vijeca narodnog oslobodenja Jugoslavije u Jajcu, to Vijece konstituisano je kao vrhovno zakonodavno i izvrsno predstavnicko tijelo i ustanovljen je Nacionalni komitet oslobodenja Jugoslavije. Donijeta je odluka o federativnom uredenju drzave, a kraljevskoj vladi u izbjeglistvu zabranjen je povratak u zemlju. Osnivanjem Zemaljskog antifasistickog vijeca narodnog oslobodenja Crne Gore i Boke, sredinom novembra i Odlukama AVNOJ- a, Crnoj Gori je vracen dio drzavnog suvereniteta, koji joj je oduzet odlukama nelegitimne Podgoricke skupstine.

1945 – Ustavotvorna skupstina u Beogradu ukinula je monarhiju, lisavajuci dinastiju Karadordevica svih prava u zemlji i proglasila Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju.

1947 – Na inicijativu grupe podgorickih atleticara osnovan je Atletski klub <>, za cijeg je prvog predsjednika izabran Miso Grbic, a za sekretara Momo Vujovic. Pored Vujovica, treneri su bili Savo Bozaric i Vesko Sekulic. AK <> dao je niz vrsnih atleticara, visestrukih drzavnih reprezentativaca, sampiona drzave i Balkana i ucesnika olimpijskih igara, kao i evropskih i svjetskih prvenstava: Velisu Mugosu, Mirka i Dusana Vujacica, Vlada Ivanovica, Voja Vracara i mnoge druge. U dugoj i bogatoj istoriji, atleticari “Buducnosti”osvojili su preko 750 medalja na republickim i 150 medalja na prvenstvima Jugoslavije.

1947 – Generalna skupstina UN izglasala je podjelu Palestine na jevrejski i arapski dio, s Jerusalimom pod kontrolom svjetske organizacije, sto je 1948. omogucilo stvaranje drzave Izrael.

1991 – Komisija za arbitrazu Mirovne konferencije o Jugoslaviji (Badinterova komisija) objavila je rezultate medunarodne arbitraze prema kojima se SFR Jugoslavija “nalazi u procesu nestajanja”, te da su sve republike bivse federacije njeni sukcesori.

1996 – Medunarodni sud za ratne zlocine u Hagu osudio je na deset godina zatvora bosanskog Hrvata Drazena Erdemovica, koji je priznao da je ucestvovao u masovnoj likvidaciji bosanskih Muslimana u Srebrenici u julu 1995. To je bila prva presuda za ratni zlocin jednog medunarodnog suda poslije Nirnberskog i Tokijskog procesa.

1998 – U Beogradu je, u 66. godini, umro Zivojin Pavlovic, jedan od najznacajnijih srpskih filmskih reditelja i knjizevnika “nove srpske proze”. Filmom se amaterski bavio od 1959, a profesionalno od 1962. Njegov film “Dezerter” (1992), prvo je filmsko djelo koje govori o tragediji rata na prostoru bivse SFR Jugoslavije. Od ostalih filmova najpoznatiji su “Kad budem mrtav i beo” i “Zadah tela”.

2002 – U Podgorici je umro Petar Tomas, doajen crnogorskog glumista, svojevremeno prvak Crnogorskog narodnog pozorista. Tomas je roden1929. u Kotoru, gdje je i zapoceo glumacku karijeru, a specijalizirao u Poljskoj. Pamti se po brojnim ulogama, posebno kao Ivo u “Ekvinociju”, Pomet u “Dundu Maroju”, Ivan u “Braci Karamazovima”, Teodosije Mrkojevic u “Scepanu Malom”, Vladika Danilo u “Gorskom vijencu”, Jason u “Medeji”, Don Jure u “Gloriji”. Za glumacki rad dobio je brojna pozorisna i drustvena priznanja.

2006 – Na Samitu NATO-a u Rigi, Crna Gora je pozvana u Partnerstvo za mir, sto je prvi korak ka punopravnom clanstvu u najmocnijem svjetskom vojnom savezu. Za razliku od Srbije i Bosne i Hercegovine, koje su istovremeno pozvane u Partnerstvo za mir uz uslov da izvrse obaveze prema Hagu, Crna Gora je pozvana bez uslovljavanja.

2008 – U Kopenhagenu je u 90. godini umro poznati danski arhitekta Jern Ucon, poznat kao projektant operske zgrade u Sidneju, jedne od najreprezentativnijih gradevina u svijetu.

2010 – U Moskvi je, u 74. godini, umrla poznata ruska pjesnikinja Bela Ahmadulina. Autorka je vise od trideset knjiga poezije, a prvu zbirku ,,Struna” objavila je 1962.

2012 – Generalna skupstina Ujedinjenih nacija podrzala je rezoluciju kojom je posmatracki status Palestinske uprave unaprijeden iz “entiteta” u “drzavu neclanicu”, cime je posredno priznata palestinska drzava. Protivnici izglasavanja rezolucije su ocijenili da bi palestinska drzava trebalo da nastane kao rezultat pregovora, kao sto predvidaju mirovni sporazumi iz Osla, na osnovu kojih je uspostavljena Palestinska uprava. Crna Gora je na zasjedanju bila uzdrzana sto, kako je obrazlozeno iz Ministarstva vanjskih poslova, “nije znacilo neutralnost, vec duboko uvjerenje da svako pitanje iz viseslojnog izraelsko-palestinskog i bliskoistocnog mirovnog pokreta treba da se rjesava u duhu sporazumijevanja, a ne prouzrokovanja novih razlika i podjela”.

2012 – Bivsi komandant Oslobodilace vojske Kosova (OVK) Ramus Haradinaj, koji je kratko bio i ministar u kosovskoj Vladi, drugi put je osloboden optuzbi za ratne zlocine. Haradinajevo oslobadanje pozdravljeno je vatrometom na Kosovu, a u Srbiji je izazvalo gnjev. Haradinaj je bio optuzen sa svoja dva saradnika za ubistva, okrutno postupanje i nehumane postupke, krsenje zakona i obicaja ratovanja u improvizovanom zarobljenickom logoru OVK u selu Jablanica kod Decana.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1918 – Na Cetinju je izasao prvi broj politickog lista <>. List je uredivao redakcijski odbor, a direktor je bio Aleksandar Matanovic. Prve godine izaslo je sedam brojeva, a druge samo jedan, i to na francuskom jeziku, u cast dolaska francuskog generala Franse D’eparea.

2005 – Vatikan je donio odluku da homoseksualci ne mogu biti svjestenici, kao ni muskarci s duboko ukorijenjenim homoseksualnim tendencijama, niti oni koji podrzavaju gej kulturu.

2011 – Doktor Majkla Dzeksona, Konrad Marej, osuden je na cetiri godine zatvora za ubistvo pop zvijezde iz nehata. Dzekson, koji je postao poznat krajem 60-ih i 70-ih kao clan grupe ,,Dzekson fajv”, a kasnije imao blistavu solo karijeru, preminuo je od predoziranja ljekovima u julu 2009, prije svega od anestetika ,,propofol”. Taj lijek Dzeksonu je prepisao i davao doktor Konrad Marej.

OTKIRIVENA SLIKA

Britanska aukcijska kuca Bonams saopstila je da je u americkoj drzavi Kalifornija ove godine otkrivena davno izgubljena slika mlade kraljice Elizabete Prve, nastala 1562. godine.

Slika, za koju se vjeruje da je koriscena za zavodenje potencijalnih udvaraca u prvim godinama kraljicine vladavine, bice prodata na aukciji u Londonu, 4. decembra, a procjenjuje se da ce joj cijena dostici 150.000 do 250.000 funti.

Misteriozni portret nepoznate zene koja zraci snagom, samouvjerenoscu i spremnoscu za brak, identifikovan kao jedan od rijetkih prikaza mlade kraljice Elizabete Prve, otkrili su vlasnici iz Kalifornije kada su rijesili da ociste sliku. Ispostavilo se da je slika koju posjeduju u stvari drugi sloj, nanijet vjerovatno u 19. vijeku, a ispod njega je bio original, koji su odnijeli u Bonams, gdje je utvrdeno da je u pitanju portret Elizabete Prve.

Endru Mekenzi, direktor odjeljenja Bonamsa za stare majstore, nazvao je ovo otkrice “vaznim i uzbudljivim”.

“Slika datira iz 1562, cetvrte godine vladavine Elizabete Prve, i jedan je od najranijih prikaza vladarke. Cilj je da se prikaze sveza i sofisticirana slika Elizabete kao mlade vladarke, koja zraci osecajem autoriteta i samopouzdanja”, kaze Mekenzi.

Slika potice iz perioda kada je udaja Elizabete Prve bila prioritet engleskog dvora, a udvaranje kraljici bilo ohrabrivano. Kandidati za njenog supruga u to vreme su bili spanski kralj Filip Drugi, nadvojvode Austrije Ferdinand i Karl i svedski kralj Erik XIV.

Slikarstvo je imalo vaznu ulogu u tom procesu, a Elizabeta je cak poslala svog dvorskog slikara, flamanskog umjetnika Stivena van der Melena, da naslika Erika. Posredni dokazi upucuju na to da novootkrivena slika dolazi upravo iz Van der Melenovog ateljea, a moguce je da je njena svrha bila da zaintrigira udvarace.

“Ne mozemo sa sigurnoscu da znamo koja je bila namjena slike. Nemamo ideju ni o tome gde je ona bila od kada je naslikana u 16. vijeku, sve dok se nije pojavila u Americi ove godine”, rekao je Mekenzi.

On dodaje da je Elizabetina poza upadljivo slicna onoj na njenom portretu u kolekciji vojvode Boforta na imanju Badminston haus.

“Slika Elizabete Prve kao snazne, svemocne kraljice-djevice, utisnuta je duboko u nacionalnu psihu, ali njene rane godine bile su prozete nestabilnoscu i prijetnjama kako iz zemlje, tako i iz inostranstva. Od stupanja na tron, ona i njen dvor bili su zapravo svjesni vaznosti i mogucnosti koje pruza prezentacija, a ovaj portret je jedan od prvih poznatih koji projektuje novu, unaprijedenu sliku kraljice”, istakao je Mekenzi.

ULOGE ZA OSKARA

Prvi put u sedam vjekova Katolicka crkva ima dvojicu zivih papa. Film “Dvojica papa” u Netflixovoj produkciji prikazuje niz fiktivnih, odlucnih i srcanih razgovora konzervativnog i strogog Benedikta i njegovog harizmaticnog nasljednika Franju. Pape glume dvije glumacke legende, Entoni Hopkins je Benedikt, a Dzonatan Prajs je Franjo.

“Na pocetku filma Benedikt mi je bio ‘zli papa’, a Franjo dobri”, kaze brazilski redatelj Fernando Miereles, koji u karijeri ima jednu nominaciju za Oskara.

Medutim, kako je film napredovao, a brazilski reditelj ucio vise o obojici muskaraca, njegov stav o papama je poceo da se mijenja.

“Procitao sam nesto od onoga sto je napisao. I pogledao neke od njegovih propovjedi. Zanimljiv je”, rekao je Miereles u razgovoru za AFP o Benediktu, dodajuci da su mediji stvorili njegov “naci” imidz.

“A zapravo nije bitno drugaciji od Franja”, ocjenjuje reditelj.

Dvojica papa na velikom ekranu uspijevaju da premoste razlike i povezu se preko Benediktovog sviranja klavira i Franjine strasti prema fudbalu.

Kriticari smatraju da film ima oskarovski potencijal.

Scenario potpisuje Novozelandanin Entoni Mekkarten, cija su posljednja tri filma “Teorija svega”, “Prelomni trenutak” i “Boemska rapsodija” dobila Oskare za glavnu musku ulogu.

Mekkarten smatra da su u “Dvojici papa” Hopkins i Prajs odigrali uloge karijere.

Posto ekipa filma nije imala pristup Vatikanu, napravljena je detaljna replika slavne lokacije.

“Dvojca papa” pojavice se u ogranicenom broju americkih bioskopa 27. novembra, a Netflix ce film emitovati 20. decembra.

U KIC-U

Filmska revija “Dani izraelskog filma”, bice priredena od 2. do 4. decembra u KIC “Budo Tomovic”, u partnerstvu sa Ambasadom Izraela u Beogradu.

Publika ce biti u prilici da pogleda novije filmove poznatih izraelskih rezisera, a projekcija filmova bice organizovana u sali DODEST, sa pocetkom u 20 sati.

Kako saopstavaju u KIC-u, sa igranim filmom priznatog dokumentariste Nicana Giladija “Vjencanje na papiru” (2015) o mladoj djevojci sa blagom mentalnom ometenoscu pocece revija u ponedjeljak, 2. decembra.

Drugi dan revije obiljezice film “Pertle” (2018) koji je zapravo dirljiva prica o kompleksnim porodicnim odnosima, a za kraj revije planirano je prikazivanje filma “Gresni” (2016). U filmu dvije sestre otkrivaju porodicnu misteriju iz Drugog svjetskog rata koja baca mracnu sjenku na njihove zivote.

Ulaz je besplatan za sve projekcije.

U CNP-U

Predstava “The Beauty Queen” Martina Mekdone u reziji Ane Vukotic, bise izvedena sjutra 29. novembra na Sceni Studio u 20. casova.

Diplomska predstava Ane Vukotic jedna je od najdugovjecnijih predstava Crnogorskog narodnog pozorista, a premijerno je izvedena u oktobru 2004. godine.

Scenografiju i kostime osmislila je Jelena Tomasevic, a u predstavi igraju: Marta Picuric, Ana Vujosevic, Dejan Ivanic i Momcilo Otasevic.