U KIC-U

Vece sa piscem Stefanom Simicem pod nazivom “Teatar iskrenosti” bice odrzano u organizaciji Kulturno – informativnog centra “Budo Tomovic” 25. novembra u Multimedijalnoj sali KIC-a, sa pocetkom u 19 sati.

“Teatar iskrenosti” je nestandardno knjizevno vece otvorene forme, koje predstavlja spoj monodrame, tribine, ispovijesti, kabarea i stand up-a. Pisac najavljuje ovo vece kao “nezaboravno, prepuno radosti, dubine, iskrenosti, nadahnuca, smijeha, svega onoga sto danas nedostaje i razbija ustaljene forme.”

Stefan Simic roden je 1989. godine u Paracinu. Studirao je sociologiju, a bavi se pisanjem proze i poezije. Do sada je objavio cetiri knjige: “Pustite nas” (2012), “Odjeci ljudskog” (2013), “Generacijama koje rastu bez poezije” (2016) i “Rekoh…i olaksah dusu” (2019), ali ono po cemu je najprepoznatljiviji su upravo knjizevne tribine koje godinama odrzava u zemljama regiona. Specificnim stilom pisanja, kao i zanimljivim nacinom izrazavanja na svojim nastupima, privukao je veliku paznju javnosti u Srbiji i regionu.

URUCENJE 28. NOVEMBRA

Dramaturg i pisac, Bozo Koprivica, ovogodisnji je dobitnik nagrade “Veljko Mandic”, koja se dodjeljuje za poseban doprinos pozorisnom stvaralastvu, saopsteno je na konferenciji za novinare u Niksickom pozoristu.

Koprivici ce to prestizno priznanje biti uruceno 28. novembra na svecanom otvaranju 16. Medunarodnog festivala glumca u Niksickom pozoristu.

Odluku da se priznanje dodijeli Koprivici, donio je ziri u sastavu: Andro Martinovic (predsjednik) i clanovi Sonja Nikcevic i Vojislav Krivokapic.

25. NOVEMBRA

Koncert Orkestra Saveza slijepih Crne Gore bice odrzan u ponedeljak, 25. novembra, u Velikoj sali Kulturno – informativnog centra “Budo Tomovic”, sa pocetkom u 20 sati.

Kako je navedeno u najavi, publika ce uzivati u pop, rok i izvornim kompozicijama, kao i u prvoj autorskoj pjesmi orkestra “Svjetlost duse”.

Pored orkestra, u programu ce ucestvovati i gosti iz Srbije i Makedonije, gdje je orkestar u prethodnim mjesecima odrzao koncerte.

Koncert je dio projekta “Muzikom ka inkluziji” koji Savez slijepih Crne Gore realizuje uz podrsku Ministarstva kulture.

Ulaz je besplatan.

CNP

Koncert Crnogorskog simfonijskog orkestra u saradnji sa Fondacijom festivala Pucinijano i Muzickim centrom Crne Gore bice odrzan u subotu 23. novembra u 20 sati na Velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorista.

Kako je soapsteno iz CNP-a, pod dirigentskim vodstvom Alberta Veronezija, crnogorski simfonicari ce izvoditi orkestarske numere iz opera Duzepea Verdija, Dakoma Pucinija, Doakina Rosinija, Pjetra Maskanjija i Rudera Leonkavala.

Italijanski dirigent Alberto Veronezi, podsjecaju, zapoceo je karijeru tokom studija klavira, komponovanja i dirigovanja, na konzervatorijumima Duzepe Verdi u Milanu i San Pjetro a Majela u Napulju. Godine 1992. osnovao je orkestar Gvido Kanteli u Milanu, kojeg je tokom 90-ih prevodio na Uskrsnjem festivalu u Salzburgu na poziv Klaudija Abada, potom u milanskoj Skali, Santa Ceciliji u Rimu, Teatru Mado muzikale Fjorentino i BAM u Njujorku.

Veronezi je umjetnicki direktor Festivala u Tore del Lagu Pucini, a od 2015. i njegov je predsjednik. Na ovom festivalu izveo je sva djela D. Pucinija i dobio nagradu Abjati za operu Boemi. Od 2010. do 2016. bio je muzicki direktor Njujorskog operskog orkestra i umjetnicki i muzicki savjetnik novog Grand teatra u Tjendinu, Kina (2012-2014). Radio je kao muzicki direktor Filharmonije Gradskog pozorista u Bolonji i teatra Petruceli u Bariju, a 2001. godine, nakon sto pobjeduje na javnom konkursu, postaje muzicki direktor Sicilijanskog simfonijskog orkestra (2001-2011).

Njegovi dirigentski angazmani ove sezone ukljucuju nastupe u: Beckoj drzavnoj operi, Kolonu Buenos Ajresa, Operi Lijeza, Narodnom pozoristu u Bukurestu, Rimskom narodnom pozoristu i Tore del Lago Pucini festivalu. Prethodnih sezona dirigovao je u: Palati umjetnosti u Budimpesti, Operskom festivalu u Savonlini (Finska), Budimpestanskoj nacionalnoj operi, Kraljevskom pozoristu La Mone u Briselu, Njemackoj operi u Berlinu, Teatru Mado muzikale Fjorentino u Firenci, Gradskom pozoristu Bolonje, Karnegi i Averi Fiser holu u Njujorku, Sangajskoj operi, NHK u Tokiju, Nacionalnom pozoristu u Atini i Operi Tel Aviva.

Veronezi je oficijelni umjetnik berlinskog Dojc gramofona za koji je snimio 7 albuma, saradujuci sa umjetnicima poput Plasida Dominga, Roberta Alanje i Andele Georgiju. Upravo je objavio Masneovu operu Navarka za Vorner klasiks s Robertom Alanjom, Aleksandrom Kurzak i Operskim orkestrom Njujorka. Kritike njegovih koncerta su objavljivane u casopisima kao sto su: Njujork Tajms, Vasington post, Independent, Gardian, Spigel, Korijere dela sera, La Republika, itd.

Crnogorski simfonijski orkestar nastupio je prvi put 14. decembra 2007. godine na Cetinju. Tokom svog djelovanja, na gotovo tri stotine koncerata u zemlji i inostranstvu (Albanija, Bosna i Hercegovina, Francuska, Hrvatska, Italija, Srbija, Rusija, Sjeverna Makedonija, Turska) orkestar je izveo najznacajnija ostvarenja simfonijskog zanra, velika vokalno-instrumentalna djela poput Simfonije br. 9 Ludviga van Betovena i Rekvijema Duzepea Verdija, kao i ostvarenja domacih autora. Sa njim su, izmedu ostalih, nastupili: Monserat Kabalje, Misa Majski, Ivo Pogorelic, Ilja Gringolc, Roman Simovic, Milos Karadaglic, Denis Sapovalov, Simon Trpceski i Stefan Milenkovic. Crnogorski simfonijski orkestar je okosnica muzickog zivota u Crnoj Gori i jedan od najznacajnijih generatora razvoja savremene crnogorske kulture.

BIBLIOTEKA BUDVA

U organizaciji Narodne biblioteke Budve u subotu 23. novembra u 20 sati u holu Akademije znanja bice promovisan roman Geto Veselina Gatala, saopsteno je iz JU Narodna biblioteka Budva.

O romanu ce govoriti prof. Jelena Kunarac, prof. Krsto Vukovic i autor, Veselin Gatalo.

Kako navode iz te JU, roman Geto smatra se jednom od “najsubverzivnijh” knjiga novije bosansko-hercegovacke knjizevnosti.

“Rijec je o nadrealnom prikazu futuristicke Bosne i Hercegovine kao varvarskog geta koji je proizisao iz mnostva stvarnih referenci koje sugerisu da zivot u postdejtonskoj Bosni i nije daleko od geta u kom prezivljavaju samo najbeskrupulozniji i oni koji znaju tajnu prelaska Zida, razni sverceri. Roman je nagraden nagradom ‘Sfera’ kao najbolje knjizevno SF ostvarenje objavljeno u Hrvatskoj u 2006. godini. Ocekuje se ekranizacija romana Geto”, navodi se u najavi dogadaja.

Bosanskohercegovacki knjizevnik i novinar Veselin Gatalo, aktivan je u medijima kao intelektualac, pise kolumne, gostuje na TV-u te kriticki komentarise aktuelna drustvena i politicka pitanja. Bio je jedan od urednika emisije REFLEX na OBN televiziji, pisao za Status, mostarski nedeljnik Republika, Motrista, Zarez, Album, Kolaps, NIN, Slobodnu Bosnu, Fantom slobode, list Azra, portale Buka, Bljesak i Poskok te druga izdanja, za francuski Hopala, ceski casopis Kartki i druge. Objavljena djela: Vrijeme mesinganih peril,1998; Siesta, Fiesta, Orgasmo, Riposo, 2004; Rambo, Drumski i Onaj treci, 2005; Ja sam pas… I zovem se Salvatore,2005; GETO, 2006; Kmezavi narednici,2006; Cefe Oxygen, 2007; Price za nemirnu noc, 2008;Polja cemerike, 2008; Vuk 2009; Slika s uspomenom, 2009; Princeza od zida: roman, 2010; Zenska strana svijeta: studija zenske nevolje jugoistocno od Slovenije, 2013; Drame 2014. Siroj javnosti poznat je i kao jedan od inicijatora podizanja spomenika Brusu Liju u Mostaru. Urednik je i voditelj emisije Ljudovanje na Radio-televiziji Republike Srpske (RTRS).

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1819. rodena je engleska knjizevnica Meri En Evans, poznata kao Dzordz Eliot, jedna od utemeljivaca engleskog psiholosko-socijalnog romana. Kao pseudonim koristila je musko ime da bi obezbijedila sto bolji tretman svojim djelima u javnosti, ali i da bi sacuvala privatnost. U svojoj prozi, protkanoj humanim osjecanjima i humorom, slikala je zivot i zbivanja karakteristicna za manje sredine u Engleskoj svoga vremena. Poznata djela: “Sajlas Marner” i “Vodenica na Flosi”.

1869 – U Parizu je roden romansijer, esejista i kriticar Andre Zid, jedna od najkontroverznijih i najuticajnijih licnosti francuske knjizevnosti 20. vijeka. Svojim djelima, koja se odlikuju izuzetnim stilom, iskrenoscu i prezirom prema predrasudama, uticao je na Kamija, Sartra i druge pisce. Odredeno vrijeme bio je privrzen ideji komunizma, ali nakon boravka u Sovjetskom Savezu promijenio je misljenje. Od 1942. do kraja Drugog svjetskog rata zivio je u Africi. Nobelovu nagradu za knjizevnost dobio je 1947. Poznata djela: romani “Kovaci laznog novca”, “Podrumi Vatikana”, “Pastoralna simfonija”, putopisi “Povratak iz SSSR-a”, “Putovanje u Kongo”, “Dnevnik”.

1889 – Na Cetinju je potpisan sporazum izmedu turskih i crnogorskih komesara o nepokretnoj imovini iseljenika iz Niksica. Prema prvom clanu tog sporazuma, iseljenici iz Niksica bili su slobodni da po svojoj volji predaju svoja nepokretna dobra. U pogledu prodaje kuca, basta i druge imovine u samom gradu, bili su obavezni da ih, uzivajuci istu slobodu, daju na procjenu lokalnim vlastima.

1900 – U Kolasinu je, pod nazivom <>, osnovano prvo drustvo trezvenosti u Crnoj Gori. Osnivac je bio dr Jovan Kujacic, koji je tvrdio da “iz sviju pokretaca za stvaranje sklonosti za jektiku, svakako ni jedan ne nosi na sebe vise odgovornosti od alkohola i alkoholizma”. Pored cuvanja narodnog zdravlja, drustvo je dalo veliki doprinos napretku kolasinskog kraja.

1913 – Roden je Edvard Bendzamin Britn, jedan od najznacajnijih engleskih kompozitora 20. vijeka. S operskim pjevacem Piterom Pirsom osnovao je 1948. Aldeburski muzicki festival. Poznata djela: “Piter Grajms”, “Otmica Lukrecije”, “Ratni rekvijem”, “Proljecna simfonija”.

1916 – Umro je americki pisac, socijalist Dzek London, jedan od najcitanijih autora u prvoj polovini 20. vijeka. Napisao je oko pedeset knjiga pripovijedaka i romana. Zbog simpatija za obespravljene cesto je uporedivan s ruskim piscem Maksimom Gorkim. Poznata djela: “Zov divljine”, “Bijeli ocnjak”, “Mjeseceva dolina”, “Ljudi s dna” .

1944 – Ponovo je otvoren Zetski dom na Cetinju, u kome je pocelo da radi Narodno pozoriste Narodne Republike Crne Gore. Narodno pozoriste prestalo je da radi 1955, u junu mjesecu, a njegovu ulogu preuzelo je Crnogorsko narodno pozoriste u Titogradu. Zetski dom ponovo je obnovio pozorisnu misiju 1995. pod imenom Kraljevsko pozoriste Zetski dom. Inace, prva predstava u tom zdanju izvedena je 1888.

1963 – U Dalasu, Teksas, ubijen je Dzon Ficdzerald Kenedi, najmladi americki predsjednik, izabran 1960, i prvi katolik na toj funkciji. Za izvrsenje atentata osumnjicen je Li Harvi Osvald, kojeg je dva dana kasnije u policijskoj stanici ubio Dzek Rubi. Kenedi je doprinio unapredenju medunarodnih odnosa i mira u svijetu i borio se protiv rasne diskriminacije. Dobitnik je Pulicerove nagrade za knjigu “Profili hrabrosti”.

1963 – Umro je engleski knjizevnik Oldos Haksli, jedan od najistaknutijih evropskih esejista 20. vijeka, kosmopolita i aktivista pacifistickog pokreta. Zbog ozbiljnog oboljenja ociju u ranoj mladosti odustao je od studija biologije i medicine, i zato je, kako je sam govorio, studirao knjizevnost. Po zavrsetku studija radio je odredeno vrijeme kao novinar, a kasnije se potpuno posvetio pisanju. Njegovi “romani ideja” zasnovani su na esejistickim modelima rasprava i sukoba nacela. Poznata djela: “Kontrapunkt zivota”, “Vrli novi svijet”, “Slijepi u Gazi”.

1995 – Nakon potpisivanja Dejtonskog sporazuma kojim je okoncan Bosanski rat, Savjet bezbjednosti UN suspendovao je ekonomske sankcije SR Jugoslaviji i poceo skidanje embarga na oruzje drzavama nastalim od bivse Jugoslavije. SR Jugoslavija bila je pod ekonomskom blokadom 1.253 dana, odnosno od 31. maja 1992.

2000 – Emil Zatopek, legendarni ceski trkac i jedini atleticar koji je osvojio tri zlatne medalje u trkama na duge staze na jednoj Olimpijadi, umro je u Pragu u 78. godini. Prvo olimpijsko zlato osvojio je u Londonu 1948, a tri olimpijske zlatne medalje u Helsinkiju 1952. Zatopek je 1. decembra proglasen za ceskog sportistu stoljeca.

2005 – Skupstina Crne Gore usvojila je Zakon o bezbjednosti saobracaja. Prema novom zakonu ako vozac u roku od dvije godine dobije devet kaznenih bodova oduzima mu se vozacka dozvola na tri mjeseca. Vozaci tokom dana moraju voziti s upaljenim oborenim svjetlima, ne smiju koristiti mobilni telefon tokom voznje, niti voziti automobile sa zatamnjenim staklima. Za prekrsaje u saobracaju Zakonom su predvidene i novcane kazne do 150 eura.

2005 – Pedesetjednogodisnja Angela Merkel postala je prva zena kancelar Njemacke, cime je okoncana politicka neizvjesnost koja je trajala od 18. septembra kada su na saveznim izborima Merkelini konzervativci pobijedili Srederove socijaldemokrate. Merkelova je zbog takvog rezultata bila primorana da formira koaliciju sa socijaldemokratima, decenijskim rivalom njene Hriscansko- demokratske unije.

2006 – U Podgoricu je doselio Dzon Alva Dajson, prvi britanski rezidentni ambasador u Crnoj Gori od 1916, kada je njegov imenjak Dzon Frensis Carls de Salis napustio Cetinje u koje je umarsirala austrougarska vojska.

2007 – Lideri sest politickih partija u Bosni i Hercegovini usvojili su u Sarajevu akcioni plan za sprovodenje “Mostarske deklaracije”, koja se odnosi na reformu policije u toj zemlji u skladu s evropskim principima.

2012 – Odlukom specijalnog vijeca Viseg suda u Podgorici oslobodena su u ponovljenom procesu devetorica pripadnika MUP-a Crne Gore optuzbe da su pocinili ratni zlocin protiv civilnog stanovnistva, tako sto su 1992. iz Crne Gore nezakonito deportovali gradane Bosne i Hercegovine i predali ih vlastima Republike Srpske. Oslobadajuca presuda istovjetna je s prethodnom iz marta 2011, u kojoj je napisano da optuzeni kao pripadnici MUP-a Crne Gore nijesu bili dio oruzanih snaga SRJ, te se ne moze prihvatiti da su krsili pravila medunarodnog prava.

2012 – Crnogorska drzavna nagrada ,,Miroslavljevo jevandelje” dodijeljena je knjizevniku Andreju Nikolaidisu za knjigu ,,Odlaganje. Parezija”.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1497 – Trazeci morski put u Indiju, Portugalac Vasko da Gama postao je prvi moreplovac koji je oplovio Rt dobre nade, na krajnjem jugu Afrike.

1899 – Dr Valtazar Bogisic, autor poznatog Imovinskog zakonika za Crnu Goru iz 1888, zbog zdravstvenih problema podnio je ostavku na mjesto ministra pravde Knjazevine Crne Gore.

2004 – U Visem sudu u Podgorici pocelo je sudenje Damiru Mandicu, optuzenom za ubistvo glavnog urednika lista “Dan” Duska Jovanovica 27. maja u Podgorici.

2007 – U 81. godini, u Lozani je umro slavni francuski koreograf Moris Bezar, jedan od osnivaca modernog plesa.

“NARODNA BIBLIOTEKA BUDVE”

Narodna biblioteka Budve jedna je od najstarijih institucija kulture u Crnoj Gori. Prvi pisani trag o njenom postojanju datira iz 1864. Iako je i jedna od najbogatijih biblioteka u nasoj zemlji, nema zgradu, vec je privremeno smjestena u prizemlju privatnog univerzitetskog centra “Akademija znanja”.

Iako je u novije vrijeme Budva sinonim za turizam, manje je poznato da je taj grad i kolijevka pismenosti i kulture, koja datira jos od antickih vremena. Tragove pisane rijeci vec 155 godina cuva “Narodna biblioteka Budve”.

“Cuvanje, prezentacija knjige, kao jednog vanserijskog civilizacijskog otkrica mislim da je za nas grad jako vazno”, saopstio je Predrag Zenovic, predsjednik Savjeta JU “Narodna biblioteka Budve”.

U posljednje vrijeme se cesto govori o nestajanju knjige. To se ne moze desiti, smatra profesorica knjizevnosti Bozena Jelusic. Ipak, naglasava da klasicne biblioteke izumiru i da je potrebno mijenjati ih.

“Cinjenica da se okrenula upravo digitalizaciji, da je pruzila mogucnost da se do knjige stigne ne samo dolazenjem ovdje nego i pretragom. U ovoj biblioteci su knjige uvijek otvorene, vi mozete da setate medu policama, da uzmete, pogledate, sjednete, procitate, vratite, te knjige su dio vaseg zivota. To je u stvari ta avangardna biblioteka”, kaze profesorica knjizevnosti Bozena Jelusic.

Njena posebnost je i to sto u njoj kutak za kreativnost nalaze sve generacije.

“Tako je ove godine biblioteka organizovala cak 14 radionica koje je pohadalo preko 400 polaznika na sedmicnom nivou od februara do novembra 2019.godine”, saopstila je direktorica Mila Baljevic.

Uprkos znacaju ne samo za Budvu, vec i za cijelu zemlju, biblioteka nema stalnu adresu. Predsjednik Opstine Marko Carevic kaze da ce se to uskoro promijeniti.

“Tomo i Stane Luketic, veliki budvanski dobrotvori, ostavili su zemljiste u centru grada za izgradnju biblioteke i skolovanje budvanske i pastrovacke omladine i istrajacemo na tome da se njihova zelja i ostvari”, kaze Marko Carevic.

Narodna biblioteka Budve ima fond od blizu stotinu hiljada knjiga, sto je svrstava medu najbogatije u Crnoj Gori. U njen sastav ulazi i biblioteka “Stefan Mitrov Ljubisa”, smjestena u Spomen domu “Crvena komuna” u Petrovcu.

Petra Bozovic, TVCG

27. NOVEMBRA

Kazaliste Marina Drzica iz Dubrovnika gostovace u Crnogorskom narodnom pozoristu 27. novembra, sto ce oznaciti i pocetak saradnje dva teatra nakon vise decenija, saopsteno je iz CNP-a.

Predstava ,,Alkestida” za koju je, prema Euripidu, tekst pisala Lada Kastelan a rezirala Livija Pandur, bice izvedena u srijedu 27. novembra u 20 sati na Velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorista.

Scenograf je Sven Jonke (NUMEN), kostimografkinja Danica Dedijer, muziku su komponovali Boris Benko i Primoz Hladnik (SILENCE), dizajnerka svjetla je Vesna Kolarec, asistentkinja scenografa Irena Kraljic, asistentkinja rediteljke Mateja Kokol a asistentkinja kostimografkinje Andrea Maric.

U predstavi igraju: Katarina Stegnar, Igor Kovac, Zdeslav Cotic, Glorija Soletic, Mirej Stanic, Nika Lasic, Vini Jurcic, Hrvoje Sebastijan i Bojan Neribaka.

Euripidova Alkestida, prikazana u Ateni 438. p.n.e., je najstarije sacuvano djelo antickog tragicara koji svojim dramama direktno korespondira s nasim vremenom. Alkestida je mozda njegova najzagonetnija drama, uvijek iznova otvorena razlicitim interpretacijama, pa tako i ovoj verziji Lade Kastelan – verziji koja njenu tajnu osluskuje i prosljeduje, ne pokusavajuci da je rijesi. Susret sa sopstvenom smrtnoscu i gubitkom je u korijenu ljudskog postojanja, granicna situacija u kojoj se preispituje sve sto jesmo ili nismo i u kojoj se testiraju granice ljubavi.

Crnogorsko narodno pozoriste gostovace u Dubrovniku 22. decembra. Na sceni kazalista Marina Drzica bice izvedena predstava “Ekvinocijo” koju je po tekstu Iva Vojnovica rezirao Ivica Kuncevic.

U SUBOTU

Monografija slikara Sava Pavlovica bice predstavljena u subotu, u 18 sati u Modernoj galeriji “Jovo Ivanovic” u Budvi.

Na promociji ce govoriti istoricar umjetnosti Marin Ivanovic, recezentkinja monografije Ljiljana Zekovic, likovna urednica Ana Matic i glavna i odgovorna urednica Lucija Duraskovic.

Izdavac monografije je JU Muzeji i galerije Budve, urednice monografije su Milica Stanic Radonjic, Milijana Istijanovic i Jasmina Lazovic, recezentkinje su Ljiljana Zekovic i Bozena Jelusic.

Kako su naglasili iz Muzeja i galerija Budve, monografija je svjedocanstvo raznolikih likovno-umjetnickih odsjaja koje samo umjetnik skoro nestvarnog senzibiliteta i nepreglednih duhovnih sirina, moze da pruzi.

MATICA CRNOGORSKA

Matica crnogorska organizuje sjutra izlozbu “Crnogorsko cirilsko stamparstvo” u Crkvi Svetog Pavla u Kotoru, u 19 sati.

Izlozbom se obiljezava 525 godina od stampanja Oktoiha prvoglasnika i 500 godina od stampanja Psaltira i Sluzabnika, prvih knjiga Bozidara Vukovica Podgoricanina

Kako su istakli iz Matice, izlozbu cin? 24 bogato ilustrovana panoa, radena je dvojezicno na crnogorskom i engleskom jeziku, kao i prateci katalog.

“Na svecanom otvaranju ce govoriti predsjednik Matice crnogorske Dragan Radulovic, predsjednica Ogranka Matice crnogorske Kotor Mileva Pejakovic Vujosevic i sekretarka za kulturu Opstine Kotor Marina Dulovic “, istakli su oni.