U 65. GODINI

U Beogradu je danas u 65. godini umro glumac Branislav Petrusevic – Petruci, prenijela je Televizija N1.

Petrusevic je karijeru poceo na radiju, u “Indeksovom radio-pozoristu”, u kojem je, kao pionir politicke satire, s kolegama stvarao urnebesnu, popularnu, ostru radio-emisiju.

S radija, gdje je ucestvovao u mnogim projektima, Petrusevic je devedesetih, u vrijeme represije, s glumcima i autorima “Indeksovog pozorista” osvojio i pozorisnu scenu, godinama satirom i gorkim humorom puneci dvorane sirom Srbije.

Poslije “Indeksovog pozorista” nastupao je u satiricnim pozorisnim komadima nezavisnih produkcijskih grupa, “stend-ap” predstavama i u nekoliko filmova.

Na svoj, autorski nacin, prozivljavao je drustvenu stvarnost i trasponovao u duhoviti scenski i televizijski izraz.

Do kraja posvecen satiri, humoru, ideji boljeg i vedrijeg zivota, Branislav Petrusevic je punih 40 godina gradio izuzetan kontakt s publikom.

Imao je suprugu i dva sina.

NAKON 32 GODINE

Nakon 32 godine zivota u americi slikarka i spisateljica Kaltrina Hoti vratila se u Plav. U rodnom selu Hoti, na 1750 metara nadmorske visine planira da otvori galeriju u kojoj ce pruziti podrsku i raditi sa mladim umjetnicima sa tog podrucija. U prilogu pogledajte dio price o njoj, opsirnije sjutra u emisiji Mostovi u 17 sati i 30 minuta.

Kaltrina Hoti, umjetnik, pisac, vecinu zivota bila je emigrant a sada se vratila svojoj zemlji.

“Mogu reci da sebe smatram kao dusa koja leti kroz vremena i trazi strao gnijezdo da se vrati”, kazala je.

Nakon 32 godine zivota u SAD-u, ova slikarka i spisateljica planira da u Hotima, selu iznad Plava na 1750 metara nadmorske visine izgradi galeriju.

“Ovaj put vodi do starog stana, sto ga mi zovemo Ljoljim stan, tu je moj otac poratsao, ja sam porasla pa cak i djeca mojeg brata. Kod starog stana ja sam rijesila da napravim svoj studo koji ce u stvari da bude galerija, gdje cu da promovisem radove umjetnika iz Plava i iz Hota. To nece biti tradicionalna galerija, tu ce bitii slusanje muzike i ipsijanja kafe i td. I ambijent unutra ce biti zanimljiv. Pa kad osoba gleda sliku da je gleda sa dusom a ne sa ocima. Planiram da ovog ljeta bude veliko otvaranje”, kazala je Kaltrina.

Zivjela je u Teksasu, na Floridi, u Njujorku. Izlagala je u tim drzavama. Kaltrinine slike u Njujork art galeriji danas dostizu cijenu 27 hiljada dolara.

,,I htjela bih da kazem da sam naucila mnogo toga od umjetnika u americi, to je medjusobna podska bez egoizma, a za ovo kratko rijeme sto sam ovdje primjetila sam da to nasi umjetnici nemaju i kroz tu ekspriencu, sada kada sam imala izlozbu na Kosovu, primjetila sam da se boje jedan drugoga raskravi medu njima”, kazala je Kaltrina.

Vratila se u septembru prosle godine u Plav. Od tada je imala dvije samostalne izlozbe. Po jednu u Pristini, gradu u kojem se skolovala, i u Ulcinju, gradu u kojem rado ljetuje. Kaze da nema namjeru da ide nazad u Ameriku.

,,Vratila sam se jer sam bila zeljna da cujem svoj jezik, bila sam gladna svojega naroda, kada sam rijesila da se vratim ja sam znala da vrijeme radi svoje ali nijesam ocekivala da Plav bude izgubljen u proslom vremenu. Da li mi se svida ne, da li cu se vratiti Americi ne – ima da ostanem”, kazalaje Kaltrina.

Damir Ramovic, TVCG

ANDREA AKOVIC

Podgoricanka Andrea Akovic prva je crnogorska glumica koja ce se usavrsavati na Filmskoj akademiji u Njujorku, jednoj od vodecih filmskih i glumackih skola u SAD. Akovic ce biti u klasi sa jos 15 studenata iz cijelog svijeta, a za nasu Televiziju govori o crvenom tepihu u Kanu na koji je vec zakoracila, ali i o ocekivanjima od skolovanja u Njujorku.

Petra Bozovic, TVCG

U KIC-U

Satiricna komedija “Covjek za sve” u izvedbi mladog amaterskog ansambla Pozorisnog drustva “Divan” iz Petnjice, a u produkciji Centra za kulturu Petnjica, bice prvi put odigrana na Velikoj sceni Kulturno – informativnog centra “Budo Tomovic” 11. novembra u 20 sati.

Kako napominju u KIC-u, rijec je o komadu koji se na humoristicko-satirican nacin dotice razlicitih segmenata drustva u tranziciji, bez konkretizacije likova i prostora, od prosvjete do politike, ugostiteljstva, ljubavi medu mladima, do odnosa mladih prema starijima u savremenoj porodici, a sve uz scenske slike perspektiva mladih kod nas i sire u potrosackom drustvu. Uz ovo, razoblicavaju se primjeri mitomanije i osvjetljavaju arhetipski obrasci otudenog drustva sa bilo kojih prostora.

“Covjek za sve” je autorski projekat Dragana Koprivice, koji je autor teksta i reditelj, a premijera i prva repriza odrzane su u decembra 2018. u sali Centra za kulturu Petnjica.

Predstava je zatim uspjesno izvedena na 48. Festivalu dramskih amatera u Bijelom Polju, kao i Plavu, Rozajama, Beranama, zatim u Tuzima, u humanitarne svrhe u JU “Komanski most” u Podgorici, kao i dva puta u Luksemburgu za nasu dijasporu tokom ljeta 2018. godine.

“Izvodenje na velikoj sceni KIC-a bice vec jedanaesto po redu, uz zelju i namjeru da se predstava odigra i u drugim gradovima Crne Gore, ali i u regionu. Clanovi ‘Divana’ su talentovani glumci amateri iz Osnovne i Srednje mjesovite skole u Petnjici, kao i iz Srednje medicinske skole u Beranama”, isticu U KIC-u.

U glavnoj ulozi u predstavi je Elmar Korac, a ostatak glumacke postave cine: Sejla Huremovic, Dzibo Huremovic, Hana Muratovic, Almina Licina, Samra Licina, Mirel Latic, Elmin Korac, Zana Adrovic i Dado Krsic.

Ulaz je besplatan.

BUDVA

Narodna biblioteka Budve u saradnji sa Cadmus Cineplex-om povodom obiljezavanja jubileja 70 godina crnogorske kinematografije organizuje projekcije filmova u Bioskopu od ponedjeljka, 11. novembra do petka, 15.novembra.

“U ponedjeljak, 11. novembra od 17 casova na repertoaru su filmovi: Mrtvi grad, rezija Velimir Stojanovic, 1952. godine; Kamen i more, rezija Veljko Bulajic, 1952. godine; U spomen slavne mornarice, rezija Zdravko Velimirovic, 1959. godine; Selo Tijane, rezija Branislav Bastac, 1960. godine; Kok pr kok, rezija Nikola Jovicevic, 1961. godine i 900 ruku, rezija Branislav Bastac, 1964. Godine”, saopsteno je iz Narodne biblioteke Budva.

U utorak, 12. novembra od 17 casova bice prikazani filmovi Grad pod Bedemom, reditelja Branka Vukotica (1957. godina) i Lazni car u reziji Velimira Stojanovica (1955. godina).

“Takode, istog dana od 18 casova u Bioskopu ce biti upriliceno predavanje mr Bozene Jelusic na temu “Zivko Nikolic i njegovo filmsko djelo” i prikazana dva filmska ostvarenja cuvenog reditelja: Biljeg (1981) i Cudo nevideno (1984).”

U srijedu, 13.novembra od 17 casova u Bioskopu se mogu pogledati filmovi Dobro nam dosao, dragi druze Tito reditelja Branka Vukotica (1959) i Kapo ciju reziju potpisuje Gillo Pontecorvo (1959).

“Na repertoaru Cadmus Cineplex-a u cetvrtak, 14.novembra naci ce se filmovi II jadranski padobranski kup u reziji Nikole Nise Jovicevica (1959) i Zle pare Velimira Stojanovica (1956).”

U zavrsnici obiljezavanja jubileja, 70-godisnjice crnogorske kinematografije, u petak, 15. novembra od 17 casova bice prikazan film reditelja Dordija Vujovica, Dobro nam dosli u Budvu (1963), a potom i film reditelja Mila Dukanovica Muskarci (1963) cime ce biti okoncan petodnevni ciklus filmova u povodu ovog znacajnog jubileja.

Ulaz na sve projekcije je slobodan. Program se odvija u okviru proslave Dana Opstine Budva.

LUTKARSKA SCENA

Predstava ,,Carobni kamen” (3+), sa Lutkarske scene za djecu Gradskog pozorista, bice igrana u nedjelju 10. novembra, u 12 sati, u sali Dodest KIC-a ,,Budo Tomovic”. Dramatizaciju i reziju potpisuje Davor Dragojevic.

,,Carobni kamen” je bajka o savremenim ljudskim vrijednostima.

,,Veliki broj bajki i prica iz naroda, iako su nastale prije mnogo desetina ili stotina godina, govore o ljudskim vrijednostima koje su svevremene i nikada ne gube na aktuelnosti. Te price ne sluze samo da bi se djeci pricale prije spavanja ili da bi saznali nesto novo o ljudima i dogadajima iz predasnjih vremena, njihovim obicajima, kulturi… Mnogo je vaznije da iz njih izvuku pravu pouku.Ova nasa prica koja se dogada u brdima crnogorskim govori o jednoj od najvecih ljudskih vrijednosti – prijateljstvu”, kazao je reditelj Dragojevic.

,,Carobni kamen” je Dragojevicev diplomski rediteljski rad na Odsjeku za lutkarstvo na Nacionalnoj akademiji za teatarsku i filmsku umjetnost u Sofiji.

Igraju: Dejan Donovic, Sejfo Seferovic, Dijana Dragojevic, Katarina Krek i Slavisa Grubisa.

Dramatursknja je Milica Piletic, vizuelni identitet, scenu, kostime i slikarske radove potpisujeHristina Nedeva, muziku Zeljko Radunovic iVeselin Bogicevic Frenki, a lutke je izradio Miroslav Cvetanov.

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1053. prvi put se u jednoj papskoj poslanici na latinskom jeziku pominje Crna Gora kao oblast, odnosno region u okviru velikodukljanske drzave ili Kraljevstva Slovena.

1798 – Petar I Petrovic, kao dobitnik visokog odlikovanja od ruskog cara Pavla I – ordena Aleksandra Nevskog, uputio je pismo austrijskom caru Francu I, izrazivsi negodovanje zbog nasilja koje su austrijski general Bradi i njegovi cinovnici vrsili nad crnogorskim stanovnistvom u Boki Kotorskoj.

1818 – Roden je Ivan Sergejevic Turgenjev, jedan od najznacajnijih predstavnika ruskog realizma i jedan od prvih ruskih pisaca cija su djela prodrla na Zapad. Za zivota je uzivao mnogo veci ugled u francuskim, nego u ruskim knjizevnim krugovima. Likovi u njegovim djelima uglavnom su ruski seljaci, cije je pozitivne osobine naglasavao, ali i intelektualci suoceni s izazovima drustvene stvarnosti njegove epohe. Otkrio je tip >>nihiliste<<, gradanskog intelektualca sukobljenog s konzervativizmom tradicionalne plemicke kulture. Predstavljajuci ga kroz apstraktno promisljanje o sudbini domovine, na jednoj strani, i kroz angazovan odnos prema stvarima progresa, na drugoj, predskazivao je novu revolucionarnu epohu u Rusiji. Autor je romana "Ocevi i djeca", "Lovcevi zapisi", "Uoci novih dana", "Proljecne vode", a poznata je i njegova drama "Mjesec dana na selu".

1835 – Roden je Davorin Jenko, jedan od najznacajnijih kompozitora romanticara u slovenackoj i srpskoj muzici. Autor je srpske himne “Boze pravde” i slovenacke “Naprej, zastava slave”. Kao dirigent beogradskog Narodnog pozorista (1871-1902) komponovao je muziku za vise od 80 pozorisnih komada. Autor je prve srpske operete “Vracara”.

1875 – U Ceklicima kod Cetinja roden je dr Stanko Matanovic. Medicinski fakultet zavrsio je u Hajdelbergu, gdje je odbranio i doktorsku tezu, i kao specijalista hirurg vratio se u domovinu 1903. Ljekarsku karijeru zapoceo je u Bolnici “Danilo I”, da bi ubrzo, ukazom knjaza Nikole bio postavljen za upravnika Bolnice, a 1905. imenovan je za clana Prosvjetnog savjeta. U vrijeme austrijske okupacije interniran je u Madarsku. Stanko Matanovic nosilac je znacajnih crnogorskih odlikovanja, a umro je 28. maja 1932. godine.

1913 – Na kraju Drugog balkanskog rata kralj Nikola je uputio proglas narodu Crne Gore u kojem je, nakon teritorijalnog prosirenja Kraljevine i definisanja njenih novih granica, izrazio zadovoljstvo nastalim stanjem i istakao da ce on i njegova vlada uloziti sve svoje staranje da novim podanicima osiguraju licnu i imovinsku bezbjednost, dobro sudstvo, savremeno skolstvo, i uslove za bolju buducnost. Proglas su potpisali predsjednik Ministarskog savjeta Janko Vukotic i ministri crnogorske vlade.

1938 – Tokom noci nacisti su u Njemackoj demolirali vise od 7.000 jevrejskih kuca i prodavnica i spalili stotine sinagoga. Ubijeno je preko 90 Jevreja, a 30 hiljada odraslih muskaraca i djecaka odvedeno je u koncentracione logore. Ovaj pogrom Jevreja dobio je naziv “Kristalna noc” jer su ulice njemackih gradova bile prekrivene razbijenim staklom. U berlinskoj sinagogi, jednoj od hiljadu unistenih u pogromu Jevreja, obiljezena je 2008. sedamdesetogodisnjica “Kristalne noci”. Povodom tog obiljezavanja njemacka kancelarka Angela Merkel izjavila je da se u borbi protiv antisemitizma ne smije biti popustljiv i da je popustljivost prvi korak ka ugrozavanju osnovnih vrijednosti demokratije.

1952 – Umro je izraelski drzavnik i hemicar Haim Vajcman, prvi predsjednik novoformirane drzave Izrael 1948, predsjednik Svjetske cionisticke organizacije (1920-31) i Jevrejske agencije (1929-31 i 1935-46). Kao hemicar pronasao je postupak za proizvodnju acetona i butanola.

1970 – Umro je francuski drzavnik i general Sarl de Gol, voda pokreta “Slobodna Francuska” u Drugom svjetskom ratu kojim je rukovodio iz Londona, prvi poslijeratni premijer, osnivac i prvi predsjednik Pete republike od 1958. do 1969, kada se povukao jer nije dobio vecinu na referendumu o regionalizaciji zemlje i ukidanju Senata. Suprotstavljao se prestizu SAD u Evropi, povukao francuske snage iz NATO pakta, a americkim snagama onemogucio da drze svoje baze u Francuskoj (1966). Okoncao je sedmogodisnji rat u Alziru nakon cega je ta zemlja stekla nezavisnost. Napisao je “Ratne memoare”.

1989 – Stotine hiljada Istocnih Njemaca krenulo je prema Zapadnoj Njemackoj, a veliki broj Zapadnih Njemaca krenuo je u suprotnom pravcu, samo nekoliko sati nakon sto je vlada objavila da je otvorena granica prema Zapadu. Pad “Berlinskog zida”, simbola podjele Evrope poslije Drugog svjetskog rata, bio je prvi korak ka ponovnom ujedinjenju dvije Njemacke.

1993 – U muslimansko-hrvatskim sukobima u Bosanskom ratu, Hrvati su srusili Stari most na rijeci Neretvi u Mostaru, simbol grada sagraden u vrijeme Otomanskog carstva u 16. vijeku.

2004 – Slovenacki Drzavni zbor (parlament) izabrao je tajnim glasanjem predsjednika Slovenske demokratske stranke Janeza Jansu za novog predsjednika Vlade. Na parlamentarnim izborima 3. oktobra Jancina SDS osvojila je najvise glasova.

2007 – Predsjednik Crne Gore Filip Vujanovic primio je na Cetinju akreditivna pisma novoimenovanih ambasadora Francuske, Velike Britanije, Egipta i Argentine.

2009 – Na Rijeci Crnojevica otvoren je rekonstuisani pogon fabrike “Ribarstvo” i pusten u rad kolektor, u koji je Evropska komisija 2004. preko Evropske agencije za rekonstrukciju, ulozila 960.000 eura.

2010 – Evropski komesar za prosirenje Stefan File predstavio je u Briselu sedam uslova koje je Crna Gora morala da ispuni da bi pocela pristupne pregovore s Evropskom unijom. Prvi od tih sedam uslova bio je uskladivanje izbornog zakona s preporukama OEBS-a, ODIHR-a i Venecijanske komisije, kao i jacanje zakonodavne i nadzorne funkcije parlamenta.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1953 – Umro je kralj Abdul-Aziz Ibn Saud, koji je 1932. osnovao kraljevinu Saudijsku Arabiju, osvojivsi prije toga citavu centralnu Arabiju.

1985 – Ruski velemajstor Gari Kasparov je u 23. godini postao najmladi svjetski prvak u istoriji saha. U mecu za titulu pobijedio je ruskog velemajstora Anatolija Karpova rezultatom 13:11.

2005 – Evropska komisija preporucila je Makedoniju kao kandidata za clanstvo u Evropskoj uniji.

2008 – U crkvi Svetog groba u Jerusalimu, najsvetijem hriscanskom hramu, podignutom na mjestu gdje je, kako se vjeruje, Isus Hristos razapet, sahranjen i vaskrsnuo, posvadali su se grcki i jermenski monasi. Kontrola nad crkvom Svetog groba podijeljena je medu sest hriscanskih vjera, pa cesto zbog prevlasti izbijaju nesporazumi.

2009 – U Berlinu je obiljezena 20-godisnjica pada Berlinskog zida, koji je oznacio kraj Hladnog rata i pocetak ujedinjene Njemacke.

RATOVI ZVIJEZDA

Dizni je objavio novi trejler za seriju smjestenu u svijet Ratova zvijezda “The Mandalorian”, koja prati avanture placenika groz galaksiju “daleko daleko odavde”.

RUDOVIC SMATRA

Koncertni umjetnik i profesor na Muzickoj akademiji na Cetinju Predrag Jankovic clan je zirija na jos jednom eminentnom takmicenju za harmoniku, “Svjetski trofej”, koje se od 3. do 9. novembra odrzava u Portugaliji, u gradu Loule.

Rijec je o jednom od najprestiznijih svjetskih takmicenja za harmoniku, u organizaciji Svjetske konfederacije harmonike (Confederation Mondiale de l’Accordeon- CMA).

Na takmicenju ce nastupiti 165 takmicara iz 26 zemalja.

Jankovic je jedini delegat iz Crne Gore, a na taj veliki dogadaj ga je pozvao predsjednik Svjetske konfederacije harmonike (CMA), Frederik Desamps.

Jankovic je bio clan zirija i jedini punopravni delegat Crne Gore sa pravom glasa i na Svjetskom kupu, takmicenju koje je u avgustu odrzano u Senzenu, u Kini.

Ta dva takmicenja predstavljaju i dva najvaznija i najeminentnija takmicenja za klasicnu harmoniku na svjetskom nivou.

BOGDANOVIC – PRESKER

Organizovanje “Dana Crne Gore u Republici Sloveniji” i ucesce na ovogodisnjem Medunarodnom sajmu preduzetnistva u Celju, od posebnog znacaja je za regionalnu promociju crnogorskog kreativnog sektora, a prostora za saradnju sa Slovenijom, ima i u oblasti kreativnih industrija, istakao je ministar kulture Aleksandar Bogdanovic na sastanku sa ambasadorom Republike Slovenije u Crnoj Gori Gregorom Preskerom.

Bogdanovic je naglasio da potisani Sporazum o saradnji u oblasti kulture predstavlja dobru osnovu za usaglasavanje Programa saradnje kojim bi bili definisani konkretni projekati koji se mogu implementirati u narednom periodu.

Kako se istice u saopstenju Ministarstva kulture, Bogdanovic je istakao da je podizanje spomenika Francu Presernu u Podgorici i Petru II Petrovicu Njegosu u Ljubljani od posebnog znacaja za promociju kulturne bastine Crne Gore i Slovenije.

Osvrnuo se i na saradnju u oblasti kinematografije, naglasivsi da filmski centri dvije drzave u kontinuitetu realizuju zajednicke projekte, sto je od posebnog znacaja za Crnu Goru, koja sprovodi opsezne reforme u ovom sektoru.

Ambasador Presker je istakao znacaj organizovanja “Dana Crne Gore u Republici Sloveniji” i MOS-a u Celju realizovanih u septembru, isticuci posebno prezentaciju projekata podrzanih u okviru programa “Kreativna Crna Gora”, ali i izvodenje predstava savremene crnogorske produkcije.

Naglasio je da ucesce delegacije Crne Gore na predstojecem “Kreativnom forumu” u Ljubljani predstavlja dobru platformu za produbljivanje saradnje na ovom polju, i istakao da ministarstva kulture Crne Gore i Republike Slovenije, kroz realizaciju brojnih projekata saradnje, u velikoj mjeri doprinose produbljivanju veza izmedu dvije drzave.