PREDALI INICIJATIVU

Olena Papuga poslanica Skupštine Srbije i Nenad Stevović istraživač i organizator crnogorske dijaspore predali su Ustavnom sudu Srbije u Beogradu Inicijativu za ocjenu ustavnosti i zakonitosti Statuta opštine Vrbas, tačnije člana 13. Statuta u kojem se ne navodi crnogorski jezik kao jedan od jezika u službenoj upotrebi.

Kako je saopšteno iz Crnogorske partije, podnosioci inicijative predlažu da Ustavni sud utvrdi da člana 13. Statuta nije u saglasnosti sa Ustavom Republike Srbije, i da nije u skladu sa Zakonom o službenoj upotrebi jezika i pisma, Zakonom o pravima i slobodama nacionalnih manjina i Zakonom o zabrani diskriminacije, i da je potrebno izmijeniti sporni član.

Sporni član, kako su kazali, trebalo bi da glasi: “U Opštini je u službenoj upotrebi srpski jezik, ćirilično pismo, rusinski, mađarski i crnogorski jezik i njihovo pismo, na način utvrđen Ustavom, Zakonom i Statutom opštine”.

Nakon predaje Inicijative Ustavnom sudu Olena Papuga i Nenad Stevović u Skupštini Srbije su održali konferenciju za novinare.

Olena Papuga je saopštila da opština Vrbas od 2010. godine, i pored jasne zakonske obaveze i mnoštvo apela, zahtjeva i inicijativa iz crnogorske zajednice, uporno izbjegava da crnogorski jezik uvede u službenu upotrebu.

“Ona je navela da po posljednjom popisu u opštini Vrbas živi 7.353 građana crnogorske nacionalnosti što predstavlja 17,5% od ukupnog broja stanovnika te opštine, a da je zakonski uslov za uvođenje jezika 15%”, navodi se u saopštenju.

Nenad Stevović je istakao da je Zakon o službenoj upotrebi jezika i pisma dobar zakon utemeljen na visokim evropskim standardima iz domena zaštite i promocije manjinskih prava i da je njegovom dosljednom primjenom danas u Srbiji u 42 opštine u službenoj upotrebi ukupno 11 manjinskih jezika.

“Sjenku na jedinstveni multilingvalni ambijent i jezičko bogatstvo Srbije bača protivustavno i nezakonito ponašanje lokalne samouprave u Vrbasu koja godinama diskriminiše sopstvene građane crnogorske nacionalnosti sprječavajući ih da koriste manjinska prava i slobode koja im Ustav i zakoni države Srbije omogućavaju”, zaključuje se u saopštenju Crnogorske partije.

ŠAHMAN PORUČIO

Bošnjačka dijaspora u zemljama zapadne Evrope voli svoju državu Crnu Goru i spremna je da gradi snažnije odnose sa maticom, kazao je član Savjeta za saradnju sa dijasporom Sead Šahman.

On je naglasio da je to dovoljna pretpostavka za jačanje sveukupne saradnje dijaspore sa Crnom Gorom, naročito ekonomske i kulturne.

Šahman je agenciji MINA rekao da su iseljenici iz Crne Gore jako uspješni u svijetu, da se bave raznim zanimanjima, i da nove generacije, potomci ljudi koje vode porijeklo sa ovih prostora, rade važne i odgovorne poslove.

On je kazao da je dobar primjer organizovanja iseljanika iz Crne Gore zavičajni klub “Bihor” u Luksemburgu.

“Jako su dobro organizovani, izuzetno su uspješni, ima ih u svim segmentima društva. Njihova djeca su zaposlena u bankama i drugim finansijskim institucijama, državnim organima i ministarstvima, institucijama kulture. Mnogo vole Crnu Goru i svjesni su svog nacionalnog identiteta”, kazao je Šahman.
On je naglasio da su iseljenici u Luksemburgu uglavnom sa područja Bihora i da su većinom Bošnjaci, pripadnici islamske vjere.

“Svjesni su svog kulturološkog, jezičkog i nacionalnog identiteta. Veoma su cijenjeni u luksemburškom društvu, a vjerujem da je tako i sa ostalom bošnjačkom dijasporom koja živi u Švajcarskoj, Njemačkoj i Americi”, rekao je Šahman.

On je ocijenio da Crna Gora treba da iskoristi te potencijale i da nije dovoljno da se iz dijaspore samo šalje novac.

“To jeste važno, posebno ako se ima u vidu da se na taj način u Crnu Goru unese oko pola milijarde eura na godišnjem nivou. Međutim, održivi projekti i investicije u zemlju porijekla trebaju zauzeti primat”, kazao je Šahman.

On je naglasio da je Crna Gora savremena i moderna država koja želi i kreće se tamo gdje je uglavnom njena dijaspoora.

“Jako je važno da dijaspora prepozna značaj ulaganja i investiranja u Crnu Goru, da se kroz te ekonomske poluge vrati u zavičaj, osnaži svoj kraj, zaposli ljude i na taj način im omogući da se opstanu i ostanu na ovim prostorima”, kazao je Šahman, koji je i član Izvršnog odbora Bošnjačke stranke za međunarodnu saradnju.

Šahman je rekao da ideja o saradnji ima puno, jer ako neko može da napravi dobru fabriku u zemljama prijema, to može i u Crnoj Gori.
On je podsjetio da Crna Gora u Luksemburgu ima počasnog konzula, ali da mrežu diplomatsko-konzulatnih predstavništava treba dodatno ojačati i proširiti naročito u zemljama gdje je skoncentrisano iseljeništvo iz Crne Gore, kako bi bili servis građana.
“Ti ljudi su jako zainteresovani za saradnju sa Crnom Gorom, vole svoju državu i vezani su za nju. Zašto im onda ne omogućiti da imaju servis, ekspozioturu svoje države koja bi im omogućila bolju komunikaciju”, rekao je Šahman.

On vjeruje da će Crna Gora stvoriti ambijent uspješnim iseljenicima da se u nekom periodu vrate i ulože u svoj zavičaj i Crnu Goru, Ne zaboravljajući ni državu koja im je pružila sve i omogućila im da stvore veliki kapital i napreduju u svojim poslovima.

NIKOLIĆ

Crna Gora je pitanje dijaspore uzdigla na nivo najvećeg državnog prioriteta, kazao je predsjednik skupštinskog Odbora za međunarodne odnose i iseljenike Andrija Nikolić i dodao da je obnovljena nezavisnost najljepša zajednička priča Crne Gore i njene dijaspore.

On je rekao da, prema nezvaničnim podacima, van države živi još jedna Crna Gora i da je dijaspora najbrojnija u Sjedinjenim Američkim Državama, zemljama Latinske Amerike, Turskoj, Srbiji i pojedinim državama Evropske unije.

Kako je naveo, Crna Gora pokušava da popiše brojnost svoje dijaspore, ali da je taj posao težak čak i za neke visoko migratorne zemlje koje su administrativno značajno osposobljenije od Crne Gore i imaju naučne institute koji se bave pitanjima dijaspore.

Nikolić je agencija Mina kazao da je Crna Gora pitanje dijaspore uzdigla na nivo od najvećeg državnog prioriteta, kako unutrašnje tako i vanjske politike.

“Prirodna je potreba da država radi na očuvanju identiteta, kulture, tradicije i da unapređuje ekonomske odnose sa svojom dijasporom”, rekao je Nikolić.

On je kazao da je crnogorska dijaspora višenacionalna, odnosno da ima dosta ljudi koji se osjećaju kao Crnogorci, Bošnjaci, Albanci, Srbi, ali Crnu Goru doživljavaju kao matičnu državu.

Nikolić je rekao da je Crna Gora društvo koje još nosi neke hipoteke iz prošlosti, u pogledu određene podijeljenosti, navodeći da se ta podijeljenost reflektuje i na njenu dijasporu.

“Otuda jedan od problema u funkcionisanju djaspore može biti ta njena puna funkcionalnost, odnosno različita viđenja šta mogu biti sa jedne strane interesi države Crne Gore, a sa druge udruženja dijaspore”, dodao je Nikolić.

On je kazao da je obnovljena nezavisnost najljepša zajednička priča države Crne Gore i njene dijaspore.

Svi u državi, kako je dodao Nikolić, imaju razloga da budu ponosni na činjenicu što su presudan doprinos tom projektu dali manjinski narodi.

“Oni su na taj način saopštili da vjeruju Crnoj Gori, a država je zbog toga dodatno obavezna da se prema tom povjerenju koje joj je ukazano odnosi na veoma pažljiv i senzitivan način, u pogledu politika koje formuliše prema dijaspori”, poručio je Nikolić.

U Crnu Goru dijspora godišnje unese oko 500 miliona eura

Prema njegovim riječima, dijaspora u značajnoj mjeri učestvuje u kreiranju ukupne ekonomske slike Crne Gore.

“Značaj dijaspore je ogroman jer, prema nezvaničnim podacima, u Crnu Goru godišnje unese nešto oko 500 miliona eura. Zvanični podaci kažu da su te cifre nešto niže, ali postoje oni tokovi novca koje sistem ne može uvijek da registruje”, rekao je Nikolić.

Kako je naveo, ljudi iz dijaspore najčešće novac usmjeravaju svojim porodicama i rodnim krajevima,

“Dijaspora može i značajnije da učestvuje tako što će ljudi, koji su se već afirmisali kao predstavnici crnogorske dijaspore u određenim zemljama Evrope i svijete i svoje poslove razvili do nivoa da su spremni za ulaganja, investirati dio svog kapitala u Crnu Goru”, istakao je Nikolić.

Prema njegovim riječima, Uprava za dijasporu i skupštinski Odbor za međunarodne odnose i iseljenike pokušavaju da uspješne ljude u dijaspori dovedu kao investitore koji će svoj kapital investirati u određene projekte i na taj način pomagati ekonomiju Crne Gore, i pomagati svojim porodicama i lokalnim sredinama.

Kako je dodao, Odbor za međunarodne odnose i iseljenike nastoji da sve međunarodne aktivnosti u zemlji i inostranstvu usmjeri na pitanje valorizacije odnosa države sa dijasporom.

“Pokušavamo da unaprijedimo poziciju formalno organizovanih udruženja dijaspore u državama inostranstva tako što pitanja od njihovog vitalnog interesa stavljamo na agendu razgovora koje vodimo sa inostranim zvaničnicima”, naveo je Nikolić.

Više od 200 registrovanih udružanja dijaspore

On je rekao da u svijetu postoji više od 200 registrovanih udružanja dijaspore koji Crnu Goru vide kao svoju matičnu državu, i da je različiti stepen njihove organizovanosti i funckionalnosti.

Govoreći o položaju i funkcionalnosti tih udruženja, Nikolić je kazao da institucionalna politika prema dijaspori nije pozicionirana kao u nekim organizovanijim, visoko migratornim zemljama.

“Ali svakim danom novim zakonskim rješenjima tu politiku dodatno unapređujemo. Nedavno smo omogućili udruženjima dijaspore da povlače određena sredstva iz budžeta Crne Gore tako što će aplicirati za određene projekte koji podrazumijevaju zaštitu identiteta, kulture i unapređenje odnosa sa matičnom državom i značajan broj njih već participira u tim projektima”, rekao je Nikolić.

Nikolić je istakao da značajnu ulogu igra i Vladin Savjet za saradnju sa iseljenicima i dijasporom gdje su okupljeni najuticajniji ljudi iz dijaspore koji taj forum koriste kao platformu sa saradnju i komunikaciju sa državom Crnom Gorom i gdje aktuelizuju pitanja koja su od vitalnog interesa za njihovo funkcionisanje.

BOGAT PROGRAM

Udruženje Crnogoraca opštine Kula, organizovalo je manifestaciju pod nazivom “Crnogorsko veče”.

Ova manifestacija je tradicionalnog tipa, održava se već šestu godinu zaredom.

Pred prepunom salom Kulturnog centra u Kuli, kulturno umjetnički program izveli su KUD ”Petar Petrović Njegoš” iz Lovćenca, zdravičar Božidar Boško Miljanić, mladi guslar Dušan Živković član KUD guslara “Sivac”, glumac Pedja Šuškavčević iz Podgorice i Milorad Mišo Stjepović iz Sivca, voditelji programa su bili članovi udruženja Crnogoraca opštine Kula Cvijeta Mučalica i Zoran Radulović.

Pored gore navedenih učesnika u programu našu publiku su zasjenili i poznati pjevači crnogorske muzike Branka Šćepanović, Miloje Bubanja i Nikola Bušković.

Od zvaničnih gostiju prisutni su bili: Dragan Đurović generalni konzul Crne Gore u Vojvodini, Ivan Jovović pomoćnik direktora Uprave za dijasporu Crne Gore, Miroslav Vasin potpredsjednik skupštine Vojvodine, Blagoje Marković potpredsjednik Nacionalnog savjeta crnogorske nacionalne manjine u Srbiji i Nikola Muhadinović predsjednik izvršnog odbora Nacionalnog savjeta crnogorske nacionalne manjine u Srbiji.

Pokrovitelji manifestacije bili su Nacionalni savjet crnogorske nacionalne manjine u Srbiji, pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, upravu, propise i nacionalne manjine – nacionalne zajednice kao i mnogobrojni sponzori i donatori.

ŠEHOVIĆ

Crna Gora zahvalna je brojnoj crnogorskoj dijaspori koja joj se odužila patriotskim odnosom i vezanošću za njene vitalne interese, kojima je uvijek bila privržena, poručio je ministar prosvjete Damir Šehović.

Šehović je donatorskoj večeri koju je organizovala Fondacija Gusinje u Njujorku, kazao da će ta fondacija, Kulturni centar Rumija iz Čikaga i druga udruženja koja okupljaju dijasporu zajedno sa Ministarstvom raditi na unapređenju obrazovne infrastrukture.

„Naša brojna dijaspora svojoj se državi odužila patriotskim odnosom prema njoj i vezanošću za njene vitalne interese, kojima je uvijek i bez ostatka bila privržena, a prisustvo nosilaca odgovornih pozicija u državi donatorskoj večeri predstavlja dokaz da im je ona na tome vječno zahvalna“, kazao je Šehović.

Prema njegovim riječima, zahvalnost dijaspori duguju i zbog toga što su pokazali da imaju veliko srce, jer ne sabiraju i ne množe, već dijele.

„Dijelite ono što ste mukotrpno sticali, sa onima kojima je to najpotrebnije. Najbolja potvrda takvog pristupa su značajna finansijska sredstva koja ste do sada po raznim osnovama uložili u svoj zavičaj”, naglasio je Šehović.

Šehović je istakao da država svoje poštovanje prema Plavu i Gusinju pokazuje i na način što je za poslednjih nešto više od godinu u Plavu, a uskoro i u Gusinju, započela više infrastrukturnih projekata nego u prethodnih nekoliko decenija.

“Želim jasno da Vam poručim da sam lično, i kao čovjek i kao ministar u Vladi ponosan na ovo što radite, i vi u Fondaciji Gusinje, ali i u ostalim udruženjima, a još ponosniji na to što vam nakon svega entuzijazma ne fali“, rekao je Šehović.

Šehović je prisustvovao i svečanom prijemu koji Generalni konzulat u Njujorku tradicionalno organizuje za brojne prijatelje Crne Gore.

Tokom boravka u Njujorku, Šehović je sa predsjednikom Opštine Bar i predsjednikom udruženja Kulturni centar Rumija potpisao Memorandum o saradnji na realizaciji projekta Izgradnja školske sportske sale Osnovene škole Mrkojevići u Pečuricama u Baru vrijedan više stotina hiljada eura.

„Kulturni centar Rumija će obezbijediti 50 hiljada dolara (USD), Opština Bar 150 hiljada EUR, a ostatak Ministarstvo “, kaže se u saopštenju.

CRNOGORSKA PARTIJA

Predstavnici osam političkih partija i organizacija iz Vojvodine potpisali su juče u Beogradu Memorandum o budućnosti Vojvodine.

Memorandum su potpisali predstavnici Lige socijaldemokrata Vojvodine, Vojvođanske partije, Demokratskog saveza Hrvata u Vojvodini, Crnogorske partije, Rumunske partije, Zajedno za Vojvodinu, Liberalno-demokratskog pokreta Vojvodine i Foruma V-21. U ime Crnogorske partije memorandum je potpisao Milo Milojko, član Predsjedništva i zakonski zastupnik.

Predsjednik LSV Nenad Čanak izjavio je da Evropa nema alternativu, a da je Srbija u dubokoj političkoj krizi izazvanoj nacionalizmom i centralizmom, te da se moramo suočiti sa time da ljudi odlaze iz Srbije. 

“Vojvodina nikada nije bila problem Srbiji, ona je uvijek bila ponuđeno rješenje. Ideja Vojvođanskog fronta je ideja evropske Srbije. Vojvodina, kao najevropskiji dio Srbije, uvijek je predstavljala nekakvu oazu misli i djela koja su vezana za promociju i sprovođenje evropskih vrijednosti”, naglasio je on na konferenciji u Medija centru.

Lider LSV je rekao da su se potpisnici Memoranduma o budućnosti Vojvodine okupili jer imaju isti vrijednosni sistem i da pružaju ruku svim proevropskim snagama u Srbiji.

Nenad Stevović, savjetnik za identitetska pitanja u Crnogorskoj partiji, je saopštio da je Crnogorska partija stavila danas potpis na dokument koji oslikava težnju pripadnika crnogorske zajednice u Vojvodini da doprinesu izgradnji modernog, pluralnog i demokratskog društva za dobrobit sadašnjih i budućih generacija građana Vojvodine i cijele Republike Srbije.

Antifašizam kao temeljni vrijednosni postulat na kojem treba da počiva Vojvodina u 21. vijeku, Ustavom Srbije garantovana autonomija Vojvodine sa sudskim, izvršnim i zakonodavnim nadležnostima, decentralizacija, regionalizacija, puna kulturna autonomija nacionalnih zajednica, dosljedna primjena Zakona o službenoj upotrebi jezika nacionalnih manjina i evroatlantske integracije kao potvrda pripadnosti zapadnim civilizacijskim vrijednostima, su ono za čem se zalaže Crnogorska partija još od svog osnivanja, ima već 12 godina.

Kao zastupnik političkih interesa crnogorske zajednice u Srbiji Crnogorska partija izražava zadovoljstvo što je u društvu organizacija sa kojima dijeli isti sistem vrijednosti.

“Vojvođansko liberalno građanstvo, kao i vojvođanski narodi su uvijek bili dragulji u kruni svake moderne države u kojoj se Vojvodina nalazila, pa i Srbija to treba da prepozna. Zahvaljujemo se LSV kao inicijatoru nečega što bi trebalo da predstavlja nukleus okupljanja progresivnih političkih subjekata i njihovih proevropskih politika,” naveli su oni.

OSNOVAN HUMANITARNI FOND

Humanitarni fond “Dijaspora Crnoj Gori” formiran je u Njujorku. Sredstva će se kroz taj fond prikupljati za najugroženije crnogorske građane, te liječenje, stanovanje i zapošljavanje. Novac iz Fonda, kako je najavljeno, biće strogo kontrolisan.

Olivera Vukadinović, TVCG

MITROVIC SAOPSTIO

Crnogorska Uprava za dijasporu aktivnosti i projekte prilagodava potrebama i interesima dijaspore i cijeni i vrednuje rezultate udruzenja u svijetu, rekao je direktor Uprave Predrag Mitrovic.

Iz Uprave su kazali da je u Cikagu u prostorijama Kulturnog centra “Rumija” odrzan veliki susret dijaspore kome su prisustvovali Mitrovic, predsjednici opstine Bar i Bijelo Polje Dusan Raicevic i Petar Smolovic i pomocnica direktora Uprave za dijasporu Elvira Bektesi.

U ime Kulturnog centra “Rumija”, predsjednik udruzenja Senad Perazic naglasio da se radi o jednom od najorganizovanijih udruzenja u dijaspori koje od svog osnivanja 1995. godine realizuje brojne projekte i aktivnosti.

On je istakao i dobru saradnju i komunikaciju koju “Rumija” ima sa Upravom za dijasporu, koja je i preko nagrade za filantropiju ISKRA i preko drzavne nagrade za dobrocinstvo koja im je dodijeljena ove godine, prepoznala i vrednovala zasluge KC “Rumija”.

Isticuci veliku zainteresovanost dijaspore iz Cikaga za privredna ulaganja u svoj zavicaj, opstinu Bar, Perazic je sugerisao osmisljavanje posebnih mogucnosti i beneficija za ulaganja dijaspore.

Mitrovic je istakao da je zadovoljan saradnjom Uprave sa udruzenjem “Rumija”, koje je i u dijaspori i matici poznato i priznato po svojim rezultatima.

On je najavio da Uprava u saradnji sa Zavodom za skolstvo trenutno izraduje poseban programa za organizaciju dopunske nastave u opstinama koje karakterise veliki broj iseljenika, poput Petnjice, Gusinja, Bara, Bijelog Polja, Berana.

Smolovic i naveo da Bijelo Polje planira da radi na umrezavanju i boljem povezivanju sa dijasporom sirom svijeta koju vidi kao svoju razvojnu sansu ne samo u dijelu mogucih investicija, vec i prenosa znanja i iskustva koji posjeduje,

Raicevic je ukazao na punu otvorenost lokalne uprave za potrebe gradana i istakao vaznost dijaspore u dosadasnjem, ali i buducem razvoju ove opstine.

Kulturni centar “Rumija” osnovan je 1995.godine u Cikagu. Drustvo okuplja oko 150 porodica iz barske opstine, uglavnom iz Mrkojevica.

Punih cetvrt vijeka ovo udruzenje uspjesno radi na ocuvanju i njegovanju kulturnog i jezickog identiteta, a u svakom trenutku spremno je da pomogne svoj zavicaj.

Drustvo je organizovalo brojne humanitarne akcije, ali i potpomoglo infrastruktune projekte u svom Baru i Crnoj Gori.

Imaju prostorije u kojima se okupljaju i u kojima odrzavaju susrete raznim povodima, donatorske veceri, kurseve jezika za mlade generacije. U prostorijama ovog udruzenja smjesten je i pocasni konzulat Crne Gore u Cikagu.