GLASA 30 MILIONA

Preko 30 miliona Poljaka na biralištima ili na daljinu poštom bira danas novog predsjednika Poljske, među 11 kandidata nakon odlaganja od mjesec i po dana.

Prema predizbornim anketama izbori su presudni izbor između dva lica Poljske – konzervativne, zbog reformi pravosudja i medija u sukobu sa Evropskom unijom, sa osloncem na SAD oličene u sadašnjem predsjedniku Andžeju Dudi (48) i liberalne, proevropske čije lice je Rafal Tšaskovski (48), gradonačelnik Varšave iz najjače opozicione stranke – Građanske platforme.

Žestoka kampanja se zbog pandemije Kovid-19 otegla na gotovo pola godine, jer je vladajuća stranka pokušala sve da se izbori održe 10. maja u jeku epidemije i restrikcija, kada je njen kandidat Andžej Duda imao sve šanse da pobijedi u prvom krugu, dok su pandemija i ekonomske posljedice restrikcija smanjile podršku kandidatu vladajuće stranke sa 60 na sadašnjih oko 40 odsto.

Forsiranje izbora što prije, uprkos apelima uticajne Poljske katoličke crkve da bi tjeranje Poljaka na birališta u jeku epidemije značilo da se političari igraju njihovim životima i zdravljem, i lider vladajućih konzervativaca Jaroslav Kačinjski i premijer Mateuš Moravjecki i sam kandidat, predsjednik Duda pravdaju potrebom da u vrijeme krize cijeli državni vrh bude isključivo iz jedne političke stranke, jer bi predsjednik iz redova opozicije značio za Poljsku haos.

“Šta bi bilo? Paraliza. Paraliza koja bi za građane značila da nema pomoći ili da je pomoć ograničena. Predsjednik koji sarađuje sa vladom to je nužni uslov da se dijela efikasno. Štit protiv krize je od početka zamišljen elastično, uzimali smo u obzir dalju razradu i prilagođavanje novim okolnostima i potrebama”, kazao je tokom kampanje premijer Moravjecki u intervjuu za provladin nedjeljnik Gazeta polska.

Zahvaljujući protestima opozicije i pobuni lidera manje stranke u vladajućoj kolaiciji Ujedinjena desnica, izbori 10. maja ipak nijesu održani, odnosno jesu, ali kao fantomski jer birališta nijesu otvorena i nije se glasalo, a opozicija je iskoristila šansu da poslije toga promeni kandidata na popularnog liberalnog gradonačelnika Varšave, Rafala Tšaskovskog.

Sve predizborne ankete očekuju da će izbore riješiti nakon još žešće kampanje tek drugi krug 12. jula u koji po svim anketama ulaze Duda i Tšaskovski, a da je sasvim neizvjesno koji od njih dvojice će osvojiti mandat.

Prve procjene ishoda ovog prvog kruga predsjedničkih izbora na osnovu anketa na biralištima biće poznate večeras, a konačne rezultate Državna izborna komisija saopštiće u ponedeljak uveče.

ZBOG PANDEMIJE

Međunarodna trgovina smanjila se u sva četiri tromjesečja prošle godine, a padovi su intenzivirani i u ovoj usljed pandemije, zbog čega je svjetska ekonomija u gubitku od najmanje 126 milijardi dolara, pokazuje novo istraživanje Međunarodnog trgovinskog centra (ITC).

Prema izvještaju ITC-a, kineski izvoz je u februaru ove godine potonuo oko 21 odsto u odnosu na godinu ranije, prenosi Biznis.ba.

Iako se Kina u martu malo oporavila, pandemija je počela da pogađa izvoz iz drugih zemalja, piše Russia Today.

“Potpuni efekti krize još nijesu vidljivi, jer je većina zemalja počela da zatvara granice krajem marta i aprila”, naveli su iz ITC-a, a podaci za ove mjesece nijesu bili dostupni u trenutku objavljivanja izvještaja.

Blokade u Kini, Evropskoj uniji (EU) i Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) imale su najveći uticaj na međunarodnu trgovinu, jer su ove tri ekonomije, kako se navodi u istraživanju, glavni igrači u globalnim lancima snabdijevanja, pa su stoga važni uvoznici sirovina, djelova i komponenti.

Kao rezultat toga, afrički izvoznici će izgubiti više od 2,4 milijarde dolara u globalnom lancu izvoza, a više od 70 odsto tih gubitaka povezano je s privremenim kršenjem lanca snabdijevanja s EU.

Prema podacima ITC-a, tri glavna trgovačka centra – Kina, SAD, EU, čine 63 odsto uvoza svjetskog lanca snabdijevanja i 64 odsto izvoza.

Stoga ICT navodi da je globalna ekonomija izgubila najmanje 126 milijardi dolara usljed pandemije.

U izvještaju se navodi i da je pandemija ozbiljno pogodila više od 55 odsto svih malih i srednjih preduzeća.

RADI OPORAVKA EKONOMIJE

U Egiptu od danas su ublažene mjere protiv korona virusa, otvaraju se kafići, klubovi, sportske hale i porozišta poslije tri mjeseca, uprkos nastavku širenja virusa.

Vlasti su takođe dozvolile otvaranje džamija i crkava, i ukinut je policijski čas.

Egipatski predsjednik Abdel Fatah el Sisi želi nastavak privrednih aktivnosti koje su ugrožene epidemijom korona virusa.

Međunarodni monetarni fond (MMF) u petak je odobrio kredit Egiptu od 5,2 milijardi dolara. Ta instuticija je ranije obećala, odvojeno od odluke u petak, 2,8 milijardi dolara za saniranje prvih posljedica korona virusa na ekonomiju.

Egipatsko Ministarstvo zdravlja saopštilo je da je 62.755 osoba zaraženo korona virusom, od kojih je 2.620 preminulo. Procjenjuje se da je broj veći pošto je u toj zemlji ograničen broj ljudi koji testiran na virus.

Njemačka kancelarka Angela Merkel upozorila je danas da je pandemija koronavirusa daleko od kraja, dok u toj zemlji raste strah od drugog talasa epidemije usljed rasta broja novozaraženih u pojedinim regionima.

MERKEL

Velika Britanija će morati da “snosi posljedice” od slabije ekonomske veze sa Evropskom unijom (EU) poslije završetka procesa Bregzita, upozorila je danas njemačka kancelarka Angela Merkel, pooštravajući ton pošto zastajkuju pregovori o budućim odnosima EU i Velike Britanije.

Njemačka kancelarka je u intervjuu za nekoliko evropskih medija, rekla da će London “morati da snosi posljedice, a to je ekonomski slabija privredna veza” sa Unijom.

“Ako Velika Britanija ne želi propise koji se mogu porediti sa evropskim u pogledu životne sredine, tržišta rada ili socijalnih standarda, naši odnosi će izgubiti na intenzitetu”, dodala je Merkelova.

Velika Britanija je zvanično istupila iz članstva u EU 31. januara i trenutno pregovara s Briselom o budućim trgovinskim vezama koje će nastupiti poslije prelaznog perioda koji je dat Londonu do kraja godine.

Uprkos manjku vremena, London odbija da produži taj prelazni period od godinu dana tokom kojeg se u Velikoj Britaniji i dalje primjenjuju evropski propisi.

Zahtjev za produženje tog perioda mora da bude podnijet pre 1. jula, a od tog datuma Njemačka preuzima šestomjesečno predsjedavanje Evropskom unijom.

OČI UPRTE U RUSIJU

Vlasti nordijskih država saopštile su da su ovog mjeseca registrovale povećan nivo radioaktivnosti u sjevernoj Evropi, a holandski zvaničnici su naveli da bi izvor mogao biti na zapadu Rusije i da to može značiti “oštećenje na gorivu nuklearne elektrane”.

Ruska agencija TASS je prenijela izjavu portparola državne nuklearne korporacije Rosenergoatom koji je rekao da dvije nuklearne elektrane na sjeverozapadu Rusije nijesu prijavile nikakve probleme.

Elektrane Lenjingrad i Kola, jedna u blizini Sankt Peterburga a druga blizu Murmanska, “funkcionišu normalno, a nivo radijacije je u okviru predviđenog”, prenio je TASS.

Norveška, švedska i finska tijela zadužena za praćenje radijacije i nuklearne bezbjednosti su saopštila da su registrovala male količine radioaktivnih izotopa bezopasnih po ljude i životnu sredinu u djelovima Finske, juga Skandinavije i na Arktiku.

Švedska Agencija za radijacionu bezbjednost navela je u utorak da “nije moguće potvrditi šta je uzrok povećanog nivoa” radioaktivnosti, niti odakle su došli oblaci koji u sebi nose izotope.

Ni finske ni norveške agencije nijesu spekulisale o izvoru radijacije.

Samo je holandski Nacionalni institut za javno zdravlje i životnu sredinu iznio svoju analizu da su izotopi došli iz Rusije.

ECDC

Vrhunac početnog talasa koronavirusa prošao je u svim državama Evropske unije (EU) i Velikoj Britaniji, kazali su iz Evropskog centra za kontrolu i prevenciju bolesti (ECDC), upozoravajući da sprovedene studije pokazuju da je imunitet stanovništva i dalje nizak.

Iz ECDC-a su agenciji MINA kazali da od početka pandemije koronavirusa, njihov epidemiološki tim prikuplja broj slučajeva i smrti od Kovid-19 na osnovu izvještaja od nadležnih zdravstvenih organa širom svijeta.

Nadležnost ECDC-a, kako su pojasnili, ograničena je na Evropsku uniju (EU) i Evropski ekonomski prostor (EEA), ali kroz projekte tehničke saradnje sa zemljama Zapadnog Balkana i Turskom, pružaju podršku nacionalnim organima javnog zdravstva u tim zemljama koje nijesu članice EU.

Na pitanje kada se može očekivati drugi talas koronavirusa, iz ECDC-a su odgovorili da u vezi sa mogućim porastom slučajeva, dostupne informacije iz sero-epidemioloških studija pokazuju da je imunitet stanovništva nizak, što znači da mogućnost da se podložna osoba zarazi i dalje postoji.

Kako su naveli, iako se u državama EU, EEA i Velikoj Britaniji bilježe opadajući trendovi u učestalosti bolesti, neke države članice još uvijek izvještavaju o širenju virusa unutar zajednica.

“Princip „Ostanite kod kuće“ zajedno sa fizičkim distanciranjem i drugim mjerama distanciranja unutar zajednice, kao što su otkazivanje masovnih okupljanja, zatvaranje obrazovnih ustanova i javnih prostora zajedno su smanjili prenošenje”, kazali su iz ECDC-a.

Prema njihovim riječima, vrhunac početnog talasa je prošao u svim zemljama EU, EEA i Velikoj Britaniji, osim Poljskoj i Švedskoj.

“Iako nije primijećeno bitno povećanje učestalosti bolesti u sedmicama od kada su počela postupna ukidanja mjera, porast se i dalje može očekivati”, poručili su iz ECDC-a.

Oni su naveli da u vremenu kada države članice opuštaju mjere neposredno prije ljetnjeg odmora, postoji rizik da se ljudi neće čvrsto pridržavati preostalih preporučenih mjera zbog „umora od izolacije“.

“Potrebni su kontinuirani napori kako bi se osiguralo da se kontinuirane mjere fizičkog distanciranja i kontrole sprječavanja infekcije i dalje sprovode kako bi se ograničilo širenje bolesti, jer pandemija nije gotova”, poručili su iz EDCD-a.

Na pitanje koja se država najbolje pokazala u borbi protiv koronavirusa, iz ECDC-a su odgovorili da je njihova procjena rizika, a ne komentarisanje mjera zemalja pojedinačno.

ZBOG KORONAVIRUSA

Mnogo Parade ponose otkazane su zbog epidemije korona virusa, ali je zajednica LGBT odlučila da današnju Global Pride 2020. ipak održi, ali onlajn.

Mnoge manifestacije biće virtuelne i dostupne na internetu tokom 24 sata. Organizatori očekuju učešće nekoliko stotina hiljada ljudi.

Manifestacija je počela jutros u 6.00 u Londonu emisijom koju vodi pevačica transvestit Todrik Hol (Todrick Hall), poznata kao voditeljka emisije “Američki idol” (American Idol).

U Parizu je od 12.00 predviđena onlajn emisija sa muzikom i okruglim stolom. U Francuskoj je Parada ponosa odložena za 7. novembar zbog epidemije korona virusa.

I druge zemlje će organizovati virtuelne manifestacije.

TEŠKA SITUACIJA

U Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) broj novih slučajeva koronavirusa blizu je rekorda, a iz američke vlade upozoravaju da je moguće da je više od 20 miliona ljudi zaraženo virusom.

Prema podacima lista “Vašington post”, američke države prijavile su 39.327 novih slučajeva u četvrtak, što je najveći broj u jednom danu od početka epidemije u decembru.

Podaci Univerziteta “Džons Hopkins” su nešto ispod rekorda 24. aprila kada je prijavljeno 36.400 slučajeva u jednom danu, prenosi Glas Amerike (VOA).

Ljekari širom zemlje oglašavaju uzbunu dok su Kalifornija, Florida i Teksas – tri najmnogoljudnije američke države – ponovo registrovale rekordan dnevni broj slučajeva Kovida 19.

Radna grupa Bijele kuće za korona virus se vraća i sprema da održi svoj prvi brifing u skoro dva mjeseca. Jedinice za intenzivnu njegu rade punim kapacitetom.

U Alabami, neki pacijenti se premještaju iz jedne u drugu bolnicu pošto jedinice intenzivne njege ostaju bez kreveta.

Teška je i situacija u Hjustonu, u Teksasu, četvrtom najvećem gradu u Americi, navodi VOA.

SAMO ONLINE

Microsoft je objavio da će zatvoriti sve svoje prodavnice i imati samo on-lajn prodaju kao dio svoje strateške promjene u području maloprodaje.

Microsoft, kako je objavljeno, neće otpuštati zaposlene tokom te promjene.

Umjesto toga, zaposleni u prodavnicama preći će na rad u korporativnim zgradama kompanije, prenosi SEEbiz.

Kompanija je navela da će povećati investicije u Microsoft.com kao i u prodaju Xboxa i Windowsa, za koje kaže da dolaze do više od 1,2 milijarde ljudi svakog mjeseca i to na 190 tržišta.

Tehnološki div je saopštio da su njegove prodavnice bile zatvorene od marta zbog pandemije koronavirusa, a da su radnici uspjeli da osiguraju on-lajn podršku klijentima.